اعتصاب گسترده طلافروش‌ها در ایران که از روز یکشنبه نهم اردیبهشت در اعتراض به افزایش مالیات‌ها و الزام ثبت دارایی‌ها آغاز شد، روز پنجشنبه هم برای پنجمین روز متوالی ادامه یافت و به شهرهایی از جمله اصفهان، مشهد، همدان، تبریز، ارومیه، زنجان و قم نیز گسترش پیدا کرد.

بر مبنای گزارش‌های میدانی و تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، طلافروش‌های بازارهای معروف طلا در تهران مانند شمس‌العماره و تکیه دولت مغازه‌هایشان را تعطیل کرده و به اعتصاب پیوسته‌اند و برخی طلافروشی‌های واقع خیابان‌هایی مانند کریم‌خان‌ زند نیز به‌رغم باز بودن، از خریدوفروش خودداری می‌کنند.

الزام طلافروشان به ثبت دارایی‌هایشان در سامانه جامع تجارت، قوانین جدید مالیاتی و اجبار صدور صورتحساب الکترونیکی با مشخصات خریدار و فروشنده از عوامل موثر بر اعتصاب گسترده زرگران‌اند.

در بخشی از سامانه جامع تجارت، برای گروه کالایی فلزات گرانبها از جمله سنگ و طلا ضوابط اختصاصی در نظر گرفته شده است که بر مبنای آن، طلافروشان باید اطلاعات مربوط به دارایی‌هایشان را آنجا ثبت کنند.

خلاصه ماجرا این است که آن‌ها زیر بار ثبت این اطلاعات نمی‌روند، چرا که دولت بدون در نظر گرفتن تاثیر تورم بر دارایی‌های زرگران برای آنان مالیات تعیین می‌کند. از طرف دیگر ثبت اطلاعات مربوط به خریداران طلا را نقض حریم خصوصی مردم می‌دانند.

نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا، سکه و جواهر تهران، «نیمه‌تعطیل» شدن بازارهای زرگران در پایتخت را تایید کرد و به تجارت‌نیوز گفت که طلافروش‌ها به اجرای مجدد سامانه جامع تجارت و بی‌تفاوتی به درخواست‌هایشان برای اصلاح این سامانه اعتراض دارند. او تاکید کرد که «این سامانه برای صنف طلافروشان قابل اجرا نیست».

بذرافشان در ادامه به نگرانی زرگرها از افزایش مالیات‌ها اشاره کرد و افزود: «بسیاری از فعالان صنفی از دریافت احتمالی مالیات بر عایدی در آینده نگران‌اند و این موضوع باعث شده است به اجرایی شدن مجدد این سامانه واکنش نشان دهند.»

پیش‌تر حمیدرضا نیکخواه رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان طلا جواهر و نقره اصفهان، نیز گفته بود: «کارگاه‌های تولیدی اصفهان همه تعطیل‌اند و تا تکلیف اجرای سامانه جامع تجارت معلوم نشود، فعالیتشان را آغاز نمی‌کنند.»

صنف طلافروشان پیش‌تر در آبان‌ گذشته نیز با اعتصاب و اعتراض گسترده موفق شدند اجرای سامانه جامع تجارت را متوقف کنند اما ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اوایل فروردین این قانون را برای اجرا به وزارت صمت ابلاغ کرد.

طلافروشان می‌گویند این حق را دارند که میزان دارایی‌ و مشخصات خریدارانشان را افشا نکنند اما دولت ابراهیم رئیسی و رسانه‌های حکومتی با پیش‌ کشیدن ادعای «شفافیت» می‌گویند دولت حق دارد بداند در بازار طلا چه می‌گذرد.

در همین ارتباط، مهدی برادران، معاون وزیر صمت، ضمن دفاع از سامانه جامع تجارت در یک برنامه تلویزیونی گفت: «از ابتدای سال ۱۴۰۲ نزدیک دو میلیارد دلار طلا وارد شده و این حق دولت است که بداند این دو میلیارد دلار کجا دارد می‌چرخد؟ اگر کسی می‌خواهد بگوید که من نمی‌خواهم فاکتوری دست مشتری بدهم که میزان نگین طلا را از اصل طلا جدا کند، اجرت طلا را از اصل طلا جدا کند، اولین کسی که باید با این فرد برخورد کند، خود اتحادیه است. طبق قانون، بازرسی اتحادیه باید باشد و ‌این‌ها باید بروند این را شفاف کنند.»

رسانه‌های حکومتی نیز با اتهام‌زنی به طلافروشان از یک سو تعطیلی بازارهای زرگران را تکذیب می‌کنند و از سوی دیگر اعتراض‌ طلافروش‌ها را به «رسانه‌های معاند» نسبت می‌دهند. از جمله روزنامه جام‌جم، ارگان مطبوعاتی صداوسیما، که روز پنجشنبه در گزارشی با عنوان «مقاومت بازار طلا برای شفافیت»، ادعا کرد با تصمیم‌های جدید دولت، طلافروش‌ها مالیات کمتری می‌دهند. خبرگزاری دولتی ایرنا نیز روز چهارشنبه در گزارشی با عنوان «اعتصابی در کار نیست»، مدعی شد اعتصاب طلافروشان صحت ندارد.

به‌رغم این ادعاها، ویدیوها و تصاویری از بازارهای مختلف صنف طلا در شهرهای ایران منتشر شده است که اعتصاب گسترده طلافروش‌ها را اثبات می‌کند. برخی فعالان رسانه‌ای نیز از امنیتی شدن فضای بازارهای طلا و حضور پرشمار نیروهای امنیتی در این مکان‌ها خبر داده‌اند.