IRAN-PETROL-POLITICS
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اخیراً ادعا کرده که «امروز بیش از ۸۵ تا ۹۰ درصد فرآورده تولیدی در کشور با استاندارد یورو ۴ و ۵ تولید می‌شود»، اما یک سند رسمی وزارت نفت که نسخه‌ای از آن پیشتر به دست رادیوفردا رسیده، نشان می‌دهد که تنها یک‌چهارمِ بنزین تولیدی کشور استاندارد است.
جلیل سالاری در نشست خبری سه‌شنبه ۲۲ خرداد همچنین مدعی شد تولید بنزین در ابتدای دولت سیزدهم «حدود ۹۴ میلیون لیتر بود که این ظرفیت را به ۱۰۵ میلیون لیتر در روز رسانده‌ایم و با انجام تمهیداتی از جمله افزایش ظرفیت شرکت‌های پالایشی، تولید بنزین به ۱۱۲ میلیون لیتر در روز رسید».
این در حالی است که سند وزارت نفت نشان می‌دهد پارسال تولید بنزین پالایشگاه‌های کشور تنها یک‌ونیم درصد افزایش یافته و به کمی بالاتر از ۹۷ میلیون لیتر در روز رسیده است، اما دولت حجم عظیمی از مواد آروماتیک، شیمیایی و بنزین تولید پترشیمی‌ها را با بنزین مخلوط کرده و حجم بنزین تحویلی به جایگاه‌های سوخت را به روزانه بیش از ۱۱۱ میلیون لیتر رسانده است.
با این حال آقای سالاری در اظهارات رسانه‌ای خود اصولاً منکر تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی شده و گفته است «چیزی به اسم بنزین پتروشیمی نداریم».
او همچنین با اشاره به کسری بنزین کشور گفته است بخشی از آن با تهاتر محصولات نفتی (مازوت) و سوآپ (معاوضه) تأمین می‌شود.
مصرف مازوت ایران در سال گذشته به‌خاطر اعتدال در سرمای زمستان و کاهش مصرف آن در بخش نیروگاه‌های برقی، حدود ۱۳ درصد کاهش یافته بود که معادل ۲.۵ میلیون لیتر مصرف پایین‌تر مازوت به‌نسبت سال ۱۴۰۱ است.
آقای سالاری همچنین گفته است که با توجه به ورود ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو به بازارهای داخلی در سال جاری، انتظار می‌رود مصرف بنزین کشور ۵ درصد به‌نسبت پارسال افزایش یابد و «ناگزیر به واردات بنزین هستیم».
سند وزارت نفت
بر اساس سند وزارت نفت ایران که از گزارش‌های رسمی شرکت ملی پخش و پالایش است و قبلاً نسخه‌ای از آن به دست رادیوفردا رسیده، در سال ۱۴۰۲ تولید بنزین پایۀ پالایشگاه‌ها روزانه کمی بیش از ۹۷ میلیون لیتر بوده که ۱.۶۷ درصد بیشتر از ۱۴۰۱ است.
مصرف بنزین کشور نیز با جهشی ۱۰.۵ درصدی به بالای ۱۱۵ میلیون لیتر اوج گرفته است.
دولت در سال گذشته روزانه ۱۱ میلیون لیتر مواد تولید پتروشیمی‌ها، ماده ام‌تی‌بی‌ای (مادۀ خطرناک سرطان‌زا که استفاده از آن در غرب دهه‌ها است ممنوع شده)، بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها و مواد دیگر را با بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها مخلوط کرده تا بخشی از کسری بنزین را جبران کند.
از طرفی، ذخایر استراتژیک بنزین ایران نیز در اسفندماه حدود ۲۷ درصد افت کرده و به زیر ۹۵۰ میلیون لیتر رسیده که تنها کفاف مصرف کمی بیش از یک هفتۀ کشور را می‌دهد.
دولت همچنین بقیۀ کسری بنزین را با واردات از جمله تهاتر مازوت با بنزین تأمین کرده است.
بخش دیگری از سند وزارت نفت نشان می‌دهد که تنها ۱۵ میلیون لیتر از بنزین تولیدی کشور استاندارد یورو ۵ و حدود ۱۰ میلیون لیتر استاندارد یورو ۴ را دارد؛ به عبارتی تنها یک‌چهارمِ بنزین تولیدی پالایشگاه‌های کشور استاندارد است.
از ۱۰ پالایشگاه ایران نیز تنها نیمی از آن‌ها در بخشی از واحدهای خود بنزین استاندارد تولید می‌کنند که عبارت‌اند از پالایشگاه‌های اصفهان، تبریز، آبادان، امام خمینی و بندرعباس. حتی پالایشگاه «ستارۀ خلیج فارس» که میعانات گازی (نفت فوق سبک) پالایش می‌کند نیز بنزین استاندارد تولید نمی‌کند.
این سند همچنین نشان می‌دهد پالایشگاه‌های نفت خام کشور یک‌چهارم نفت دریافتی را به مادۀ کم‌ارزش مازوت و قیر تبدیل می‌کنند، در حالی که این رقم برای نمونه در پالایشگاه‌های امارات تنها چهار درصد است.
حتی بزرگ‌ترین پالایشگاه نفت خام ایران یعنی پالایشگاه آبادان، با قدمت بیش از یک قرن، ۴۲ درصد نفت دریافتی را به مازوت و قیر تبدیل می‌کند.
رادیو فردا
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید