حمید نوری، دادیار سابق زندان گوهردشت که در سوئد زندانی بود و به جرم مشارکت و قتل عام زندانیان سیاسی ایران در سال ۱۳۶۷ به حبس ابد محکوم شده بود، ۲۷ خرداد آزاد شد و به ایران برگشت. او با یوهان فلودرس، دیپلمات سوئدی و سعید عزیزی شهروند ایرانی-سوئدی که در ایران زندانی بودند مبادله شد.

این مبادله با اعتراض بسیاری از فعالان سیاسی و دادخواهان مواجه شده است.

احمدرضا جلالی کیست؟

احمدرضا جلالی، شهروند ایرانی-سوئدی که در بهار ۱۳۹۵ در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرده بود سه روز پیش از بازگشت به سوئد هنگام رانندگی بازداشت شد.

او سال ۱۳۸۸ به سوئد مهاجرت کرده بود و علاوه بر پژوهش در دانشگاه کارولینسکای استکهلم، سابقه تدریس در ایتالیا و بلژیک هم داشت.

این اولین بار نبود که این پژوهشگر به ایران سفر می‌کرد. او پیش از آخرین سفری که به بازداشتش منجر شد بارها برای شرکت در برنامه‌های تحقیقاتی و آموزشی به ایران رفت‌وآمد داشت‌ و به گفته همسرش ورود و خروج او همواره بدون مشکل انجام می‌شد.

روز پنجم اردیبهشت ماه سال ۹۵ که برای شرکت در کنفرانسی به شهر کرج می‌رفت، به اتهام‌ «ارتباط با دولت متخاصم» و «جاسوسی برای اسرائیل» بازداشت و به زندان اوین منتقل شد اگرچه خبر رسمی آن تا دی‌ماه همان سال منتشر نشد.

در دی ماه سال ۹۵ برای اولین بار همسر احمدرضا جلالی، از بازداشت و حبس او در انفرادی خبر داد و گفت که آقای جلالی اعتصاب غذا کرده است.

ویدا مهران‌نیا همچنین گفت به توصیه ماموران اطلاعاتی سکوت کرده بود.

خانم مهران‌نیا در رابطه با دوران بازداشت همسرش گفت که «او را سه ماه تمام در انفرادی نگهداشته‌اند و جلسات بازجویی او در خارج از زندان برگزار می‌شده است.»

خانواده احمدرضا جلالی تا ۱۰ روز پس از بازداشت از سرنوشت او خبری نداشتند و به گفته همسر احمدرضا جلالی پس از آن نیز او «در هر ماه تنها یک دقیقه فرصت تماس تلفنی با خانواده‌اش را داشت و در بازجویی بارها با تهدید اعضای خانواده‌اش مواجه شده بود.»

در آبان ۱۳۹۶ دادگاه او را به اتهام «محاربه» و «همکاری با دولت اسرائیل» مجرم شناخت و به اعدام محکوم کرد.

این حکم که با انتقاد و اعتراض شدید خانواده او و فعالان حقوق بشر روبرو شده بود، در ماه آذر همان در دیوان عالی کشور و «پشت درهای بسته» تایید شد.

مدتی پیش از اعلام رای دادگاه سوئد که حمید نوری را به حبس ابد محکوم کرد، ایران اعلام کرده بود که ممکن است حکم اعدام آقای جلالی را به اجرا درآورد.

برخی از دولت‌های غربی، جمهوری اسلامی ایران را متهم می کنند که با بازداشت اتباع آنها از جمله شهروندان دوتابعیتی مسائل خارجی خود را حل‌وفصل می‌کند.

ایران می‌گوید کشوری امن برای تمام ایرانیان است و از شهروندان ایرانی خارج از کشور دعوت می‌کند رفت‌وآمد داشته باشند و حتی در ایران سرمایه‌گذاری کنند.