ایران اینترنشنال
در گوشه و کنار جهان، برجهای مرتفعی وجود دارند که برخلاف ظاهرشان، نه محل سکونت هستند و نه دفتر کار. این سازههای عظیم که گاه از بسیاری ساختمانهای مسکونی و تجاری هم بلندترند، آزمایشگاههای غولپیکری برای ارزیابی عملکرد آسانسورهای جدید هستند.
به گزارش سیانان، در انتهای شرقی «جنگل سیاه» آلمان و در کنار شهر تاریخی روتوایل، سازه عظیمی به نام «برج آزمایش آسانسور تیسنکروپ» با ارتفاع ۲۴۶ متر سر به فلک کشیده است.
این سازه شگفتانگیز یکی از بلندترین ساختمانهای آلمان به شمار میرود.
نمای بیرونی برج که فاقد هرگونه پنجره است، نشان میدهد که کاربری آن نه مسکونی است و نه اداری، بلکه درون آن ۱۲ چاهک عمودی برای آزمایش جدیدترین مدلهای آسانسور تعبیه شدهاند.
برجهای آزمایش آسانسور در جهان
شرکت آلمانی تیسنکروپ که سازنده آسانسورهای بسیاری از آسمانخراشهای جهان از جمله برج تجارت جهانی وان نیویورک است، برجهای آزمایشی دیگری نیز در نقاط مختلف جهان دارد.
یکی از این برجها سازهای ۱۲۸ متری در منطقه باتری آتلانتا است که در نزدیکی استادیوم تیم بیسبال آتلانتا بریوز قرار دارد. برج دیگر در شهر ژونگشان چین واقع شده که با ارتفاع ۲۴۸ متری، تقریبا سه برابر بلندتر از مجسمه آزادی است.
برجهای آزمایش آسانسور میتوانند حتی از این هم مرتفعتر باشند. برای نمونه، برج اِچ-۱ که از سوی شرکت ژاپنی هیتاچی در شهر گوانگجو چین ساخته شده، ارتفاعی معادل ۲۸۹ متر دارد.
این برج در میان آسمانخراشهای متراکم گوانگجو یکی از بلندترینهاست و اگر در نیویورک بود، در میان ۲۵ ساختمان مرتفع این شهر جای میگرفت و اگر در لسآنجلس قرار داشت، سومین ساختمان بلند این شهر به شمار میرفت.
تومیو پیکالا، مدیر ارشد فناوری شرکت کونه، سازنده فنلاندی آسانسور، در همین رابطه به سیانان گفت: «برجهای آزمایش آسانسور را میتوان به پیست تمرین تیمهای فرمول یک تشبیه کرد. دلیل اصلی ساخت این برجها این است که برخی از آزمایشهای مربوط به ایمنی آسانسور را تنها میتوان در شرایط واقعی انجام داد.»
شرکت کونه که سازنده آسانسورهای برجهای مشهوری چون تایپه ۱۰۱ (بلندترین ساختمان جهان بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰) و برج شارد لندن است، نخستین برج آزمایشی خود را در سال ۱۹۶۷ در شهر هووینکای فنلاند راهاندازی کرد.
از آن زمان تاکنون، این شرکت چهار برج آزمایشی دیگر نیز ساخته که بلندترین آنها در سال ۲۰۱۵ در شهر کونشان چین تکمیل شد و ارتفاع آن به ۲۳۶ متر میرسد.
چرا به این برجها نیاز داریم؟
به گفته پیکالا، شرایط واقعی کارکرد آسانسور در برجهای مخصوص آزمایش شبیهسازی میشوند، با این تفاوت که مسافران عادی در آنها حضور ندارند. او افزود که این برجها محیط مناسبی برای بررسی کیفیت، راحتی و قابل اعتماد بودن آسانسورها هستند.
او همچنین درباره یکی از آزمایشهای مهم ایمنی که شبیهسازی سقوط آزاد است، گفت: «در این آزمایش به جای آسانسور واقعی، از جسمی با وزن مشابه استفاده میشود. در این حالت، سیستمهای ترمز اضطراری و دندههای ایمنی باید فعال شوند تا آسانسور را به شکلی ایمن متوقف و از آسیب دیدن سرنشینان جلوگیری کنند.»
پیکالا اضافه کرد: «علت ارتفاع زیاد برخی برجهای آزمایشی این است که آسانسورهای جدید آنقدر سرعت بالایی دارند که خیلی زود مسیر آزمایش را طی میکنند.»
او در ادامه توضیح داد: «هرچه سرعت آسانسور بیشتر باشد، به برج آزمایشی بلندتری نیاز است. آسانسورهای پرسرعت با سرعتی بیش از ۹ متر بر ثانیه حرکت میکنند و برای آزمایش آنها به فضای کافی نیاز است تا بتوانند به حداکثر سرعت برسند و سپس سرعت خود را کاهش دهند.»
ساخت برجهای مرتفع تنها راهحل موجود نیست. در حقیقت، طولانیترین مرکز آزمایش آسانسور جهان در زیر زمین قرار دارد. این مرکز که در شهر تایتیری فنلاند واقع شده، بخشی از یک معدن فعال سنگ آهک است و عمق آن به حدود ۳۵۰ متر میرسد.
پیکالا درباره این تاسیسات گفت: «این مرکز در نوع خود در صنعت ما بیهمتاست. ما توافق کردهایم که از چند چاه موجود در معدن استفاده کنیم که به ما اجازه میدهد آسانسورهای مناسب برای ساختمانهایی تا ارتفاع هزار متر را آزمایش کنیم.»
مانند تمام آسمانخراشها، برجهای آزمایش آسانسور نیز باید در برابر بادهای شدید مقاوم باشند، زیرا این بادها میتوانند باعث تکان خوردن برج شوند و بر نتایج آزمایشها تاثیر بگذارند.
به همین دلیل، برخی از این برجها به میراگرهای جرمی مجهز شدهاند؛ آنها در واقع آونگهای بزرگی هستند که ارتعاشات ناشی از شرایط جوی ناپایدار یا حتی زلزله را خنثی میکنند. حدود یک سوم از ۲۰ ساختمان بلند جهان از این نوع میراگرها استفاده میکنند.
جاذبه گردشگری
نمای خارجی برج روتوایل با پارچهای از جنس فایبرگلاس پوشانده شده که ظاهری براق و مات به آن بخشیده است. بنا بر اعلام شرکت آسانسور تیسنکروپ، این نما علاوه بر محافظت از ساختمان در برابر تابش خورشید و باد، باعث شده این برج به یک نماد معماری محلی تبدیل شود.
از زمان افتتاح در سال ۲۰۱۷، این برج به یکی از جاذبههای گردشگری تبدیل شده و هر سال میزبان یک مسابقه پلهنوردی است که بیش از هزار نفر در آن شرکت میکنند. با این حال، بیشتر گردشگران برای بازدید از سکوی مشاهده آن به این مکان میآیند که بلندترین سکوی آلمان است و چشماندازی بینظیر از جنگل سیاه را به نمایش میگذارد.
بیاته هونله، مدیر برج، به سیانان گفت: «بازدیدکنندگان در عرض ۳۰ ثانیه به ارتفاع ۲۳۲ متری میرسند».
سرعت این آسانسور حدود هشت متر بر ثانیه است و در روزهای صاف، بازدیدکنندگان میتوانند کوههای آلپ سوئیس را نیز ببینند.
او در ادامه افزود: «در هر زمانی از سال که باشد، برج و چشماندازش همواره چیز ویژهای برای ارائه دارند.»