جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا درگذشت. او در یکی از بحرانی‌ترین شرایط جهان رئیس‌جمهور آمریکا بود. گروگان‌گیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران و حمله شوروی به افغانستان در دوره ریاست جمهوری کارتر اتفاق افتاد.
جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا روز یکشنبه ۹ دی (۲۹ دسامبر) ساعت ۱۵:۴۵ دقیقه به وقت محلی در خانه‌اش در پلینز واقع در ایالات جورجیا در سن صدسالگی درگذشت.
چیپ کارتر، پسر جیمی کارتر در بیانیه‌ای گفته است: «پدرم نه‌تنها برای من بلکه برای همه کسانی که به صلح، حقوق بشر و عشق اعتقاد دارند یک قهرمان بود. ما، فرزندانش، او را از راه همین باورها با جهان به اشتراک گذاشتیم.»
پسر کارتر در ادامه افزود: «جهان به خاطر روشی که او مردم را گرد هم آورد، خانواده ماست و از همه شما سپاسگزاریم که با ادامه این عقاید مشترک، یاد او را گرامی می‌دارید.»
گروگان‌گیری آمریکایی‌ها در ایران
جیمی کارتر از سال ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱ رئیس‌جمهور آمریکا بود و در چهار سال ریاست جمهوری او بحران‌هایی مانند گروگان‌گیری در سفارت آمریکا در تهران و اشغال افغانستان به دست اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد.
کارتر برای رهایی گروگان‌های آمریکایی دستور انجام عملیاتی محدود در خاک ایران را صادر کرد اما این “ماموریت” شکست خورد و این ناکامی یکی از عوامل شکست او در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است.
سفارت آمریکا پس از اشغال، “لانه جاسوسی” نام گرفت و این ماجرا ۴۴۴ روز طول کشید. جمهوری اسلامی گروگان‌های آمریکایی را روز مراسم تحلیف رونالد ریگان رقیب کارتر از حزب جمهوری‌خواه آزاد کرد. پس از این حادثه حمله به سفارتخانه‌ها و گروگان‌گیری شهروندان غربی به یکی از ارکان‌های اصلی سیاست‌های جمهوری اسلامی تبدیل شد.
ادامه فعالیت کارتر بعد از ترک کاخ سفید
کارتر پس از ترک کاخ سفید به همراه همسرش روزالین، “مرکز کارتر” را در آتلانتا برای ترویج دموکراسی، حقوق بشر و توسعه اقتصادی تأسیس کرد. او تا سنین بالا به فعالیت‌های بشردوستانه‌اش ادامه داد و در سال ۲۰۰۲ به دلیل “تلاش برای حل مسالمت‌آمیز مناقشات بین‌المللی”، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
جیمی کارتر مسن‌ترین رئیس‌جمهور پیشین زنده بود و هیچ یک از روسای‌جمهور پیشین آمریکا به سن او نرسیدند. او ۷۷ سال با روزالین کارتر همسرش زندگی مشترک داشت. روزالین کارتر یک سال پیش درگذشت.
ادای احترام دونالد ترامپ به کارتر
واکنش به درگذشت جیمی کارتر در داخل آمریکا بسیار گسترده بود. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا کارتر را به عنوان “شخصیتی بزرگ” و “شجاع” ستود. بایدن گفت که کارتر از جمله برای ریشه‌کنی بیماری‌ها، صلح، ترویج حقوق بشر، انتخابات آزاد و عادلانه مبارزه کرد. به گفته بایدن، کارتر “زندگی مردم در سراسر جهان را نجات داد، بهبود بخشید و تغییر داد.”
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نیز از کارتر تقدیر کرد. ترامپ گفت کارتر در زمان دشوار خود “تمام تلاشش را برای بهبود زندگی همه آمریکایی‌ها به کار برد” و برای این تلاش‌ها، همه مردم از او سپاسگزارند.
کارتر آخرین روزهای عمرش را در خانه سپری کرد
کارتر در سال ۲۰۱۵ بیماری سرطان خود را به طور علنی اعلام کرد اما گفت که با موفقیت این بیماری درمان شده است. رئیس‌جمهور پیشین آمریکا اما در سال‌های اخیر، به دلیل چند مرتبه زمین‌خوردن چندین بار به بیمارستان منتقل شده بود.
وضعیت سلامت کارتر اخیرا وخیم اعلام شده بود. او در فوریه ۲۰۲۳ پس از چندین بار بستری‌شدن در بیمارستان، معالجات پزشکی خود را نیز قطع کرده و به مراقبت‌های خانگی رفت تا آخرین روزهای عمرش را در خانه سپری کند.
پیام تسلیت اولاف شولتس
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در واکنش به درگذشت جیمی کارتر، در پیامی در صفحه شخصی‌اش در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) با مردم آمریکا ابراز همدردی کرد.
و نوشت: «ایالات متحده یک مبارز متعهد برای دموکراسی را از دست داده است. جهان یک میانجی بزرگ برای صلح در خاورمیانه و حقوق بشر از دست داد.»
تقدیر گوترش از جیمی کارتر
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز یکشنبه از کارتر برای مشارکت‌های قابل توجه او در صلح بین‌المللی از طریق توافقات “کمپ دیوید”، معاهده SALT II و معاهده‌های کانال پاناما تقدیر کرد.
به گفته گوترش، کارتر نقش کلیدی در میانجی‌گری در منازعات، نظارت بر انتخابات، ترویج دموکراسی، پیشگیری و ریشه‌کنی بیماری‌ها ایفا کرده است و این تلاش‌ها و دیگر اقداماتش باعث شد که او به پیشبرد اقدام‌های سازمان ملل متحد کمک کند.
بسیاری دیگر از رهبران جهان از جمله رئیس‌جمهور مصر و نخست‌وزیر بریتانیا از دستاوردهای کارتر در برقراری صلح در خاورمیانه، تلاش‌ها برای مقابله با بیماری‌ها، و تعهد به دموکراسی و حقوق بشر تجلیل کردند.
کارتر و انور ساداتعکس: NARA/Everett Collection/picture alliance
رهبران چندین کشور آمریکای مرکزی و جنوبی نیز به انتشار خبر درگذشت یاد جیمی کارتر واکنش نشان دادند.
رئیس‌جمهور کوبا گفت که کوبایی‌ها “با قدردانی” به رئیس‌جمهور پیشین آمریکا خواهند اندیشید. کارتر در دوران ریاست‌جمهوری‌اش در کاخ سفید گام‌هایی برای عادی‌سازی روابط دیپلماتیک بین ایالات متحده و کوبا برداشت و همچنین تلاش‌هایی برای کاهش تحریم‌های آمریکا علیه این کشور انجام داد.
رئیس‌جمهور پاناما نیز به نقش “مهم” کارتر در توافق برای واگذاری کنترل کانال پاناما به این کشور اشاره کرد.
رئیس‌جمهور برزیل کارتر را به عنوان “دوستدار دموکراسی و مدافع صلح” توصیف کرد و به نقش او در فشار آوردن به دیکتاتوری برزیل برای آزادی زندانیان سیاسی اشاره کرد.
رئیس‌جمهور ونزوئلا هم اعلام کرد که مشارکت‌های او در سیاست جهانی و تلاش‌هایش برای صلح بر جهان تأثیر گذاشت.
در داخل آمریکا در نیویورک، برج امپایر استیت برای یادبود جیمی کارتر در شب یکشنبه با رنگ‌های قرمز، سفید و آبی روشن شد.
مراسم‌های عمومی یادبود در آتلانتا و پایتخت آمریکا، واشنگتن برنامه‌ریزی شده‌اند.
مراسم خاکسپاری دولتی کارتر روز پنجشنبه ۹ ژانویه ۲۰۲۵ در واشنگتن برگزار خواهد شد. جو بایدن ۹ ژانویه را به عنوان روز ملی عزای عمومی در سراسر ایالات متحده اعلام کرد. او همچنین دستور داد پرچم‌های ایالات متحده به مدت ۳۰ روز از روز یکشنبه ۲۹ دسامبر به حالت نیمه‌افراشته درآیند.
کارتر چهار فرزند، ۱۱ نوه و ۱۴ نتیجه به جا گذاشت.
از: دویچه وله
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید