چیستیِ ذراتِ بنیادی

پنجشنبه, 21ام فروردین, 1404
اندازه قلم متن

دکتر حسن بلوری،

 برلین، ۲۰۲۵٫۰۴٫۱۰

The essence of Elementary Particles۱

نظریه کوانتوم و در مرکزِ آن مدلِ استانداردِ ذراتِ بنیادی، بدون واکاوی فلسفی توانِ پاسخ‌ به چیستیِ ذراتِ بنیادی را ندارد. این امر خواهان بررسی انتولوژی ذرات بنیادی است که تاکنون به ندرت به آن پرداخته شده است.  

فشرده

نظریه کوانتوم، نظریه نسبیت، فیزیک آماری و کیهان‌شناسی اساسِ علم مدرنِ جهانِ هستی را تشکیل می‌دهند. نظریه کوانتوم با مرکزیت مدلِ استانداردِ ذراتِ بنیادی، توان توصیف ذرات بنیادیِ تاکنون شناخته شده را دارد. این مدل در شکل فشرده، هسته‌ی اصلی علم فیزیک مدرن را تشکیل می‌دهد. با این محدودیت که شامل نظریه نسبیت عام با ذره‌ی فرضی به نام گراویتون نمی‌شود. صرف‌نظر از این امر، مدل استاندارد ذرات بنیادی به تنهایی توان پاسخ به چیستی ذرات بنیادی مانند ذره الکترون را ندارد. در واقع، آنچه مدل استاندارد در باره‌ی ذرات بنیادی بیان می‌دارد، محدود می‌شود به ویژگی‌هایی از‌ این ذرات، مانند بارالکتریکی، جرم ساکن.و اسپین (چرخش)، بی‌آن‌که بگوید ذره چیست. تلاش برای یافتن پاسخ به چیستی ذرات بنیادی بی‌درنگ پای فلسفه، خاصه فلسفه‌ی هستی‌شناسی (انتولوژی) را به میان می‌کشد. به بیان دیگر، پیش‌شرطِ پرداختن به چیستی ذرات بنیادی، داشتن اطلاع کافی از دو رشته‌ی ظاهرن مجزا از هم، یعنی علم فیزیک مدرن و دانش فلسفه، به‌ویژه فلسفه‌ی انتولوژی است.

علم فیزیک، اشیاء را تشکیل شده از اتم‌ها، یعنی از ذرات الکترون‌ و ذرات زیراتمی، مانند پروتون‌ها و نوترون‌ها (متشکل از کوارک‌ها)،  لپتون‌ها، نوترینوها و بوزون‌ها (ذرات مربوط به نیروها) می‌داند (تصویر۱). در این میان، مسئله‌ای که بیان چیستی ذرات بنیادی را دشوار می‌کند، وجود تبدیل‌های ممکنِ فراوان بین ذرات است. برای مثال، تبدیل ذره کوارکِ پائین به ذره کوارکِ بالا. به‌همین دلیل انتولوژی ذرات می‌باید جنب ملاحظه‌ی قوانین پایداری مدل استاندارد ذرات بنیادی، این تبدیل‌ها را مدنظر داشته باشد.۲ و در ادامه، لازم است نتایج بدست آمده با تجربیات عینی سنجیده شوند.

در این مقاله تلاش می‌کنیم،  پس از پیشگفتار و توضیحاتی در باره‌ی مدل استاندارد ذرات بنیادی، فلسفه‌ی هستی‌شناسی و مفهوم تروپ (Trope)، چیستیِ ذرات بنیادی را بررسی و نشان دهیم که این ذرات ساختارهایی شکل‌گرفته از تروپ نکلیوس (هسته)، محیطِ نکلیوس و هالهِ نکلیوس هستند.

 

******

برای مطالعه متن کامل نوشته با فرمت پی دی اف لطفا اینجا کلیک کنید

******


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.