کایلی مور– گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی – بریتانیایی که شهریورماه ۱۳۹۷ در جریان سفر به ایران برای شرکت در یک همایش، با اتهام جاسوسی مواجه و بازداشت شد، کتاب خاطراتی از آن دوران به نام «آسمان بدون قفس» نوشته است.

او در بخشی از این کتاب اشاره می‌کند که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جویای یادگیری زبان عبری از او بوده است، و می‌گوید که آموختن این زبان احتمال دارد برای اهداف جاسوسی باشد .

به گزارش اورشلیم پست، کایلی مور – گیلبرت در بخشی از روایت خود از دوران اسارت در زندان ایران نوشته است که محمدرضا، یکی از مقام‌های سپاه که از او بازجویی می‌کرده است، از او خواسته بوده است که به آن‌ها زبان عبری بیاموزد.

مور – گیلبرت، استاد دانشگاه و محقق در زمینه مطالعات خاورمیانه که به اتهام جاسوسی برای اسرائیل به ۱۰ سال زندان محکوم شده بود، در نهایت ۸۰۴ روز از عمر خود را در زندان‌های جمهوری اسلامی ایران سپری کرد.

او با یادآوری خاطرات آن دوران در کتاب خود می‌نویسد: «چشم‌هایم از تعجب گرد شد. سپاه پاسداران از من می‌خواهد که به آن‌ها عبری یاد بدهم! فکر این که من در یک کلاس درس، زبان یهودی به افراط‌گرایان اسلامی یهودی‌ستیز تدریس کنم، هم جذاب و هم ترسناک بود.»

او در پاسخ به این خواسته گفته است: «اگر من را از زندان آزاد کنید و به خانه بفرستید، حاضرم به شما عبری یاد بدهم. اما حاضر نیستم برایتان جاسوسی کنم. من جاسوس نیستم و هیچ علاقه‌ای به این کار ندارم.»

سرانجام، تبادل زندانیان بود که آزادی مور گیلبرت را در نوامبر ۲۰۲۰ رقم زد، نه آموزش زبان عبری. در جریان مبادله، دولت تایلند سه ایرانی زندانی را که در سال ۲۰۱۲ نقشه انفجاری در بانکوک را طراحی کرده بودند، در ازای آزادی محقق استرالیایی به ایران فرستاد.

مور- گیلبرت در خاطراتش اشاره می‌کند که به بازجویان سپاه گفته است که در دوره تحصیلات آکادمیک خود زبان عبری را در اسرائیل آموخته و از کشورهای عربی دیدن کرده است. او می‌نویسد: «گفتن این حرف اشتباه بود، اما من در آن زمان متوجه عواقب آن نبودم.»

او در بخشی از خاطراتش با تاکید بر این که «محمدرضا» نامی ساختگی بوده است، می‌نویسد:‌ «محمدرضا پرسید: بن زوگ شما کیست؟ به خوبی می‌دانستم چه می‌پرسد. بن زوگ در زبان عبری به معنای «شریک» است. او درباره شوهرم می‌پرسید. با این حال گفتم نمی‌دانم در مورد چه چیزی حرف می‌زنید، و او گفت، تو عبری صحبت می‌کنی و به اسرائیل رفته‌ای. سپس با زبان عبری دست و پا شکسته گفت: چند بار به اسرائیل رفته‌ای؟»

بر اساس کتاب این پژوهشگر استرالیایی، بازجوی دوم سپاه پاسداران نیز از او می‌پرسد که چند بار به اسرائیل سفر کرده است. این در حالی است که روسلان هودوروف، همسر سابق مور – گیلبرت، اسرائیلی بود.

او در این مورد می‌نویسد: «با وجود علاقه آن‌ها به کسب اطلاعات درباره همسرم و ارتباطش با اسرائیل، واضح بود که دلیل دستگیری من تحقیقاتم در مورد جامعه شیعیان بحرین و ارتباط آن با ایران بود. می‌دانستم که آن‌ها به انواع لفاظی‌ها متوسل خواهند شد تا بکوشند این دو موضوع را به هم مرتبط کنند و از این طریق، یک روایت ساختگی ایجاد کنند.»

گیلبرت در خاطراتش همچنین می‌نویسد: «با این حال، نتوانستند به این خواسته‌شان برسند و هیچ مدرک قانع‌کننده‌ای پیدا نکردند که بگویند اسرائیل یک پژوهشگر استرالیایی را برای جمع‌آوری اطلاعات به ایران فرستاده است.»

به گفته مور گیلبرت، او در جریان بازجویی اغلب با سخنان ایدئولوژیک درباره عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی خلیج فارس و شعارهایی درباره نابودی «رژیم صهیونیستی» مواجه می‌شد. او در خاطراتش تاکید می‌کند: «بارها به من گفته می‌شد که به همکاری در جاسوسی برای «رژیم ظالم صهیونیستی» متهمم. ظاهرا عبارت «رژیم ظالم صهیونیستی» یک اصطلاح قانونی رسمی در ایران است.»

کایلی مور- گیلبرت پیش از این نیز در گفت‌و‌گو با «اسکای‌نیوز» استرالیا اعلام کرده بود که سپاه پاسداران در دوران بازداشت او بارها کوشیده است او را به عنوان یک جاسوس استخدام کند.

این استاد مطالعات اسلام در دانشگاه ملبورن، خاطرنشان کرد که گمان نمی‌کند ایران به دنبال جاسوسی از استرالیا بوده باشد. به گفته او، «مسئولان ایران می‌خواستند من را با پوشش استاد دانشگاه راهی سفر به کشورهای خاورمیانه و احتمالا اروپا و آمریکا کنند تا برای آن‌ها اطلاعات جمع‌آوری کنم.»