مریم شفیع پور
اولین بار که پس از ماه ها از در بزرگ زندان اوین خارج شدم، جمعتی زیر پل اوین نظرم را به خود جلب کرد. حدود ۵۰ نفر، در سکوت با پلاکاردهایی در دست. مینی بوس سرعت گرفت و لغزش چشمانم روی نوشته ها عقیم ماند. شاگردان طاهری! هم بندی های تازه واردتر برایم از شاگردانی گفتند که برای آزادی “استاد” تهدید و کتک و بازداشت را به جان خریده اند.
برای من به عنوان کسی که تجربه شرکت در اعتراضات مدنی را داشته ام، و همین طور برای بسیاری دیگر که درباره این موضوع با آن ها هم صحبت شده ام، انسجام و استمرار اعتراضات و تجمعات طرفداران و شاگردان طاهری محل کنجکاوی و سئوال بود؛ از این منظر که با شناخت و گرته برداری از چنین حرکت هایی می توان برای موارد مشابه الگویی موفق ساخت. قطعاً شناخت از باورهای اعضای حلقه عرفان، طبقه و خاستگاه ها و موقعیت های اجتماعی شان، نحوه و شدت برخورد با معترضین و غیره جزو موارد اصلی چگونگی شکل گیری و تداوم یک جریان اعتراضی خیابانی است.
از اعضای حلقه عرفان در مورد آموزه ها و دریافت ها در طی این دوره یک ساله پرسیدم. این که افراد جذب شده چه دغدغه ها، مشکلات و نیازهایی دارند و طی این کلاس ها چه دستاوردی نصیبشان می شود.
سیاوش آزرمی، یکی از مربیان (به اصطلاح مستر) عرفان حلقه، معتقد است که تمنای درمان بیماری های جسمی و روانی و برخی از نیازهای مشابه در افراد، دلیل ابتدایی کنجکاوی آن ها در مراحل ابتدایی است. مشکلاتی که در طی دوره اول با کمک طب مکمل به شکل قابل توجهی بهبود می یابند. او می گوید: “وقتی کسی می بیند طی مدت کوتاهی به کمک «فرادرمانی»، بخش زیادی از مشکلاتش چون افسردگی، فوبیا، جنون آنی، بدخوابی، عدم تمرکز و غیره مرتفع می شود، به ادامه مسیر علاقمند می شود. او جواب سئوال های اصلی بشر را چون «از کجا هستم و به کجا می رم» و «چرا به دنیا آمده ام»، به راحت ترین و جامع ترین شکل ممکن دریافت می کند و تاثیر هم فازی با زمان و هستی را عمیقاً در زندگی روزمره خود درک می کند”. هم چنین رکسانا حق طلب، مسئول خبرگزاری عرفان معتقد است: “از آن جایی که انسان ذاتی حقیقت جو دارد، هر کلامی که حق باشد و حقیقت قطعاً مخاطب خودش را مجذوب خواهد کرد. موضوع آشنایی با بُعد کیفی زندگی و ارتقاء سطح آگاهی مردم، همراه با دادن یک جهان بینی کارآمد در زندگی از دید تئوریکال و نتایج عملی و تاثیرات مثبت نظریات استاد طاهری در زندگی، حقیقتی است که از سمت تمامی شاگردان ایشان تجربه و به اثبات رسیده است”.
محمدعلی طاهری در طی چهار سال، سه بار توسط سپاه پاسداران دستگیر شد. اولین تجمع اعتراضی شاگردان وی در سال ۹۲، دو سال پس از آخرین بازداشت طاهری (فروردین ماه ۹۰) در تهران شکل گرفت و به مرور زمان توسط طرفدارانش به دیگر کشورهای جهان نیز تسری یافت. تجمعات تهران با وجود برخورد فیزیکی، بازداشت و صدور احکام سنگین تا امروز ادامه داشته است. طبق فهرست طبقه بندی شده “نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران” از سال ۱۳۸۹ (پس از دومین بازداشت بنیان گذار حلقه عرفان) تا کنون در رابطه با این گروه، ۲۰۸ نفر بازداشت و از این تعداد ۳۱ نفر در دادگاه ها با صدور حکم مواجه شده اند. این رقم البته بازداشت های گروهی را شامل نمی شود.
رکسانا حقیقت طلب می گوید: “شاگردان استاد محمدعلی طاهری، زندگی خویش را مدیون نظریات و شخص ایشان می دانند، و به خاطر همین امر از دادن هیچ هزینه ای ابایی ندارند. از طرفی وحدتِ درون مجموعه عرفان حلقه، با وجود اختلاف سلیقه بین افراد در جهت آزادی ایشان امری است انکار ناپذیر. شاگردان ایشان از هر قشر و طبقه ای، زمانی که پای استادشان در میان است، دوشادوش هم ایستاده و خواسته خود را مطالبه کرده و خواهند کرد”. سیاوش آزرمی می گوید: “سرکوب طرفداران طاهری بسته به شدت و زمان وقوع برکم و کیف اعتراضات تاثیر داشته است اما هرگز بر روند کلی و بلندمدت آن خدشه ای وارد نکرده است”.
برخی بر این باورند که، سخنرانی سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در روزهای پایانی سال ۱۳۸۹ مبنی بر لزوم مبارزه با به تعبیر وی “عرفان های کاذب” یا نوظهور و وارداتی، حملات سیستم امنیتی-اطلاعاتی نسبت به دراویش و سایر گروه هایی که به موازات مجاری رسمی اقدام به تببین مسائل اعتقادی می کردند، شدت یافت و گروه های عرفانی و معنوی نیز در این مورد بی نصیب نماندند.
رکسانا و سیاوش هر دو مدعی هستند که در زمان سومین و آخرین بازداشت طاهری، حداقل حدود یک میلیون متقاضی ثبت نام “ترم یک” فرم پر کرده بودند! رکسانا می گوید: “با وجود این که نظریات آقای طاهری در ابتدا با اقبال خوبی از طرف حوزه و دانشگاه مواجه شد، تا جایی که ایشان دوره های فرادرمانی و سایمنتولوژی(طب های مکمل بنیان گذاری شده توسط آقای طاهری) برای جامعه پزشکی، روانپزشکی و پیراپزشکی زیر نظر دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران برگزار کردند، و جلسات متعدد و مثبتی با اساتید حوزه داشتند، با افزایش محبوبیت از یک سمت و نتیجه مثبت فرادرمانی از سمت دیگر، و مهم تر از آن پخش مستندِ ماحصل پروژه «طرح طاهر» در زمینه ترک اعتیاد از صدا و سیمای ملی، مافیای قدرت، دارو و موادمخدر درصدد بر آمدند تا با طرح اتهامات واهی در ابتدا از گسترش نظریات ایشان جلوگیری کنند و سپس به فکر حذف آقای طاهری افتادند”. سیاوش با اشاره به “حکومت توتالیتر مذهبی ایران” اضافه می کند که: “برخورد امنیتی با طاهری و عرفان حلقه موضوع جدیدی نیست و جمهوری اسلامی سال هاست که به صورت هدفمند و برنامه ریزی شده در صدد ریشه کن کردن این مباحث در سطح جامعه است”. او هم چنین معتقد است که تلاش حکومت ایران برای مخدوش کردن وجهه این گروه به نفع آن ها بوده است و به نوعی باعث تبلیغ و اقبال بیش تر به عرفان حلقه شده است.
علیزاده طباطبایی، وکیل محمدعلی طاهری، در مورد صدور مجدد حکم اعدام برای طاهری به شبهات ادله و نقض قوانین اشاره می کند و می گوید: “حکم اعدام علیه طاهری به استناد ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی صادر شده که مصوب سال ۱۳۹۲، یعنی حدود ۳ سال بعد از زندانی شدن آقای طاهری است .قانون نمی تواند مشمول فعالیت هایی بشود که پیش از تصویب آن صورت گرفته است”.
او گفته است که ماده ۲۸۶ به موضوع اتهام افساد فی الارض می پردازد که تا پیش از تغییرات مصوب سال ۱۳۹۲ با محاربه همراه بود و نمی توانست شامل اقدامات آقای طاهری باشد.
آقای طباطبایی می‌گوید: “در مورد اتهام هایی که مورد ایراد دیوان عالی کشور قرار گرفته، یعنی سب النبی، ارتداد، اجتماع و تبانی و اتهامات مرتبط با فرادرمانی قرار منع تعقیب صادر شده است”.
تجمعات اعضای گروه عرفان حلقه گرچه بر مبنای ارادت قلبی به “استاد” و بر محور حق طلبی و تظلم خواهی در مورد یک فرد است، اما حتی نسبت به گروه های مشابه از بسیاری از جهات قابل توجه است. تشکیلات منسجم، با انگیزه، استمرار و پافشاری بر مطالبه خواست مشخص، و تجمعات اعتراضی خیابانی، هم چنان می تواند محل کنجکاوی و گرته برداری فعالین سیاسی و اجتماعی باشد. بسیاری از اقلیت های مذهبی، قومی و یا برخی گروه های صنفی از طرح علنی مطالبات و اعتراض به تضییع حقوق خود ابا دارند و اکثراً ترجیح می دهند در خفا به مذاکره و یا لابی گری با افراد و نهادهای ذی نفوذ داخلی و خارجی بپردازند. پس از تجمعات نتیجه بخش نسرین ستوده در جهت احقاق حق وکالت خود، در صورتی که اعتراضات گروهی کم سابقه اعضای عرفان حلقه، منجر به حصول نتیجه شود، مهره تاییدی دیگر بر کارآمدی مطالبه خواهی خیابانی باشد.
ار: ماهنامه خط صلح
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید