بازتاب، سرویس جامعه، فاطمه بیک پور: ۴ ماه پس از دوران بحرانی دارو، درخصوص وضعیت فعلی کمبود داروی بیماران خاص،وضعیت واردات و موارد متعدد دیگری با دکتر”اکبرعبداللهی”رئیس شرکت داروسازی عبیدی به گفتگو نشستیم. برخی ازبخش های مهم این گفتگو پس ازیک پروسه ۴۰روزه و ایجاد حاشیه هایی پیش روی شما قرارگرفته و متن اصلی و کامل گفتگو را در این لینک می توان ملاحظه کرد.( http://baztab.net/fa/news/23018)
*عمده علت بروز کمبودهای دارویی، سیاستها و چالشهای داخلیست تا تحریم های بینالمللی. به عبارتی سیاستها بدون در نظر گرفتن تمامی جوانب امر، اجرای سلیقهای سیاستها در سطوح کارشناسی، دخالتهای سازمانها و نهادهای نظارتی و سیاسی در امورکارشناسی سازمان غذا و دارو ،نبود همراهی مناسب و دیدگاه سلامت محور در نهادهای پشتیبان مثل بانکها و وزارت بازرگانی و در مواردی همسو نبودن استراتژیهای نظام پزشکی و درمانی با سیاستهای کلان کشور از مهمترین دلایل ایجاد کمبودهای دارویی هستند.
روش قیمتگذاری فعلی با ایجاد محدودیت برای تولیدکنندگان،باعث بروزکمبودهای مکرردارویی شده وهمچنین گرایش شرکتها به کاهش کیفیت ونوآوری،باعث ترویج فرهنگ مصرف داروهای وارداتی میشود.
نبایدهردارویی وارد شود. بسیاری از کشورهای در حال توسعه برای تهیه داروهای عادی خود هم با مشکل روبه روهستند و دولتها در قبال تامین داروهای نسل جدید برای برخی بیماران خاص تعهدی ندارند.
در حالی که ناچار به تصمیم گیری با منابع محدود باشیم، مجبور به تخصیص منابع به حداکثرجامعه خواهیم بود. هم اکنون هزینه سالانه درمان ۳میلیون بیمار دیابت نوع۲،۶۰۰میلیارد ریال، ۳۰۰ هزاربیماردیابت نوع یک، ۴۰۰ میلیارد ریال، ۵هزاربیمار هموفیلی عادی۶۵میلیارد ریال و ۲۰۰بیمارهموفیلی اینهیبیتور۴۰۰میلیارد ریال است.قطعا هدف جامعه، تامین سلامت همه بیماران مذکوراست،اما اگر کل بودجه کشوری برای این بیماریها۱۰۰۰میلیارد ریال باشد، کدام بیماران باید پوشش داده شوند؟
نمی گویم بیماران کم تعداد به دلیل نبود داروهایشان ازبین بروند، اما توزیع منابع باید درست انجام شود.
باید تصمیم گرفته شودبا وجود بودجه محدود بین ۱۷۰نفرو۳۰۰هزارنفرکدام یک دراولویت قرارگیرد که اولویت با بیماران دیابتی است.۳۰۰هزاربیماردیابتی فوت کنند بهتراست یا۱۷۰بیمارهموفیلی؟
وزارت بهداشت روی مرگ ومیرمردم تصمیم نمی گیرد.بلکه برای حفظ وارتقای سلامت عموم جامعه با بودجه اختصاص یافته، تصمیم می گیرد.
برخی شرکتهای تولیدکننده چندسال پیش برخی ازداروهای تالاسمی راتولید کردند،اما فشارمصرفکنندگان وپزشکان باعث حذف یا کمرنگ شدن آنها دربازارشد ودیگردرداخل تولید نمی شوند.درحال حاضرکه به علت مشکلات ارزی امکان تامین نوع وارداتی وجود ندارد،بازار دچارکمبود شده وحالا داروی تولید داخل بااهمیت شده.این موضوع برای بیمارانMSهم صدق می کند،اماهنوزداروهای تولید داخل برای آنان وجود دارد.
دولت هم اکنون روپیه، وون کره جنوبی و تا حدودی یوان چین در اختیاردارد. اختصاص یورو با چالشهای بسیاربیشتری روبرو بوده. به همین علت شرکتهای تولیدی که مواد اولیه از هند داشتند، توانستند ارز بیشتری به خود اختصاص دهند.
بسیاری ازشرکت های آمریکایی با دریافت مجوز از وزارت خارجه آمریکا می توانند به ما دارو صادرکنند، چون ما تحریم دارویی نیستیم. بلکه مشکل تامین و جا به جایی پول داریم. البته نمونه هایی هم وجود دارد که برخی شرکتهای خارجی عطای بازارایران را به لقایش بخشیده اند.
به شخصه شاهد بودم که رئیس سازمان غذا و دارو در وزارت بهداشت با تلاشی بی شائبه برای آزادسازی بخشی ازپول های بلوکه شده ایران ازیک منبع اروپایی رایزنی میکرد وموافقت هایی هم در حال انجام شدن بود که با برکناری وزیربهداشت،این روند متوقف شد.تا زمان بررسی مجدد وزیرجدید،فرصتهای زیادی ازدست خواهد رفت.
یک شرکت اروپایی به ایران یک داروی ضد سرطان رابا قیمت بسیارنازل ارائه می داد مشروط بر آنکه یک داروی عمومی مسکن آن شرکت هم دربازارایران مجوز ورود دریافت کند. اما سیاست وزارت بهداشت برعدم ورود داروهای عمومی باعث شد که آن شرکت از فروش داروی خود به ایران کلا منصرف گردد. بنابراین کشور مجبور شد به دلیل این سیاست اشتباه، برای جبران کمبود، این دارو را با چند برابر قیمت از شرکت دیگری در پروسه یک ساله خریداری کند. تغییر دائمی افراد در پست های مدیریتی باعث به کارگیری این سیاست های اشتباه می شود.