متوسط قیمت هر متر مربع زمین ساختمان مسکونی کلنگی در تهران از نیمه اول سال ۱۳۸۴ تا تابستان ۱۳۹۱ بیش از چهار برابر شده است. رشد نقدینگی، نبود بدیل سرمایه‌گذاری و تحریم‌های اقتصادی از دلایل این انفجار قیمت برشمرده می‌شوند.
بر اساس آمار منتشرشده در پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران، متوسط قیمت یک متر مربع زمین ساختمان مسکونی کلنگی در شهر تهران در آغاز دولت نهم (نیمه نخست سال ۱۳۸۴) کمی بیش از ۶۶۰ هزار تومان بوده است. این رقم در تابستان ۱۳۹۱ به بیش از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.
بر این اساس قیمت زمین ساختمانهای کلنگی در تابستان ۱۳۹۱ نسبت به یک سال پیش از آن ۶/ ۳۳ درصد رشد داشته است. در این میان منطقه ۲۰ تهران با رشد ۹/ ۵۶ درصدی قیمت‌ها رکورددار بوده است.
خبرگزاری مهر روز شنبه (۱۳ آوریل/ ۲۴ فروردین) به نقل از مرکز آمار ایران نوشته بود که قیمت فروش هر متر مربع زمین یا زمین ساختمان مسکونی کلنگی در تهران در پاییز ۱۳۹۱ نسبت به فصل قبل از آن ۷۰ درصد و نسبت به فصل مشابه سال پیش از آن ۹/ ۸۱ درصد افزایش داشته است.
در تابستان ۱۳۹۱ همچنین قیمت خرید و فروش هر متر مربع ساختمان مسکونی در بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران به طور متوسط بیش از ۲ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان بوده که این نرخ نسبت به یک سال پیش از آن رشد ۳/ ۳۲ درصدی را نشان می‌دهد.
خریداران به‌طور متوسط در منطقه یک تهران بیشترین پول را برای یک متر فضای مسکونی پرداخت کرده‌اند. در این میان منطقه ۶ با ۵/ ۴۳ درصد رشد متوسط قیمت‌ها در طول یک سال، پیشتاز بوده است.
اجاره‌نشین‌های شهر تهران هم در تابستان ۱۳۹۱ نسبت به یک سال پیش از آن، هر ماه ۵/ ۳۶ درصد بیشتر اجارهبها پرداخت کرده‌اند. اجارهبها در این مدت در منطقه ۱۵ نزدیک به ۵۴ درصد رشد داشته است.
دلایل افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها
بررسی نظرات کارشناسان اقتصادی نشان می‌دهد که چند عامل در انفجار قیمت‌ها در ایران، از جمله در بازار مستغلات، نقش اساسی داشته‌اند.
همه ناظران بر تأثیر یک عامل اتفاق نظر دارند و آن رشد غیرمتعارف میزان نقدینگی در جامعه ایران در طول دولت‌های نهم و دهم است. منابع اقتصادی داخل ایران در روزهای نخستین سال جاری خبر دادند که میزان پول در گردش در کشور از ۴۵۰ هزار میلیارد تومان گذشت. میزان نقدینگی در سال ۱۳۸۴، بر اساس گزارش بانک مرکزی جمهوری اسلامی، معادل ۹۲ هزار میلیارد تومان بوده است. (رشد تقریبا ۵ برابری)
اجرای طرح موسوم به هدفمندی یارانه‌ها نه تنها میزان نقدینگی در جامعه را افزایش داد، بلکه بر هزینه‌های تولید – سوخت، برق، آب، گاز و … – افزود.
تحریم‌های اقتصادی نیز در این میان بی‌تأثیر نبودند. به‌عنوان نمونه دستور اتحادیه اروپا برای تحریم فروش فلزاتی چون فولاد و آلومینیوم به ایران از جمله بر بازار ساختمان‌سازی در ایران تاثیر گذاشتند.
ابوالفضل صومعلو، معاون وزیر راه و شهرسازی دولت دهم، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر همچنین “جو روانی” حاصل از تشدید تحریم‌های بین‌المللی را در افزایش قیمت‌ها مؤثر می‌داند. این گفت‌وگو روز یکشنبه (۱۴ آوریل/ ۲۵ فروردین) منتشر شد.
با توجه به رشد اقتصادی نزدیک به صفر و عدم کشش بازار بورس یا زیرساخت‌های صنعتی برای جذب سرمایه، سیل نقدینگی در ایران به هر سو روانه شود، انفجار قیمت‌ها را در پی خواهد داشت. بازار طلا و سکه یا بازار ارز هم مانند بازار مستغلات تا کنون بارها دستخوش نوسانات شدید شده‌اند.
از: دویچه وله
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید