دوشنبه همزمان با چهارمین روز اعتراضات در ایران که ابتدا در واکنش به افزایش قابل توجه قیمت بنزین شروع شد، گفته می شود شبکه اینترنت در این کشور همچنان به طور گسترده دچار خاموشی است. وضعیت در شهرهای مختلف به درستی روشن نیست، هرچند گزارش ها حاکی از ادامه اعتراضات است.
همزمان خبرگزاری ها در ایران می گویند پس از حمله معترضان به دفتر امام جمعه یزد و نماینده آیتالله خامنهای در این شهر، نیروهای امنیتی چهار نفر را دستگیر کردهاند. در تصویری که از دستگیری این افراد منتشر شده یکی از آنها با چوب زیربغل در حال راه رفتن همراه ماموران امنیتی است.
روز یکشنبه هم گزارش شده بود که دو حوزه علمیه به نامهای “مدرسه علمیه صالحیه مکتب الصادق” در شهر کازرون و “مدرسه خاتم الانبیاء” در شیراز به آتش کشیده شدهاند.
گزارش ها تا شب گذشته از کشته شدن دست کم دوازده شهروند ایرانی حکایت دارد اما گزارش های غیررسمی تعداد کشته ها را گاه بسیار بیشتر تخمین میزند. فعالان گزارش می دهند که حداقل ۴۰ نفر در این اعتراضات جان باخته اند.
شبکه حقوق بشر کرمانشاه به نقل از یکی از کارکنان “بیمارستان امام رضا” در این شهر گفته است که “جنازه ۱۶ نفر از کشتهشدگان اعتراضات در این شهر به این بیمارستان منتقل شده است”.
بنابر این گزارش “بسیاری از کشتهشدگان به سرشان تیراندازی شده بوده است”. همین منبع بیمارستانی از مداوای حدود ۱۰۰ زخمی در این بیمارستان خبر داده است.
در روزهای اخیر ویدئوهایی در شبکه های اجتماعی از تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی از روی بام ساختمان به سوی معترضان منتشر شده است.
از سوی دیگر سپاه پاسداران از کشته شدن دو پاسدار و یک بسیجی در ملارد و بهارستان با سلاح سرد خبر می دهد. ملارد و بهارستان در غرب تهران قرار دارند.
سپاه می گوید پاسدار “مرتضی ابراهیمی” و “مصطفی رضایی” مامور بسیج در ملارد و “مجید شیخی” مامور بسیج در بهارستان “در راه حفظ امنیت کشور در مبارزه با اشرار و آشوبگران” کشته شده اند.
پلیس ناجا هم از کشته شدن یک مامور راه در ماهشهر خبر داده است. به گزارش خبرگزاری فارس سرهنگ جلیل زبیدی گفت: “این مامور حافظ نظم و امنیت در درگیری با اشرار و در پی حمله آشوبگران، در شهرک چمران ماهشهر به درجه رفیع شهادت نائل شد.”
به گفته او “همچنین ۲ مامور دیگر ناجا در این درگیریها مجروح شده و به مراکز درمانی منتقل شدند.”
در یکی از تازه ترین ویدئوهایی که از اعتراضات به دست بی بی سی فارسی رسیدن معترضانی دیده میشوند که در جاده ساوه محدوده سه راه آدران همزمان با پرتاب سنگ به سمت نیروهای ضدشورش میروند.
همچنین گزارش می شود محوطه دانشگاه تهران دوشنبه شب بار دیگر صحنه اعتراض بوده است.
‘حمله شدید’ به تظاهرکنندگان در مناطق کردنشین ایران
ژیار گل، بیبیسی
در سه روز گذشته در اعتراض به افزایش نرخ بنزین در ایران تظاهرات گستردهای در مناطق کردنشین ایران هم در جریان بوده است. با قطع اینترنت، تنها راه تماس از طریق تلفن یا افرادی است که از ایران در این یکی دو روز به کردستان عراق سفر کرده اند.
منابع مختلف و تماسهایی که ما داشتهایم از “برخورد شدید” نیروهای امنیتی با تظاهرکنندگان در این مناطق حکایت میکند. بر همین اساس شدیدترین برخوردها در شهرهای کرمانشاه، جوانرود، مریوان، سنندج و بوکان بوده است.
در تماسهای تلفنی با افرادی که در داخل جوانرود داشتیم منابع مختلف گفتند که در این شهر کوچک در استان کرمانشاه دستکم “۱۰” نفر کشته و تعداد بسیار بیشتری زخمی و دستگیر شدهاند. تصاویری منتشر شده که نیروهای امنیتی ایران را نشان میدهد که از پشت بام دادگستری شهر جوانرود به معترضان تیراندازی می کنند. شهر مرزی مریوان هم شاهد درگیرهای شدید بوده است و براساس گزارشها در این شهر تعدادی از موسسات بانکی و دولتی به آتش کشیده شده است.
در شهرهای کرمانشاه، سنندج و بوکان هم گزارشهایی از کشته شدن تظاهرکنندگان به دست ما رسیده است. هنوز مقامات دولتی آمار سمی از تعداد کشته شدگان نداده اند. گزارش های غیررسمی حکایت از کشته شدن دست کم ۶ نفر از مریوان در شهر مریوان و دو نفر در کانی دینار این منطقه دارد.
امروز هم نیروهای امنیتی در بسیاری از مناطق اصلی شهرهای کردنشین ایران حضور گستردهای دارند.
شرکت واحد اتوبوسرانی اصفهان اعلام کرد که طی روزهای اخیر و در اعتراضات صورت گرفته به افزایش قیمت بنزین “نزدیک به ۸۰ دستگاه اتوبوس دچار سوختگی جزئی یا حریق کامل” شدهاند.
همزمان دستگیری هایی در استان های خوزستان و فارس گزارش شده است و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفته است که با ادامه ناامنی برخورد خواهد کرد که به ادامه سرکوب معترضان به افزایش قیمت بنزین تعبیر شده است.
دولت ایران روز دوشنبه گفت علیرغم “برخی مسائل جزیی” اوضاع “آرامتر” شده است.
در واکنش ها خارجی آلمان سرکوب معترضان ایرانی را محکوم کرده و روسای جمهوری فرانسه و آمریکا درباره تحولات ایران با هم تلفنی گفت و گو کرده اند.
شبکه “نت بلاکس” که بر دسترسی به اینترنت در اطراف جهان نظارت دارد دوشنبه گفت که یک “خاموشی تقریبا کامل اینترنتی” در ایران هنوز برقرار است.
تعطیلی مدارس
یکی از نشانه های شدت بحران مربوط به اعتراضات در ایران گستردگی تعطیلی مدارس در این کشور است.
از جمله مدارس نواحی حومه تهران شهریار، رباط کریم و اسلام شهر که شاهد اعتراضات بودند در روز دوشنبه تعطیل بود.
در شهرهای شیراز، اصفهان، نجف آباد و استان البرز هم تصمیم مشابهی اعلام شد.
در خوزستان هم مدارس شهرستانهای امیدیه، ماهشهر و بندر امام خمینی تعطیل بود. از روز جمعه و همزمان با افزایش قیمت بنزین بسیاری از شهرهای استان خوزستان شاهد اعتراضات گسترده بود و در شهر بهبهان حداقل ۴ معترض تاکنون کشته شدهاند.
جواد تشخوریان، مدیر روابط عمومی دانشگاه شیراز اعلام کرد که همه کلاسهای این دانشگاه طی روزهای سهشنبه ۲۸ و چهارشنبه ۲۹ آبان تعطیل است.
برودت هوا، آلودگی، یا دشواری تردد از علل تعطیلی در برخی استان ها اعلام شد و در سایر نقاط علت تعطیلی اصولا تشریح نشد.
همچنین معاون شهردار اصفهان خبر از تعطیلی مترو این شهر به دلیل “نبود امنیت” داده است.
واکنش ها
مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا در کنفرانسی خبری در واشنگتن گفته که آمریکا رویدادهای ایران را زیر نظر دارد.
او گفت آمریکا خشونت مقامهای ایرانی علیه معترضان را محکوم میکند و نگران گزارشها درباره کشته شدگان این اعتراضهاست. او خواستار رفع قطع اینترنت در ایران شد.
روز دوشنبه آلمان هم از حکومت ایران خواست حق اعتراض را به رسمیت بشناسد.
فرانسه هم مانند آلمان خواهان “احترام به آزادی بیان و حق اعتراض مسالمتآمیز” برای مردم ایران شده است.
ان لیند وزیر خارجه سوئد هم در توییتر نوشت: “تحولات ایران نگران کننده است. حق آزادی بیان و حق تظاهرات مسالمت آمیز باید محترم شناخته شود. دسترسی بدون محدودیت به اینترنت ضروری است.”
در مقابل یک مقام وزارت خارجه روسیه در واکنش به تحولات اخیر گفته مقامهای ایران “قادرند تنشها و اوضاع این کشور را به حالت عادی بازگردانند.”
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه هم به خبرگزاری دولتی آناتولی گفت که امیدوار است که تظاهرات اخیر ایران “هرچه زودتر” پایان یابد.
از سوی دیگر دستیار ویژه رئیس جمهور آمریکا در توییتر خود خبر داد که دونالد ترامپ و امانوئل مکرون، روسای جمهور ایالات متحده و فرانسه از جمله درباره اعتراضات در ایران گفتگو کرده اند.
قطعی اینترنت
مقام های ارشد دولتی ایران اذعان کردهاند به دلایل امنیتی ناشی از گسترش اینترنت را قطع کردهاند.
علی ربیعی سخنگوی دولت حسن روحانی گفت: “تا یکی دو روز آینده اینترنت برخی استانها که مشکل امنیتی در آن وجود ندارد، وصل خواهد شد.”
همزمان فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران در بیانیه ای خواستار رفع “محاصره اینترنت” در ایران شده است.
آنتونی بلانگر، دبیرکل فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، گفت قطع اینترنت “به طور فزاینده در حال تبدیل به ابزار” دولتها شده تا گزارش رسانهها را “ساکت کرده و حق اساسی شهروندان برای دسترسی آزاد به اطلاعات را محدود کنند”. به گفته او در سال جاری میلادی ۳۰ کشور “رسانهها را توقیف و دسترسی به اینترنت را مسدود کردهاند”.
- خشونت عریان حکومت ایران؛ ‘شمشیری که از رو بسته شد’
- کاخ سفید کاربرد ‘قوه قهریه’ علیه معترضان ایرانی را محکوم کرد
- اعتراضها در ایران؛ دستکم ‘دوازده کشته’ و بیش از ‘هزار بازداشتی’
برخورد با معترضان
سپاه پاسداران با صدور بیانیهای گفته است که “با ادامه هرگونه ناامنی و اقدامات مخل آسایش و آرامش مردم قاطعانه” برخورد خواهد کرد.
لطفالله دژکام، نماینده ولی فقیه در استان فارس، هم در خصوص اعتراضات روزهای اخیر شهرهای این استان تهدید کرده است که “اگر شورای تامین این استان نمی تواند اغتشاشات را جمع کند، فردا شخصا و به همراه بسیج به میدان خواهد آمد”.
به گزارش ایسنا وی خطاب به معترضان گفته: “شما چه جایگاهی دارید که میگویید آخوند باید برود” و “نمی نشینیم که هرکس هر کار دلش خواست بکند.”
او از مسئولان بسیج خواست که نیروهای خود را “فراخوانده و ساماندهی” کنند.
از سوی دیگر حمید بعیدینژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن در توییتر خود نوشته است “اینکه در زمان اوج تحریمهای ظالمانه و فشار به مردم، دولت با شجاعت اقدام به اجرای یک اصلاح ساختاری اقتصادی میکند، نشان از اعتماد دولت و ملت دارد، وگرنه اجرا نمیشد”.
همزمان شماری از ایرانیان با تجمع در برابر سفارت ایران در لندن از معترضان ایرانی حمایت کردند.
دستگیری ها
آمار دقیقی از بازداشت معترضان وجود ندارد با این حال نهادهای دولتی در برخی موارد شمار دستگیر شدگان را اعلام کرده اند.
روابط عمومی سپاه استان البرز اعلام کرده که ۱۵۰ نفر از “لیدرهای مخل امنیت” در این استان بازداشت شدهاند. خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران نوشته است که دستگیرشدگان “اعترافات” کردهاند که این افراد “در داخل و خارج از کشور” آموزش دیدهاند.
غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان، هم به خبرگزاری ایرنا گفته است که در اعتراضات روزهای اخیر این استان ۱۸۰ نفر دستگیر شدهاند. پیش از او صادق مرادی، رئیس کل دادگستری استان خوزستان خبر از دستگیری “اشرار و سردستههای اغتشاشات” در این استان داده بود.
در روزهای اخیر و پس از افزایش ناگهانی قیمت بنزین اعتراضات عمومی گستردهای در شهرهای مختلف استان خوزستان رخ داد و در شهر بهبهان حداقل ۴ نفر کشته شدند.
سعید حبیبا، معاون دانشجویی دانشگاه تهران به ایسنا خبرگزاری دانشجویان ایران گفته است “روز گذشته – یکشنبه – تعدادی از دانشجویان معترض به حوادث اخیر و همچنین مشکلات روز جامعه در دانشگاه تهران تجمع کردند که بنابر اخبار رسیده، چند نفر از دانشجویان بعد از پایان تجمعات در بیرون از دانشگاه دستگیر شدند.
معاون دانشگاه تهران گفته “ما در حال بررسی این موضوع که دانشجویان توسط چه سازمان یا نهادی دستگیر شدند، هستیم”.
تعداد بازداشت شدگان دانشگاه تهران اعلام نشده است.
بحث درباره قیمت بنزین
همزمان بحث میان مقام های ایرانی درباره چگونگی اجرای قیمت بنزین که پنجشنبه شب هفته پیش اعلام شد و اعتراض ها واکنشی به آن بود ادامه دارد.
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه ایران، در جلسه شورای عالی گفته است که “این طرح باید در ۵ سال گذشته به صورت متناوب توسط دولت انجام میشد”.
او گفته که نحوه اجرای افزایش قیمت بنزین براساس طرح پیشنهادی دولت بوده و “بحثهای کارشناسی مختلفی درباره آن مطرح بودو نهایتا تصمیم بر این شدکه اقداماتی طبق پیشنهاد و طرح دولت انجام شود”.
علی ربیعی سخنگوی دولت حسن روحانی هم گفته “موضع گیری آیت الله خامنه ای به همه ما درس داد که در زمانی که همه پا پس می کشند ایشان پا به میدان گذاشتند. از ایشان مجدد تشکر می کنیم”.
آقای ربیعی گفته “کشور ما چه با تحریم و چه غیر تحریم نیازمند اصلاح ساختاری است. در این ایام سخت است که معلوم می شود چه کسانی پای منافع ملی ایستاده اند و چه کسانی به فکر کسب منافع جناحی و محبوبیت گذرا هستند.
او همچنین گفت که حسن روحانی رئیس جمهور ایران در موضوع افزایش قیمت بنزین “خود را فدای مصالح کشور کرد”.
رسانههای ایران گزارش کردهاند که از امشب “طرح حمایت معیشتی به خانوارها در راستای جبران آسیبهای ناشی از افزایش قیمت بنزین” واریز میشود. به نوشته خبرگزاری ایسنا همچنین یارانه نقدی ماه آبان یکشنبه شب پرداخت شده است.
از: بی بی سی