تلاش دولت ایران برای دست‌یابی به توافقی ۲۵ ساله با چین، انتقادهای فروانی را در ایران برانگیخته است. مهدی صفری سفیر پیشین ایران در چین در گفتگو با روزنامه گفته است: «چینی‌ها از تبلیغات و فضاسازی‌های غربی نگرانی ندارند، چون عادت دارند و انتظارش را هم دارند. اما متاسفانه برخی صداها از درون کشور بلند می‌شود که در جهت فضاسازی غربی است.»

صفری در این گفتگو مدعی شده است که انتقادات رسانه‌های غربی برای چین “طبیعی است، چون می‌دانند که طرف غربی با قدرتمندتر شدن چین خصومت دارد”.

برخلاف گفته‌های مهدی صفری، کشورهای غربی همکاری‌های گسترد‌ه‌ای اقتصادی با چین دارند. تولیدکنندگان بسیاری در چین صادرکننده محصولات مرغوبی برای بازار کشورهای غربی هستند. بسیاری از تولید کنندگان اروپایی یا آمریکایی نیز کارخانه‌های تولید خود را به چین منتقل کرده‌اند و در رشد اقتصادی این کشور سهیم هستند.

آنچه مهدی صفری “خصومت” می‌خواند، انتقاد رسانه‌های غربی به فساد و رشوه‌خواری در ساختار حکومت کمونیستی چین و سیاست‌های سرکوب‌گرانه این کشور علیه اقلیت‌ها و نقض حقوق‌بشر است. دخالت مستقیم نهادهای حکومتی چین در بخشی فعالیت‌های اقتصادی این کشور و کنترل رسانه‌‌ها برای مدیریت افکار عمومی در این کشور نیز مورد انتقاد رسانه‌های آزاد است.

سفیر پیشین ایران در چین می‌گوید این کشور در منطقه از عربستان و عراق گرفته تا قزاقستان و روسیه توافق‌هایی ‌مشابه‌ی آنچه دولت ایران خواستار آن است، امضا کرده است، و تصور می‌کند که وارد یک بازی برد – برد با ایران شده اما “اگر احساس کند که مخالفت جدی در میان ایرانیان وجود دارد، ممکن است که پاپس بکشد”.

برخلاف آنچه مهدی صفری در گفتگو با روزنامه اعتماد مطرح کرده، عدم محبوبیت چین در ایران ارتباط چندانی با ” اطلاع‌رسانی مغرضانه و مخرب رسانه‌های فارسی زبان مخالف نظام جمهوری اسلامی” با توافق ۲۵ ساله ایران با چین ندارد.

چین که به قطع‌نامه‌های شورای امنیت علیه ایران رأی مثبت داد، در سایه تحریم‌‌هایی بین‌المللی که امکان همکاری فعالان اقتصادی غربی با ایران را ناممکن کردند، بخشی از بازار ایران را با صادرات کالاهای ارزا‌ن و بی‌کیفیت خود تحت کنترل خود درآورد و چندین قرارداد همکاری از جمله در زمینه شیلات با ایران امضاء کرد.

محبوبیت اندک چین در ایران پس از همه‌گیر شدن ویروس کرونا و دیدار سفیر چین بر مدیر هواپیمای ماهان با هدف ادامه پروازها ماهان به چین درحالیکه تقریبأ تمام شرکت‌های هوایی پروازهای خود به چین را برای جلوگیری از گسترش ویروس کرونا لغو کرده بودند، کم‌رنگ‌تر شد.

اما میزان محبوبیت چین در افکار عمومی ایران تا کنون نقشی در سیاست‌گذاری این کشور نداشته است. فشار حداکثری دولت آمریکا بر ایران حال فرصت دیگری برای چین فراهم کرده تا با دریافت مجوزهای اقتصادی گسترد‌ه حضور خود را در ایران محکم‌تر کند.

منتقدان توافق همکاری ۲۵ ساله ایران و چین می‌گویند اجرای چنین توافقی منجر به وابستگی سیستماتیک ایران به چین خواهد. هیات اجرائی جبهه ملی ایران-اروپا (سامان ششم) و هیات سیاسی-اجرائی همبستگی جمهوری خواهان ایران نیز در بیانیه سرگشاده‌ای خاطر نشان کردند: «همکاری تنگاتنگ در سطحی وسیع با کشوری مانند چین، می‌تواند کار سرکوب مخالفان برای جمهوری اسلامی را با کمک گرفتن از رفقای چینی –که در این زمینه کم‌تجربه هم نیستند- آسانتر و کار نیروهای آزادی‌خواه و تحول‌خواه داخل را مشکل‌تر سازد.»

از: دویچه وله