محمد یزدی درگذشت؛ از سازماندهی چماقداران قم تا عضویت در خبرگان

چهارشنبه, 19ام آذر, 1399
اندازه قلم متن

«محمد یزدی»، نماینده مجلس خبرگان، رئیس «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» و رئیس پیشین قوه قضاییه درگذشت.  او ۸۹ ساله بود و به دلیل بیماری آبان ماه امسال از عضویت در «شورای نگهبان» کناره‌گیری کرد و «احمد خاتمی»، از روحانیون تندروی حکومتی، جانشین او شد. این گزارش در زمان کناره‌گیری محمد یزدی از مجلس خبرگان درباره کارنامه و فعالیت‌های آقای یزدی در «ایران‌وایر» منتشر شده‌ بود و اکنون بازنشر می‌شود.

***

«محمد یزدی» در سال ۱۳۱۰ در اصفهان به دنیا آمد و پدرش نیز روحانی بود. او مدتی پس از تحصیل در حوزه اصفهان به قم رفت.

او که حمله به روحانیون مخالف دو رهبر جمهوری اسلامی ویژگی اصلی او بود، از عضویت در «شورای نگهبان» کنار رفت و «احمد خاتمی» که در تلاش برای رسیدن به جایگاه‌های بالاتر است به جای او نشست. نام این دو نفر در سال ۱۳۸۸ نیز در کنار هم مطرح شده بود؛ وقتی با درخواست احمد خاتمی نوشته «اکبر هاشمی رفسنجانی» علیه محمد یزدی منتشر نشد.

محمد یزدی یک هفته پیش از کناره‌گیری از شورای نگهبان به آیتالله «کمال حیدری» تاخته بود. او به انجام کارهای مشابه شهره است. یزدی به روایت خودش حتی پیش از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ در منبر به آیت‌الله «کاظم شریعتمداری»، مرجع تقلید شیعه، حمله می‌کرده است و در کتاب خاطراتش سازماندهی چماق‌داران قم از طریق «حاجی غلام» در سال ۱۳۵۸ و تسخیر «دارالتبلیغ» آقای شریعتمداری را با افتخار شرح داده است: «حاج غلام شخص قوی  و تنومندی بود که خیلی‌ها از او می‌ترسیدند و سرش درد می‌کرد برای کارهای بزن بهادری! هروقت هرجایی به بن بست کشیده می‌شد و تکلیف احساس می‌کردیم به حاج غلام متوسل می‌شدیم و او هم خودش را ملزم می کرد تا کاری را که از او خواسته‌ایم تمام و کمال انجام دهد.»

به گفته «محسن کدیور»، یزدی نویسنده دو بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره «عزل» آیت‌الله کاظم شریعتمداری و آیت‌الله «یوسف صانعی» از مرجعیت بوده است.

یزدی در سازماندهی حمله فیزیکی به حامیان این مرجع تقلید و همچنین حمله به دفتر و خانه آیت‌الله «حسین‌علی منتظری» و آیت‌الله «احمد آذری قمی» و حصر آن‌ها نیز نقش ویژه‌ای داشته است.

او پس از حمله به خانه منتظری در نماز جمعه و در مقام رئیس قوه قضاییه نیز گفت: «حضرت آیت‌‌الله خامنه‌ای هم رهبر کشور هستند، هم مرجع مسلمانان جهان و حرف‌های شما هم هیچ نقشی ندارد. تا این‌جا پاسخ مردم را شنیده‌اید و اگر کوتاه نیایید جواب محکم‌تری را می‌‌شنوید.»

او همچنین درباره آیت‌الله آذری قمی نیز که پیش‌تر در یک جریان سیاسی بودند، نیز گفت: «این آقا [آذری قمی] که مرجعیت و دریافت وجوهات شرعی ولی‌فقیه را زیر سوال برده و گفته ایشان نمی‌تواند وجوهات شرعی را دریافت کند، این چه کسی است که برای ما باید و نباید تعیین می‌کند؟ خودش پاسخ دندان‌شکنی از مردم و حوزه علمیه دریافت نمود. به نظر این‌جانب تنها شخص صالح برای دریافت وجوهات مقام معظم رهبری است.»

سال ۱۳۹۷ نیز نامه تهدیدآمیز محمد یزدی به آیت‌الله «موسی شبیری زنجانی» به دلیل دیدار او با تعدادی از اصلاح‌طلبان بازتاب گسترده‌ای یافت.

از سخنرانی ناتمام مهدیه تا ریاست قوه قضاییه

محمد یزدی از چهره‌های جریان مشهور به راست بود که در انتخابات مجلس سوم که حملات به این جریان تشدید شده بود رای نیاورد. همچنین در ماه رمضان سال ۱۳۶۷ در سخنرانی‌اش در «مهدیه تهران» اخلال شد. با این حال او در تیر ماه همان سال با حکم آیت‌الله «خمینی» به عنوان عضو شورای نگهبان منصوب شد. یک سال بعد آیت‌الله «خامنه‌ای» او را به عنوان رئیس قوه قضاییه به جای «عبدالکریم موسوی اردبیلی» منصوب کرد و این سمت ۱۰ سال ادامه یافت.

در پنج ساله دوم ریاست ابراهیم یزدی بر قوه قضاییه پرونده‌های جنجال‌برانگیزی مطرح شدند که پرونده اختلاس بانک صادرات از جمله این پرونده‌ها بود و دادگاه به مماشات با برادر «محسن رفیقدوست» متهم شد. پایان ریاست یزدی بر قوه قضاییه مصادف با روی کار آمدن «محمد خاتمی» و مدتی بعد دادگاه «غلام‌حسین کرباسچی» بود. به گونه‌ای که دانشجویان در سخنرانی محمد خاتمی در اولین سالگرد دوم خرداد در «دانشگاه تهران» شعار «مرگ بر یزدی» سر دادند.

در مرداد سال ۱۳۷۸ یزدی جای خود را به «محمود هاشمی شاهرودی» داد. شاهرودی در ابتدای دوره ریاست خود گفت که «وراث یک خرابه و ویرانه در بخش مالی، قضایی و قوانین» در قوه قضاییه است. او تاکید کرد: «باید کمر همت ببندیم تا با عزم و اراده‌‌ای آهنین اعتبار قوه قضاییه را بازگردانیم.» این سخنان تا سال‌ها در فضای سیاسی مطرح بود.

محمد یزدی پس از کنار رفتن از قوه قضاییه به عنوان عضو شورای نگهبان منصوب شد و این عضویت در دوره‌های بعد ادامه یافت.  یزدی در سال ۱۳۸۶ و پس از درگذشت «علی مشکینی» رئیس «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم» شد. او از جمله حامیان «محمود احمدی‌نژاد» در سال ۱۳۸۸ بود و چندین بار علیه اکبر هاشمی رفسنجانی سخن گفت.

هاشمی رفسنجانی ابتدا در پاسخ به این حملات گفت: «متاسفانه ایشان، بر اثر مشکلات جسمی گاهی دچار عصبانیت می‌شود و عجولانه اعلام نظر می‌کند. سال‌هاست که جواب من به آقای یزدی درخواست شفا برای ایشان است و ارسال سلام.» پس از ادامه حملات محمد یزدی اما هاشمی رفسنجانی تهدید کرد که به سخنان او پاسخ مکتوب خواهد داد. اما یک روز بعد احمد خاتمی بین دو نفر پادرمیانی کرد و از هاشمی خواست به مشاجره ادامه ندهد.

آخرین درگیری محمد یزدی با «صادق لاریجانی» بود. او در دیدار مسئول و معاونان مرکز بسیج اساتید حوزه گفت: «فلانی می‌گوید اگه این کار را نکنید نجف می‌روم! خوب بروید، آیا با رفتن شما قم به‌ هم می‌خورد؟ شما در قم بودن‌تان هم خیلی موثر نبود؛ چه رسد که نجف بروید. رئیس دفتری که ده سال جای مهمی را اداره کرده است دستگیر می‌شود، بعد اعتراض می‌کند که چرا گرفتید؟ به اسم مدرسه علمیه، کاخ ساختند… از کجا آوردی ساختی؟»

صادق لاریجانی نیز در نامه به محمد یزدی نوشت: «همه این فضاسازی‌ها نشان از آن دارد که یک پروژه بزرگ‌تری در پس این القائات نهفته است و آن تخریب این‌جانب و شاید هم تخریب‌های دیگر. مسئله همین است.»

احمد خاتمی؛ مدعی آیت‌اللهی اما بی‌سابقه  

احمد خاتمی در میان روحانیونی که خود را جزء «السابقون» می‌دانند، به این مشهور است که پیش از انقلاب و در سال‌های نخست پس از انقلاب، هیچ کارنامه و سابقه خاصی ندارد.

رهبر جمهوری اسلامی در حکم خود احمد خاتمی را حجتالاسلام والمسلمین خوانده است. احمد خاتمی از سال‌ها پیش درس خارج فقه برگزار می‌کند و مدعی آیت‌الله بودن است. او همچنین بیشتر به جایگاه حوزوی خود مشهور است تا سمت‌های سیاسی و حکومتی. به گونه‌ای که سال ۱۳۸۸ و پس از حملات خاتمی به نامزدهای معترض، «مهدی کروبی» نوشت که احمد خاتمی هیچ سابقه‌ای نداشته است و تنها از شاگردان آیت‌الله منتظری بوده است که پس از فوت آیت‌الله خمینی به یکی از مخالفان درجه اول منتظری تبدیل شد و «از این طریق رشد جهشی و غیرمعقول پیدا کرد.»

احمد خاتمی با پیروزی در انتخابات «مجلس خبرگان رهبری» در سال ۱۳۷۷ وارد فضای سیاسی شد. او با وجود این که متولد سمنان است، در دهه ۱۳۷۰ برنامه‌های سخنرانی زیادی در کرمان داشت. در این دوره نامزدهای جریان مشهور به چپ در انتخابات مجلس خبرگان رد صلاحیت شدند و خاتمی رقیبی جدی نداشت. هم‌نامی با محمد خاتمی نیز در رای او در شهرهای کوچک کرمان تاثیر گذاشته بود.

احمد خاتمی در سال ۱۳۸۴ نیز به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد. او با وجود عضویت در هیئت‌رئیسه مجلس خبرگان رهبری در فضای سیاسی چندان حضور موثری نداشته و تنها در برخی مقاطع نامش مطرح شده است.

اکنون آیت‌الله «بی‌سابقه» در شورای نگهبان جانشین آیت‌الله دیگری شده است که روزگاری نقش چماق را بر سر روحانیون دیگر بازی می‌کرد. در عمل اما هر دو در یک جناح قرار دارند: بازی به نفع ولی‌فقیه حاضر در قدرت.

از: ایران وایر


به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید

هنوز نظری اضافه نشده است. شما اولین نظر را بدهید.