ژوئن در سراسر دنیا “ماه افتخار” اقلیت‌های جنسی نام گرفته و طی آن کشورهای مختلف برنامه‌ها و مراسم گوناگونی برای بزرگداشت تنوع جنسیتی و حقوق مدنی اقلیت‌های جنسی برگزار می‌کنند.

ال جی بی تی کیو پلاس به طور کلی به افرادی گفته می‌شود که همجنسگرا، دوجنس‌گرا یا تراجنسی هستند، همین‌طور کسانی که گرایش جنسی‌ آن‌ها خارج از چارچوب هنجارهای سنتی قرار می‌گیرد.

شناخته‌شده‌ترین نماد اقلیت‌های جنسی، پرچم رنگین‌کمان ۶ رنگ است که استفاده از آن از دهه ۱۹۷۰ میلادی رواج داشته است. با این حال، این پرچم طی نیم قرن گذشته شکل‌های مختلفی به خود گرفته و در سال‌های اخیر پرچم‌های جدید دیگری هم طراحی شده‌اند که نماد‌ هویت‌های جنسیتی مختلف هستند.

ظهور وب‌سایت‌هایی نظیر ردیت و تامبلر به کاربران این امکان را داده که افرادی با هویت جنسی مشابه خودشان را پیدا کنند و از دل همین جوامع پرچم‌های جدیدی بیرون آمده که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

بروک هویت که تاج‌های سفارشی با رنگ‌های پرچم‌های مختلف درست می‌کند، می‌گوید: “از آنجایی که جنسیت و گرایش جنسی طیفی بسیار گسترده دارد، بسیاری از جوامع کوچک ممکن است زیاد مورد توجه قرار نگیرند. به همین دلیل این پرچم‌های رنگین کمانی اهمیت زیادی دارند چون باعث ایجاد حس همبستگی و تعلق اجتماعی می‌شوند و این واقعا همان چیزی است که همه مردم آرزویش را دارند.”

اما این پرچم‌ها چه معنایی دارند؟ در همین راستا این مطلب به معرفی برخی از پرچم‌هایی می‌پردازد که ممکن است در جشن‌ها و رویدادهای “ماه افتخار” امسال به چشم‌تان بخورد:

پرچم گیلبرت بیکر

اولین پرچم رنگین‌کمانی را گیلبرت بیکر، کنش‌گر و درگ کویین سرشناس آمریکایی به درخواست هاروی میلک، سیاستمدار آمریکایی طراحی کرد. میلک اولین مقام رسمی آمریکایی بود که همجنسگرا بودنش را علنی کرد. او از بیکر خواست پرچمی طراحی کند که نماد افتخار جامعه همجنسگرایان باشد و نتیجه‌اش رنگین‌کمان هشت‌رنگی شد که اولین بار در روز ۲۵ ژوئن ۱۹۷۸ در راهپیمایی روز آزادی همجنسگرایان در سان‌فرانسیسکو به اهتزاز در آمد.

هشت رنگ این پرچم نماد احساسات بیکر نسبت به اقلیت‌های جنسی و آرمان‌هایی بودند که او برای این جامعه در نظر داشت. صورتی در این پرچم نماد گرایش جنسی بود، قرمز نماد زندگی، نارنجی نماد تندرستی، زرد نماد نور خورشید، سبز نماد طبیعت، فیروزه‌ای نماد جادو/هنر، نیلی نماد آرامش و بنفش نماد روح انسانی.

در سال ۲۰۰۳ یعنی ۲۵ سال پس از این که بیکر اولین پرچم رنگین‌کمانی را در خانه‌اش ساخت، از او خواسته شد نسخه‌ای ۵ کیلومتری از آن را بسازد که از خلیج مکزیک تا ساحل اقیانوس اطلس در کی‌وست ایالت فلوریدا کشیده می‌شد.

پرچم افتخار همجنسگرایان

به دنبال راهپیمایی روز آزادی همجنسگرایان در ۱۹۷۸ و ترور هاروی میلک که چند ماه بعد از آن رخ داد، تقاضا برای پرچم رنگین‌کمانی افزایش یافت و بیکر تصمیم گرفت طرحش را به صورت تجاری تولید کند.

اما به دلیل کمبود پارچه به رنگ صورتی، این رنگ از طرح او حذف شد و برای این که تعداد رنگ‌ها در پرچم عدد زوج باقی بماند، آبی جایگزین فیروزه‌ای و نیلی شد و تعداد رنگ‌های پرچم به شش کاهش یافت.

این پرچم ۶ رنگ سال‌ها به عنوان نماد اصلی جوامع اقلیت‌های جنسی باقی ماند و هنوز هم شناخته‌شده‌ترین پرچم آن‌هاست.

پرچم فیلادلفیا

در ماه افتخار سال ۲۰۱۷، گروهی از فعالان ساکن فیلادلفیا کمپینی تحت عنوان “رنگ بیشتر، افتخار بیشتر” راه انداختند که در نتیجه آن دو رنگ به پرچم رنگین‌کمانی اضافه شد؛ رنگ‌های سیاه و قهوه‌ای که نماد افراد رنگین‌پوست در جامعه اقلیت‌های جنسی است.

لنا وایت، اولین زن سیاه‌پوستی که برنده جایزه امی شد در مراسم مت گالا در ۲۰۱۸ شنلی با طرح این پرچم به تن داشت. موضوع مراسم آن سال “بدن آسمانی؛ مد و تخیل کاتولیک” بود. النا با پوشیدن این لباس در آن مراسم باعث جلب توجه بیشتر نسبت به این پرچم و افزایش محبوبیت آن شد.

پرچم تراجنسی‌ها

پرچم افتخار تراجنسی‌ها سال ۱۹۹۹ توسط مونیکا هلمز، سرباز بازنشسته نیروی دریایی آمریکا طراحی شد و یک سال بعد برای اولین بار در رژه افتخار اقلیت‌های جنسی در شهر فینیکس ایالت آریزونا به اهتزاز در آمد.

نوار‌های آبی در این پرچم نماد مردانگی و نوارهای صورتی نماد زنانگی هستند. نوار سفید رنگ در مرکز این پرچم هم نماد افرادی است که دوران گذار جنسیتی را تجربه می‌کنند. این رنگ همچنین به افراد بینا‌جنس و کسانی که حس می‌کنند جنسیت‌‌شان خنثی است یا فاقد جنسیت هستند هم اشاره دارد.

این پرچم مدت دو سال پرتقاضاترین ایموجی بود اما کنسرسیوم یونی‌کد، نهادی که استانداردهای ایموجی را تعیین می‌کند در ۲۰۱۸ دیگر آن را به صفحه‌کلیدها اضافه نکرد. اما یک کارزار حمایت از حقوق تراجنسی‌ها که توسط چارلی کرگ، کنش‌گر و طراح ناخن بریتانیایی به راه افتاد مردم را تشویق کرد تا زمانی که این پرچم دوباره به فهرست ایموجی‌ها اضافه شود، از ایموجی شاه میگو به عنوان نماد افتخار تراجنسی‌ها استفاده کنند. پرچم افتخار تراجنسی‌ها در نهایت در نوامبر ۲۰۲۰ دوباره به صفحه‌کلیدها اضافه شد.

پرچم دوجنس‌گرایان

پرچم افتخار دوجنس‌گرایان سال ۱۹۹۸ به دست مایکل پیج و با هدف بیشتر دیده شدن این دسته از اقلیت‌های جنسی هم به عنوان یگ گروه مستقل و هم به عنوان بخشی از جوامع ال جی بی تی کیو طراحی شد. در طراحی این پرچم از نماد معروف “دو مثلث” الهام گرفته شده. در این نماد یک مثلث صورتی و یک مثلب آبی دیده می‌شود که بخش‌هایی از آن‌ها با هم همپوشانی دارند.

در پرچم مایکل پیچ از رنگ‌های صورتی، آبی و ارغوانی استفاده شده است. بنا بر گزارش‌ها او تصمیم گرفت به ترتیب به هر یک از دو رنگ اول ۴۰ درصد و به رنگ سوم ۲۰ درصد از کل پرچم را اختصاص دهد. رنگ صورتی در این پرچم، نماد همجنسگرایی و رنگ آبی نماد دوجنس‌گرایی است. رنگ ارغوانی در مرکز هم بازتاب ترکیب این دو هویت جنسی است.

پرچم همه‌جنس‌گرایان یا پن‌سکشوال‌ها

این پرچم در سال ۲۰۱۰ طراحی شد اما منشا آن مشخص نیست. پرچم همه‌جنس‌گرایان در ابتدا در فضای مجازی محبوبیت پیدا کرد و بعد‌تر به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت.

هدف از طراحی این پرچم آگاهی‌رسانی نسبت به تفاوت همه‌جنس‌گرایان با دوجنس‌گرایان بود. همه‌جنس‌گرایان به خلاف دوجنس‌گراها به طیف گسترده‌ای از هویت‌های جنسی تمایل دارند و در روابط جنسی و عاطفی خود به جنسیت یا گرایش جنسی فرد مقابل اهمیتی نمی‌دهند.

رنگ صورتی این پرچم نماد گرایش به زنان و رنگ آبی نماد تمایل به مردان است. رنگ زرد در مرکز این پرچم هم نماد گرایش به افرادی است که جنسیت آن‌ها در چارچوب سنتی دو گانه (زن و مرد) تعریف نمی‌شود.

پرچم جنسیت کوییر

نسخه نهایی این پرچم توسط مریلین راکسی، نویسنده، طراح و موسیقی‌دان کوییر در سال ۲۰۱۱ طراحی شد.

نوار بنفش‌رنگ در این پرچم نماد ترکیب صورتی و آبی است که به طور سنتی به ترتیب به عنوان رنگ‌های زنانه و مردانه در نظر گرفته می‌شوند. سبز که رنگ مکمل بنفش است نماد افرادی است که هویت جنسی‌ خود را نه به عنوان مرد و نه به عنوان زن تعریف می‌کنند. رنگ سفید در مرکز پرچم نماد افرادی است که به طور کامل خارج از چارچوب دوگانه جنسیت قرار می‌گیرند.

پرچم جنسیت غیر‌دو‌گانه (نان‌باینری)

این پرچم را یک جوان ۱۷ ساله به نام کای روان در سال ۲۰۱۴ در پاسخ به تقاضاها در رابطه با یک نماد اختصاصی و متمایز از پرچم جنسیت کوییر برای افراد با جنسیت غیر دوگانه، طراحی کرد. این پرچم ۴ رنگ با این هدف طراحی شد که در کنار پرچم راکسی قرار بگیرد.

نوار زرد رنگ در این پرچم نماد افرادی است که هویت‌ جنسی‌شان خارج از چارچوب دو‌گانه زنانه یا مردانه قرار می‌گیرد و هیچگونه ارتباطی با آن ندارد. نوار سفید نماد کسانی است که دارای هویت جنسی زیادی هستند یا تمامی هویت‌های جنسی را دارند. رنگ بنفش نماد منحصر به فرد بودن و سیالیت جنسی افرادی است که جنسیت غیر دوگانه دارند و در نهایت رنگ سیاه در این پرچم به افراد فاقد جنسیت اشاره دارد.

پرچم جندر فلوید یا هویت جنسی سیال

این پرچم را سال ۲۰۱۲ یک کنشگر پن‌سکشوال به نام جی‌جی پول برای افرادی طراحی کرد که هویت جنسی‌شان ثابت نیست و با معیارهای جوامعی که فقط دگرجنس‌گرایی را گرایشی بهنجار و طبیعی می‌دانند، همخوانی ندارد.

اما سیالیت جنسی مفهومی بسیار گسترده است که تعداد زیادی از هویت‌های جنسی زیر چتر آن قرار می‌گیرند. “جندرفلاکس” (افرادی که هویت‌ جنسی‌شان بین هیچ‌جنسیتی بودن تا داشتن فرم کامل یک هویت جنسی در نوسان است)، “فلویدفلاکس” (افرادی که بین دو یا چند هویت جنسی مختلف با شدت‌های متغییر در حرکت هستند) و “مولتی‌جندر” ( افرادی که بیش از یک هویت جنسی را در خود احساس می‌کنند) از جمله این هویت‌های جنسی سیال هستند که بیشتر‌ آن‌ها پرچم‌های خاص خود را هم دارند.

ال یک فرد فلویدفلاکس است که اخیرا بعد از آشنایی با افرادی شبیه به خودش در فضای مجازی، هویت جنسی خود را علنی کرده است. او می‌گوید: “پرچم‌ها همیشه بخش مهمی از جامعه ال جی بی تی کیو بوده‌اند چون نماد موطن جدید آن‌ها هستند. پرچم‌های رنگین‌کمانی درست مثل پرچم کشورها که نمادی از ملیت ساکنان آن‌ها هستند، نشان می دهند تو کدام میهن و کدام خانواده را برای خودت انتخاب کرده‌ای. این پرچم‌ها هویت تو و آنچه بابتش به خودت افتخار می‌کنی را نشان می‌دهند. با این پرچم‌ها دیگر پنهان نخواهی بود و دیده خواهی شد. این پرچم‌ها به تو جسارت خواهند داد.”

پرچم بیناجنسی‌ها

این پرچم سال ۲۰۱۳ توسط مورگان کارپنتر، محقق و کنش‌گر بیناجنس استرالیایی طراحی شد. دایره درون این پرچم نماد تمامیت و کمال در افراد بینا‌جنس است که با مشخصه‌های جنسی از جمله کروموزوم‌‌ها، هورمون‌ها و اندام‌های جنسی منتسب به هر دو جنس مرد و زن متولد می‌شوند.

دو رنگ بنفش و زرد به این دلیل در این پرچم به کار گرفته شده‌اند که کمتر از سایر رنگ‌ها به جنسیتی خاص نسبت داده می‌شوند.

پرچم هیچ‌جنس‌گرایان

واژه هیچ‌جنس‌گرا به افراد فاقد میل جنسی اشاره دارد. کسانی که به هیچ جنس یا هویت جنسی خاصی گرایش ندارند. البته باید توجه داشت که این افراد با کسانی که از رابطه جنسی امتناع می‌کنند، فرق دارند. پرچم هیچ‌جنس‌گرایان سال ۲۰۱۰ با الهام از لوگوی شبکه‌ای تحت عنوان “Asexual Visibility and Education Network” که در زمینه آگاهی رسانی در رابطه با این هویت جنسی فعالیت می‌کند، طراحی شد.

رنگ سیاه در این پرچم نماد هیچ‌جنس‌گرایی است و رنگ خاکستری هم به گری‌سکشوال‌ها (greysexuals) اشاره دارد که به ندرت میل جنسی را تجربه می‌کنند. این رنگ علاوه بر این نماد دمی‌سکشوال‌ها یا نیمه‌جنس‌گراها که تمایل جنسی را فقط در چارچوب روابط عاطفی و عاشقانه تجربه می‌کنند هم هست. رنگ بنفش این پرچم نماد جامعه است و رنگ سفید هم به افراد خارج از جامعه هیچ‌جنس‌گراها اشاره دارد که از این اقلیت جنسی حمایت می‌کنند.

پرچم جدید رنگین‌کمانی

پرچم جدید افتخار اقلیت‌های جنسی سال ۲۰۱۸ توسط دنیل کواسار، طراح گرافیکی که خودش جنسیت غیردوگانه دارد، طراحی شد. در این طرح ۵ نوار رنگی “وی” (v) شکل به کناره پرچم ۶ رنگ قدیمی اضافه شده است.

۵ رنگ جدید در این پرچم سیاه، قهوه‌ای، صورتی، آبی و سفید هستند که از برخی از پرچم‌های دیگر اقلیت‌های جنسی گرفته شده‌اند، هر چند در تلاش برای به رسمیت شناخته شدن در هم‌تنیدگی و فراگیر بودن هویت‌های جنسی در جوامع ال جی بی تی کیو، روی دو پرچم مربوط به تراجنسی‌ها و رنگین‌پوستان فیلادلفیا تاکید بیشتری شده است.

ریتا لوی،‌ یکی از فعالان برجسته حقوق اقلیت‌های جنسی در جنوب آسیا می‌گوید: “این از نظر من بهترین کار است. من فکر می‌کنم پرچم‌ها به طور مداوم تحول پیدا خواهند کرد و چه کسی می‌داند چه خواهد شد؟ شاید در یک مقطع دیگر به پرچم نیاز نداشته باشیم و این کمال مطلوب من است. “

بی بی سی فارسی