صدای آمریکا
هشتادمین جلسه دادگاه حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ در زندان گوهردشت، روز پنجشنبه یازدهم فروردین ۱۴۰۱ با شهادت علیرضا اکبری سپهر در دادگاه استکهلم سوئد برگزار شد. این شاهد از طریق ویدئو و از استرالیا در جلسه دادگاه شرکت کرد.
علیرضا اکبری سپهر در زمان بازداشت هوادار «سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر» بود؛ سازمانی که بنا به گفته شاهد چند ماه قبل از دستگیری او از هم پاشیده بود. شاهد در پاییز سال ۱۳۶۱ در هنگام خروج از کشور به همراه همسرش که حامله بود، در فرودگاه زاهدان دستگیر و به کمیته زاهدان منتقل شدند. آنها پنج – شش ساعت بعد به تهران و در نهایت به زندان اوین منتقل شدند. همسر شاهد ۲۵ دیماه در زندان وضع حمل کرد و با نوزاد پسرش از انفرادی به بند عمومی منتقل شد.
سه مواجهه با حمید عباسی (نوری)
علیرضا اکبری سپهر در مجموع سه بار به طور مستقیم با حمید نوری، متهم این دادگاه در زندان اوین روبرو و صحبت کرده بود. بار نخست حدودا دو ماه پس از زایمان همسرش و در بند بازجویی ۲۰۹ زندان اوین بود که نوری خود را مستقیما «حمید عباسی، دادیار زندان» معرفی می کند و به او خبر صدور اجازه ملاقات با همسر و نوزادش را می دهد. شاهد پس از ملاقاتی ده دقیقه ای با خانواده اش دوباره با دادیار عباسی – اینبار بدون چشم بند – روبرو می شود و از او درخواستی می کند. شاهد به عباسی می گوید که در زمان دستگیری مبلغ ۱۰۴ یا ۱۰۸ هزار تومان پول با خود همراه داشته است که حالا قصد دارد آن را به خانواده اش بدهد.
علیرضا اکبری سپهری حدود یکماه بعد برای پاسخ به تعدادی سوالات درباره پول نقد ذکر شده، از جمله منبع و فرایند انتقال آن، مجددا به دادیاری زندان رفت و برای دومین بار بدون چشم بند در مقابل «دادیار عباسی» قرار گرفت.
پنج – شش ماه بعد، علیرضا اکبری سپهر با متهم دادگاه دوباره شخصا و بدون چشم بند در دادیاری زندان اوین روبرو می شود. شاهد را خواسته بودند تا مدارک مربوط به اجازه خروج نوزادش از زندان اوین را امضاء کند.
دادگاه علیرضا اکبری سپهر چهار، پنج ماه پس از دستگیری در زندان اوین برگزار می شود، اما حکمی به او ابلاغ نمی شود. او در اواسط تابستان ۱۳۶۲ از زندان اوین به زندان قزلحصار منتقل می شود و سرانجام پس از چهارده ماه دستگیری، حکمش را رسما دریافت می کند. این حکم بنا به گفته مامور ابلاغ آن، در «دادگاهی غیابی» از «اعدام» به «دوازده سال زندان» شکسته شده بود. اتهام شاهد در حکم هواداری از سازمان پیکار و جنگ علیه جمهوری اسلامی ذکر شده بود.
علیرضا اکبری سپهری در اواخر ۱۳۶۳ یا اوایل ۱۳۶۴ از زندان قزلحصار دوباره به زندان اوین منتقل شد. او هرگز دوباره با «دادیار عباسی» در زندان اوین مواجه نشد. شاهد در نهایت به دلیل اعتصاب غذای گروهی در اوایل سال ۱۳۶۶ به زندان گوهردشت منتقل شد. این گروه از زندانیان منتقل شده از اوین به زندان گوهردشت به «اوینی ها» معروف شدند.
ماجرای تونل مرگ
علیرضا اکبری سپهری شهادت داد که تونلی معروف به «تونل مرگ» را در زندان تجربه کرده است؛ تونلی که از پاسداران در دو طرف تشکیل می شد و زندانیان را در آن به بدترین شکل مورد ضرب و شتم قرار می دادند. او شهادت داد که در روز ورودش به زندان گوهردشت در این تونل رفت و بعدا با یکسری از زندانیان مجاهد، ملیکش و حکم دار وارد یک بند شد. پاسداران به آنها دستور دادند که با چشم بند، لخت شوند و بعد با کابل و شلنگ و وسایل دیگر به جان آنها افتادند.
علیرضا اکبری سپهر شهادت داد که پیش از شروع اعدام ها، پخش خطبه های نمازجمعه به امامت هاشمی رفسنجانی و فریاد «زندانی منافق اعدام باید گردد» را به همراه زندانیان هم بندش از بلندگوی زندان گوهردشت شنید. او گفت همان روز پاسداران تلویزیون رو به بهانه خراب شدن از بند خارج کردند. پخش رادیو و روزنامه نیز قطع و ملاقات های زندان نیز متوقف شدند. خبرهای مربوط به انتقال ظاهرا گروهی زندانی به داخل زندان گوهردشت و حضور هیات مرگ شامل نیری، اشراقی و ناصریان، عمدتا از طریق مورس در بین زندانیان پخش شد.
علیرضا اکبری سپهر با «دادیار عباسی» اینبار در زندان گوهردشت در راهروی مرگ و بعدها نیز روبرو شد و صحبت کرد. شاهد در دوران اعدام ها در حضور لشکری و حمید نوری (عباسی) قرار گرفت و به سوال پیرامون انجام نماز و مصاحبه پاسخ منفی داد، اما ادعا کرد که «معاد و نبوت» را قبول دارد. شاهد دو روز بعد و پس از آنکه از وقوع اعدام ها کاملا مطمئن شد، خواندن نماز و انجام مصاحبه را نیز پذیرفت. او بعدا به زندان اوین منتقل و در اسفند ۶۷ آزاد شد.
علیرضا اکبری سپهر همچنین هویت متهم را بنا به درخواست دادستان و با نگاه مستقیم به او بطور صد در صد تایید کرد. شاهد گفت بلافاصله پس از خواندن خبر دستگیری متهم و دیدن عکس او، خاطرات گذشته در ذهنش تکرار شد. او شهادت داد که قطعا حمید نوری، متهم دادگاه همان حمید عباسی با همان ترکیب است و تنها کمی پیرتر شده است.
علیرضا اکبری سپهر در جریان شهادتش چندین بار تقاضا کرد که زمانی به او داده شود تا در مورد انگیزه شرکت و شهادتش در دادگاه حمید نوری توضیح دهد. توماس ساندر، قاضی دادگاه در پاسخ به درخواست های شاهد ضمن تاکید بر این موضوع که او موظف بوده بعنوان شاهد در دادگاه حاضر شود، این امکان را به جلسه فردا موکول کرد.
حمید نوری، متهم نیز در قسمتی از جلسه دادگاه به سر و صدای اطراف خودش که ظاهرا از بیرون شنیده می شد، اعتراض کرد. قاضی دادگاه اعلام کرد که متوجه این موضوع شده و شخصا درخواست رسیدگی کرده است. حمید نوری از قاضی خواست تا جای آنها (او و وکلایش) را با دادستان ها عوض کنند. قاضی در پاسخ، به متهم دستور داد تا ساکت شود.
ادامه شهادت علیرضا اکبری سپهر به فردا جمعه، دوازدهم فروردین ۱۴۰۱ موکول شد