براساس گزارش کوتاهی که اتحادیه آزاد کارگران منتشر کرده است، یک کارگر اخراج شده از پتروشیمی «چوار» در ایلام، شامگاه پنجشنبه۵مرداد سال جاری، در خانه خود به زندگی خود پایان داده است.
براساس اخباری که از ابتدای سال ۱۴۰۲ در رسانههای ایران منتشر شده است، چهار تن از کارگران شاغل در «پتروشیمی چوار» بهدلیل فقر و مشکلات معیشتی، به زندگی خود پایان دادهاند.
این درحالی است که پتروشیمی چوار با بیش از هزار نفر کارگر، هیچ تشکل صنفی که مطالبات کارگران و کارکنان را دنبال کند ندارد.
براساس اطلاعات رسیده به «ایرانوایر»، حیدر محسنی، کارگر متاهل و دارای دو فرزند، با داشتن ۱۸ سال سابقه کار در روزهای آخر هفته گذشته از پتروشیمی چوار اخراج شد و بعد از دریافت حکم اخراج، خود را در منزلش حلقآویز کرد.
خبر این خودکشی از معدود اخباری است که راه خود را به رسانههای رسمی در ایران باز کرد.
«ایلنا» در گزارشی نوشت که در مجموعه پتروشیمی چوار ایلام، «اکثریت کارگران» طرف قرار داد شرکتهای پیمانکاری هستند و بدون بهرهمندی از «بیمه و مزایای شغلی، بدون احساس «امنیت شغلی» و «ناامید از آینده»، در این مجموعه به کار ادامه میدهند.
براساس اطلاعاتی که پیشازاین به ایرانوایر رسیده، کارگران این مجموعه سالهای بسیاری است که در انتظار وعده مسوولان برای اجرای «طرح طبقهبندی مشاغل» و بهبود نسبی حقوق ماهانهشان هستند.
هفتم مرداد، جمعی از کارگران این مجتمع پتروشیمی در محوطه آن تجمع کردند و خواستار «برکناری و مجازات» افرادی شدند که حکم اخراج «حیدر محسنی» را بعد از «۱۸ سال کار» دادند؛ در آن روز «شورای تامین چوار» اطلاعیه داد که «تعدادی از مدیران پتروشیمی ایلام ممنوعالورود شدند.»
ایرانوایر مرداد سال گذشته در گفتوگو با یک «منبع کارگری» در شهرستان چوار استان ایلام درباره «خودکشی دو کارگر جوان» نوشته بود که «محمد منصوری» ۳۲ ساله، پدر دو کودک دو ساله در استان ایلام، یکی از کارگران روزمزد و اخراجی پتروشیمی «چوار» که در روز یکشنبه ۱۶مرداد۱۴۰۱ از طریق حلق آویز کردن به زندگی خود پایان داد.
به فاصله یک روز، در ۱۷مرداد۱۴۰۱، «علیمحمد کریمی»، یکی دیگر از کارگران اخراجی پتروشیمی چوار با استفاده از اسلحه خودکشی کرد. هر دو آنها از کارگران روزمزد پتروشیمی چوار بودند و علیرغم داشتن سالها سابقه کار، توسط مدیران این مجموعه اخراج شده بودند. «اتحادیه آزاد کارگران» فقر و مشکلات معیشتی را دلیل خودکشی این کارگران عنوان کرد.
این دو کارگر نزدیک به هفت سال بهطور ثابت ولی روزمزد، در آن پالایشگاه به کار مشغول بودند، اما اقدامی از طرف مدیران مجموعه برای استخدام یا عقد قرارداد با آنها انجام نشده بود.
«پیمان شجیراتی» از فعالان کارگری و کارگر سابق شرکت فولاد خوزستان در گفتوگو با ایران وایر، استفاده از کارگران بهصورت روزمزد را به نقص و ناکارآمدی قانون کار در ایران مرتبط دانسته و گفته بود: «روزمزدی تنها راه دریافت حقوق برخی از کارگران است که بر مبنای ساعت، روز، هفته و یا ماه مشخص میشود. این دسته از کارگران نباید در برخورداری از مزایای مقرر در قانون کار، تفاوتی با سایر کارگران داشته باشند. آنها باید در گروه کاری کارگران دارای قرارداد موقت قرار بگیرند، ولی متاسفانه در قانون کار فعلی هیچ اشارهای به موضوع کارگران روزمزد نشده است. این سکوت قانونی باعث شده است تا کارفرما به راحتی حق و حقوق این گروه از کارگران را نادیده بگیرد.»
در روزهای ابتدای دی ۱۴۰۱ نیز یک کارگر پیمانکاریِ دیگر پتروشیمی چوار ایلام که «منابع کارگری» نام او را «آرش تبرک» اعلام کردند، در اثر مصرف «قرص برنج» جان خود را از دست داد.
موارد اینچنینی در شرایطی روی میدهد که برخی مقامات حکومت ایران همچون «فریدون عباسی»، نماینده مجلس شورای اسلامی، ایران و ایرانیان را «ثروتمندان بالقوه» میدانند و معتقدند فقر این روزهای مردم، به نظام جمهوری اسلامی «ربطی ندارد.»
به گفته برخی کارگران و کارشناسان حوزه کار، «دستمزدهای پایین در کنار شرایط سخت کاری، نبود امنیت شغلی و اجازه ندادن برای تشکیل و فعالیت تشکلهای مستقل کارگری»، از جمله چالشهای جدی در این محیطهای کاری به شمار میرود.
بر پایه گزارش منتشره در ابتدای تیر، وبسایت «بنیاد هریتیج»، ایران بهسبب عواملی ازجمله «مداخله دولت، اقتصاد دستوری و نفتمحور» در کنار «تنگ کردن فضای فعالیت برای بخش خصوصی» دارای فساد اقتصادی و نقص قانون در حوزه حقوق کارگران و فعالان اقتصادی است.
به استناد گزارش این نهاد بینالمللی، امتیاز «آزادی اقتصادی ایران» در سال ۲۰۲۳ میلادی نیز «۴۲/۲» برآورد شده که بر همین اساس، اقتصاد ایران در رتبه «۱۶۹ آزادی اقتصادی» در جهان قرار گرفته و بین ۱۴ کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا هم «رتبه چهاردهم» را کسب کرده است.
از: ایران وایر