بازگشایی خانه روزنامهنگاران ایرانی و فک پلمب از درهای این خانه گامی کوچک اما موثر برای باور این موضوع است که جامعه مدنی قدرتمند بدون رسانههایی توانمند ناممکن است.
۱۴ مردادبرای روزنامهنگاران ایرانی تنهابه معنای سالگردمشروطه نیست،برای جمعی بزرگ از روزنامهنگاران ایرانی به معنای روزی است که به دستور سعیدمرتضوی و بدون طی مراحل قانونی درهای انجمن صنفی روزنامهنگاران پلمب شدواکنون با گذشت زمانی بیش از ۴ سال همچنان این درها بسته باقی مانده است.
انجمن صنفی روزنامهنگاران مهرماه سال ۱۳۷۶ وپس ازبه قدرت رسیدن دولت اصلاحات تاسیس شد.دفتراداری انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران که از ۱۴ مردادماه ۱۳۸۸پلمب شده بوددرروز ۸ آذر ۱۳۸۹ فک پلمب شدتاتعاونی مسکن انجمن فعالیت اداری خودرا استمرار دهد.بااینحال طبق بیانیه هیأت مدیره این انجمن،«فعالیت انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران به ویژه امور دبیرخانهای آن، از قبیل تمدید اعتبار کارت عضویت داخلی و بینالمللی اعضا، امور بیمه بیکاری و فعالیت کمیتههای عضوگیری و رفاهی تا اطلاع ثانوی همچنان میسر نیست.»
شایدسعید مرتضوی خود نیز وقتی حکم به پلمب انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران داد،تصور نمیکردکه بعد از گذشت بیش از ۴ سال از آن روز همچنان بازگشایی این تنها خانه روزنامهنگاران ایرانی به معضلی تبدیل شود. معضلی که همچنان با وجود کلید دولت تدبیر و امیدنیز بسته باقی مانده است.سعید مرتضوی این روزهادرگیر پروندههای ریز و درشتی است که باید در مقابل دستگاه عدالت کشور به آنان پاسخگو باشد. او در زمان دولت قبل نیز بارها به دادگاه احضار شدورسیدگی به جرایم وی دیگر واقعه غریبی نیست اما با این همه گویا همچنان اصرار زیادی برای اجرای حکم پلمب انجمن صنفی روزنامهنگاران وجود دارد.
در حالی که رئیس جمهور دولت یازدهم در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از پیروزی،یکی از وعده هایی که به روزنامهنگاران داد بازگشایی این خانه بودواز سویی که تنها یک هفته پس از تشکیل کابینه درهای خانه سینما باز شد تا سینماگران ایرانی دوباره درهای خانه خود راباز ببینند اما همچنان با گذشت بیش از ۲۰۰ روز از شروع به کار دولت جدیدهمچنان درهای خانه روزنامهنگاران ایرانی به روی ساکنانش بسته است.
از سویی اصحاب رسانه همواره با کمترین ابزاری که در اختیار داشته اند در کنار نهادها و گروههای دیگر حاضر بودهاندکه حقی از آنان ضایع شده است ودر این راهها فشارها و تهمت و شرایط سخت آنها را از همراهی با حق و حقیقت برحذر نمیدارد. اما در این میان که خانه سینما بازگشایی شد،باید دید خانه روزنامهنگاران ایرانی که بیش از ۴ سال است در آن به روی صاحبانش بسته بوده است کی باز خواهد شد و بعد از سالهای متوالی ایستادگی روزنامهنگاران کنار تمامی آنانی که حقی ضایع شده داشتند آیاصدایی از سایراصناف شنیده خواهدشد که درهای خانه روزنامهنگاران را به روی آنان بگشایید.روزی که خانه سینما با تغییرات در وزارت ارشاد بازگشایی شد امیدی در دل روزنامهنگاران ایرانی به وجود آمد ، این بازگشایی برای روزنامهنگاران نیز نوید حضور دوباره زیر سقف خانه شان را به همراه داشت. خانه ای که قرار بود پناهگاه حضور سربازان رکن چهارم دموکراسی باشد.
درجهان امروزرکن چهارم دموکراسی راهمواره مطبوعات و رسانهها میدانند.قانون اساسی،نظام پارلمانی(مجلس)،احزاب سیاسی ومطبوعات همواره ۴ چرخه دموکراسی دانسته میشوند.کما این که امروزه رکن پنجمی نیز به این ارکان دموکراسی اضافه شده است به نام جامعه مدنی که توسعه نهادهای مدنی واجتماعی را شامل میشود که ازبین خود مردم از حقوق ملت دفاع کند.
آن چه غیر قابل انکار است ارتباط بین مطبوعات آزاد و قدرت یافتن جامعه مدنی است.هر کدام این دو رکن کامل کننده دیگری محسوب میشوند. جامعه مدنی توانمند بدون حضور رسانههای قدرتمند،مستقل و آزاد امکان پذیر نخواهد بود.چگونه میتوان انتظار جامعه مدنی آگاه و هوشیار را داشت درحالی که روزنامهنگاران آن جامعه از حق قانونی خود چون داشتن انجمن صنفی محرومند.
رئیس جمهور در گزارشی که برای ۱۰۰ روزگی دولت یازدهم به ملت ایران ارائه داد ازتدوین منشورحقوق شهروندی سخن گفت.تدوین و ارائه منشور حقوق شهروندی از سوی معاونت حقوقی ریاست جمهوری به عنوان نخستین گامهای دولت جدید در ارتقای حقوق شهروندی در ایران و درنظر گرفتن سازوکاری برای دریافت بازخوردهای کارشناسی و مردمی در مورد آن، زمینه ساز طرح نظرات، انتقادها و پیشنهادهای گستردهای در جامعه شد. بحث حقوق شهروندی و ارائه منشور از این حقوق، بار دیگر بر لزوم توجه به قانون مطبوعات و این رکن اساسی تاکید دارد. رعایت قانون مطبوعات از سوی دولت و نهادهای مرتبط با آن میتواند تا اندازه زیادی به ارتقای کیفی وضعیت فعالیت مطبوعات در کشور به عنوان یکی از مولفههای مهم حقوق شهروندی کمک کند و بازگشایی دوباره دفتر انجمن صنفی روزنامهنگاران یکی از مصادیق رعایت حقوق شهروندی است.
کمترین حق شهروندان مطبوعاتی راستگو و پاسخگو و همچنین با امنیت خاطر از لحاظ کار حرفهای است.بازگشایی انجمن میتواند اثر مثبتی بر افکار عمومی داشته باشد.دولت باید برای احترام به حقوق شهروندان ابتدا این واقعیت دنیای ارتباطات را بپذیردکه امروزه دنیای ارتباطات همچون اکسیژن برای انسانهاست و نمیتوان گردش آزاد اطلاعات را مهار کرد. با ایجاد فضای آزاد و امن برای روزنامهنگاران میتوان در فضای رقابتی میان مطبوعات جهان، رسانهها و مطبوعات ایران را در موقعیت برتر نسبت به رسانههای خارجی قرار دهد و برای رسیدن به این جایگاه کمترین خواسته بازگشایی خانه روزنامهنگاران است. چگونه میتوان پذیرفت که روزنامهنگاران ایرانی بتوانند ازحقوق سایر اصناف و گروهها دفاع کننددرحالی که هنوز سقفی بر سر جامعه خود نمیبینند.روزنامهنگارانی که همواره در نگرانیهای حرفهای دست و پا میزنند،وحشت از دست دادن شغل و نبود آینده مطمئن ،نبود بیمه و قرار دادکار منسجم در کنار سایه پر از تهدید توقیف و تحدید نیز بخشی دیگر از همین روند است که مانعی بزرگ بر سر راه استقلال روزنامهنگاران ایرانی است.کم ترین تلاش برای رفع این موانع را شاید بتوان بازگشایی دوباره انجمن صنفی روزنامهنگاران دانست.بازگشایی خانه روزنامهنگاران ایرانی و فک پلمب از درهای این خانه گامی کوچک اما موثر برای باور این موضوع است که جامعه مدنی قدرتمند بدون رسانههایی توانمند ناممکن است.
از: قانون