هانا کاویانی
دور تازه مذاکرات ایران و گروه پنج به علاوه یک، در حالی در وین آغاز می شود که روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال گزارش داده است، ایران موفق نشده به بخش بزرگی از پولی که بر مبنای توافق ژنو باید تحویل می گرفت، دسترسی پیدا کند.
این روزنامه در گزارشی اختصاصی که در پی مصاحبه با مقام های کشورهای مختلف و مسئولان بانکها نوشته شده، آورده است که در روز سوم فوریه اولین بخش از ۴ و ۲ دهم میلیارد دلار از بانکی ژاپنی به بانکی سوئیسی منتقل شده است و بنا بر این گزارش تا این لحظه این پول از بانک خارج نشده است.
وال استریت جورنال می نویسد که سختی راه برای دستیابی ایران به این بخش محدود از دارایی هایش، نشان دهنده چالشهای عملی در مقابل کشوری است که به شدت به وسیله تحریم های پیچیده بین المللی در سیستم بانکی منزوی شده است.
درباره این گزارش و مشکلات ایران، رادیو فردا، با مهرداد عمادی کارشناس اقتصادی در بریتانیا گفتگو کرده است. آقای عمادی ابتدا به موانع اصلی پیش روی ایران اشاره می کند.
مهرداد عمادی: دو مانع بزرگ وجود دارد، یکی از این موانع، واهمه بانکهای خارجی عمدتاً بانکهای غربی و حتی بانکهای کرهای، از یاری دادن در بخش انتقال این پول است.
بانک ها سال ها زیر ذره بین بودن و بانکهای سویسی، بریتانیایی، حتی آلمانی با جریمههای بسیار سنگین خزانهداری آمریکا روبرو شدند.
این امر ترس بسیار بزرگی در بانکها بوجود آورده است.
این یک بخشاش است. بخش دومش این است که در بعضی از کشورهای غربی هنوز این مسئله از طرف بانک مرکزی آن کشورها به بانکها اعلام نشده است.
چون فقط مقامات تحریم گفتند که این مبلغ بخشی از راه حل است. این مثلاً در آلمان، در فرانسه، در اتریش، در بریتانیا این احتیاج هست… یا در کره جنوبی، که بانک مرکزی این را اعلام کند به صورت یک نوشته که این مبلغ بدون اشکال است انتقالش به ایران. و متاسفانه لااقل در سه مورد بانکهای مرکزی این کار را نکردند.
اما آقای عمادی، کارشناسان ایران و ۵+۱ پیش از به اجرا درآمدن توافق ژنو که در ماه آذر بر سرش توافق شد، جلسات متعددی رفتند و صحبت کردند درباره ساز و کار اجرایی این توافق. که الان حدود سه ماه از آغاز به اجرایش میگذرد و دو ماه و خوردهای فرصت از اجرای این توافق مانده که این آزاد شدن بخشی از اموال بخشی از این توافق بوده. فکر میکنید که یعنی درباره این موضوعات در این باره صحبت نشده بود بین کارشناسان و برنامه ریزی برایش نشده بود ؟
من تصور میکنم شاید صحبت شده بوده ولیکن به اندازه کافی که به مدیران انتقال پولی بانکها رسیده باشد و در آنجا دیده باشد… خب الان برای مثال اگر کامرس بانک آلمان یا اگو بانک فرانسه بخواهد این کار را انجام دهد چه چیزهایی چه مدارکی و دستورالعملهایی لازم است.
نمایندگان ایران تصور نمیکردند این نیاز باشد. به خاطر اینکه ممنوعیت یا ایجاد سد انتقالها از دفتر مدیریت تحریمها که هماهنگی خزانه داری آمریکا و اروپا بود انجام شد و اینها تصور میکردند این دو دفتر این دو بخش وقتی با اعلامیه مشترک اعلام میکنند که این پول الان دیگر آزاد است بانکها هم این را دنبال میکنند.
واقعیتش این است که وقتی شما یک چراغ قرمز به بانکها نشان بدهید به صورت کلی تمام بانکها ممنوع هستند، اگر بخواهید چراغ سبز نشان بدهید آن چراغ سبز باید حالا لااقل به بانکهای اصلی از کانال بانک مرکزی آن کشورها مستقیم منتقل شود. این امر صورت نگرفته است.
خبرگزاریهای ایران نوشته اند که یک تیم مشاوره حقوقی به سرپرستی امیرحسین زمان نیا از معاونان اسبق وزیر خارجه ایران همراهی میکند تیم مذاکره کننده هستهای را از مذاکراتی که از فردا سه شنبه آغاز میشود. فکر میکنید که حضور یک تیم مشاوره حقوقی به همین جهت هست برای بررسی یک همچو موانعی هست؟
من تصور میکنم بله. تجربه من از اضافه کردن این تیم این است که ایران به مسایل یا موانع حقوقی که در عمل باعث شدند که این انتقالها و این آزاد شدن سپردههای ایران انجام نشود، نه تنها آگاه شده بلکه خواستار مشارکت مستقیم در برداشتن این ها است.
و تیم ایران من انتظار دارم کاری که خواهند کرد گزارشی خواهند داد از این مشکلات و پاسخهای دریافت شده از بانکها برای انجام ندادن این معاملات. من تصور میکنم بخش این سو که بخش غرب و مقامات خزانه داری هستند باید این را به صورت صریح همراهی کنند. چون توافق اصلی انجام شده که این پول دیگر نباید مشکلی داشته باشد. آوردن یک همچو گروهی در تیم ایران نهایتاً من تصور میکنم باعث خواهد شد که یک مقدار راهحلهای عملی زودتر یافت شوند.
از: رادیو فردا