انتشار خبر تلاش فرزند «محمدباقر قالیباف»، رییس مجلس، برای اقامت در کانادا، بار دیگر موضوع سکونت فرزندان مقامات در خارج را مطرح کرده است. موضوعی که بیسابقه نیست و فرزندان برخی از روسای قوا نیز در دوره تصدی آنان، در خارج از کشور اقامت داشتند. این موضوع حتی یکی از دلایل رد صلاحیت «علی لاریجانی» اعلام شد.
***
تعداد فرزندان خارجنشین مقامات از چند نفر در دهه ۶۰، به دهها نفر در دهه ۷۰ و اکنون با احتساب مقامات میانی، به هزاران نفر رسیده است. برخی از فرزندان این مقامات بهصورت دائم در این کشورها اقامت دارند، برخی در رفتوآمد بین ایران و خارج هستند و برخی برای تحصیل به این کشورها رفتهاند. در این میان، شش فرزند «مرتضی سقاییاننژاد»، شهردار سابق قم نیز، ساکن آمریکا هستند.
دراینباره آمار دقیقی وجود ندارد، اما برخی مقامات جمهوری اسلامی گفتهاند که سه تا چهار هزار نفر از «آقازادهها»، در خارج از کشور اقامت دارند.
زندگی فرزندان مقامات در خارج، بازتاب منفی گستردهای در فضای عمومی داشته و کمتر مقامی بهصراحت از آن دفاع کرده است. بااینحال «محمدباقر نوبخت»، سخنگو دولت «حسن روحانی»، یکی از اهداف حضور فرزندان مقامات در خارج را، دور زدن تحریمها ذکر کرده بود.
تعداد انگشتشمار در دهه ۶۰
در دهه ۶۰، زندگی فرزندان مقامات در خارج از کشور چندان مرسوم نبود. بااینحال فرزندان نوجوان و جوان برخی از مقامات که پیش از انقلاب در خارج از کشور سکونت داشتند، در آن کشور باقی ماندند و به همراه والدین خود به ایران نیامدند. از جمله آنها «عدنان طباطبایی»، فرزند «صادق طباطبایی» است که سال گذشته موضوع قرارداد موسسه تحتنظر او با وزارت خارجه آلمان، خبرساز شد.
«نوربرت روتگن»، نماینده پارلمان آلمان، گفته بود قرارداد همکاری وزارت امور خارجه این کشور با موسسه پژوهشی «کارپو» به مدیریت عدنان طباطبایی، برای دو سال دیگر تمدید شده و موسسه کارپو برای یک پروژه، ۹۰۰ هزار یورو از وزارت خارجه آلمان دریافت میکند.
در دهه ۶۰، «محسن هاشمی» نیز در بلژیک درس میخواند و «هاشمی رفسنجانی» نوشته که «محسن بهخاطر عدم امنیت بعد از ترور من توسط فرقان و تهدید شدن او در محیط تحصیل و عدم تمایلش در بههمراه داشتن محافظ، برای ادامه تحصیل به خارج رفت.»
دهه ۷۰؛ آقازادهها بزرگ میشوند
در دهه ۷۰، فرزندان مقامات جمهوری اسلامی که بزرگ شده بودند، تحصیل و اقامت در خارج را آغاز کردند و این موضوع در دهه ۸۰، گستردهتر شد.
«محمد حسین بهشتی»، پدر داماد «حسن روحانی»، گفته که «پسر بنده که داماد آقای روحانی است، حدود ۲۵ سال است که اصلا ایران نیست و بههمراه دختر خانم آقای روحانی (یعنی عروس بنده) در شهر وین اتریش ساکن هستند. ایشان پزشک و در همانجا مشغولبهکار هستند.»
«مریم فریدون»، دختر «حسین فریدون»، برادر روحانی، در خارج زندگی میکند. «سجاد خوشرو»، همسر مریم فریدون، که پسر «غلامعلی خوشرو»، نماینده سابق ایران در سازمان ملل است نیز، در مقطع دکترا در دانشگاه آکسفورد تحصیل کرده است.
لیلا، دختر «محمد خاتمی»، در دهه ۸۰ از کشور خارج شد و بههمراه همسر خود در خارج از کشور زندگی میکند. «حمیدرضا عارف»، پسر «محمدرضا عارف»، معاون اول خاتمی گفته که برادرش در آلمان زندگی میکند و استاد دانشگاه است.
دهه ۹۰؛ نامهایی که بهمرور افشا میشوند
در دهه ۹۰، نامها به مرور افشا شدند و مشخص شد فرزندان مقامات که از دهه ۸۰ برای تحصیل به خارج از کشور رفته بودند، به کشور بازنگشتهاند و یا مهاجرت کردهاند.
«عیسی»، پسر «معصومه ابتکار»، رییس سازمان محیطزیست در دولتهای خاتمی و روحانی نیز در آمریکا زندگی میکند. این موضوع از آنجا که ابتکار از دانشجویان اشغالکننده سفارت آمریکا بود، خبرساز شد. پسر برخی از دیگر دانشجویان اشغالکننده سفارت نیز در آمریکا تحصیل و زندگی میکنند که ازجمله آنها، «مهدی میردامادی»، پسر «محسن میردامادی» است.
«عرفان دانشجعفری»، فرزند «داود دانش جعفری»، وزیر اقتصاد دولت «محمود احمدی نژاد» هم ساکن آمریکا است. «علی الهام»، پسر «غلامحسین الهام»، سخنگو دولت احمدینژاد نیز که برای تحصیل به خارج رفته بود، به کشور بازنگشت.
سال ۱۳۹۸ نیز سکونت «زهرا تخشید»، نوه دختری «محمد یزدی»، رییس اسبق قوهقضاییه و دختر «محمدرضا تخشید»، رییس سابق دانشکده حقوق دانشگاه تهران در آمریکا، خبرساز شد.
«مریم رزم حسینی»، دختر «علیرضا رزم حسینی»، از فرماندهان سپاه کرمان و نزدیک به «قاسم سلیمانی» که در دولت حسن روحانی استاندار کرمان و سپس وزیر صمت شد، در کانادا زندگی می کند.
«بیژن زنگنه»، وزیر نفت دولتهای روحانی و خاتمی نیز اعلام کرد که دو فرزندش در خارج زندگی می کنند.
ماجرای تصویر«سلوی کینژاد»، فرزند «محمدعلی کینژاد» از اعضای شورای انقلاب فرهنگی، بههمراه همسر و دخترش در لباس کریسمس، در سال ۱۳۹۷ خبرساز شد.
در این میان، همه فرزندان برخی از مقامات در خارج از کشور زندگی میکنند و سال ۱۳۹۸ نیز مشخص شد که شش فرزند «مرتضی سقاییاننژاد»، شهردار قم، ساکن آمریکا هستند.
موضوع خارجنشین بودن مقامات دولت «ابراهیم رئیسی» با شعارهای خاص این دولت، بیشتر جنجال برانگیز شده است.
مهاجرت «حمیدرضا رضازاده»، فرزند «انسیه خزعلی»، با واکنش گسترده کاربران در شبکههای اجتماعی روبهرو شد. پس از انتشار خبر مهاجرت فرزند انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ابراهیم رئیسی به کانادا، «مهدی خزعلی»، از اقامت دو خواهرزاده دیگرش یعنی پسر و دختر «کبری خزعلی»، در آمریکا و کانادا خبر داد.
در جلسه رای اعتماد به «محمدهادی زاهدی وفا»، وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مطرح شد که دو فرزند او در کانادا به دنیا آمدهاند و ساکن خارج هستند، اما او گفت که فرزندانش تابعیت و اقامت این کشور را ندارند.
تحصیل فرزندان مقامات در خارج
فرزندان برخی از دیگر مقامات برای تحصیل یا اقدامات دیگر در خارج از کشور حضور داشته و به ایران بازگشتهاند.
ازجمله «منیره علوی»، دختر وزیر اطلاعات و «احسان سخایی»، همسرش و یا «مریم زاکانی»، دختر «علیرضا زاکانی»، از جمله آنها هستند.
«غلامعلی حدادعادل» نیز که همسر دخترش که پزشک است و ابتدا از ژاپن بورس گرفته، سپس راهی آمریکا شده، گفته: «در نهایت دخترم و خانوادهاش به ایران برگشتند.» او در مورد شوهر دخترش که شهروند آمریکاست، گفت که دامادش «در یک خانواده شهیدپرور در آمریکا متولد شده است.»
«نعیما طاهری»، دختر «نعیمه اشراقی»، نوه آیتالله «خمینی» نیز در کانادا تحصیل کرده و دستکاری تصویر او توسط مادرش، جنجالبرانگیز شد.
زندگی فرزندان مقامات در خارج از کشور بازتابهای منفی گسترده داشته و بهندرت کسی از آن دفاع میکند. محمدباقر نوبخت، سخنگو دولت اما، یکی از دلایل حضور آنان در خارج را دور زدن تحریمها ذکر کرده و در واکنش به اعتراضات نمایندگان مجلس به این موضوع گفته بود: «من سربسته بگویم بخشی از ابزارها را که در دوران تحریم کمک میکردند، سوزاندیم. وقتی تحریم باشیم که مسیر رسمی جواب نمیدهد.»
یکی از دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی هم، اقامت او در خارج از کشور ذکر شده است.
تعداد کمی از فرزندان مقامات جمهوری اسلامی نیز، با مواضع سیاسی پدر و حکومت فاصله داشته و پناهنده شدهاند. همزمان با اعتراضات سال ۱۳۸۸، «نرگس کلهر»، فرزند «مهدی کلهر»، مشاور رسانهای محمود احمدی نژاد، بعد از شرکت در جشنواره فیلم حقوقبشر نورنبرگ آلمان، تقاضای پناهندگی کرد.
«صالحه رامین»، دختر «محمدعلی رامین»، معاون پیشین مطبوعاتی وزارت ارشاد ایران در دوران ریاست جمهوری احمدینژاد نیز که در خارج کشور مشغول کار مدلینگ است، از پدر خود اعلام برائت کرد. «یاسین رامین» نیز پس از پرونده فساد مالی خود، به آلمان رفت.
از: ایران وایر