یک مزرعۀ زعفران در هرات
دبیر شورای ملی زعفران ایران در گفتوگو با رسانهها گزارشی از وضعیت وخیم بازار زعفران تولیدی کشور داده و گفته که زعفران ایرانی نیز به «سرنوشت» پسته و فرش ایرانی دچار شده است.
فرشید منوچهری در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا توضیح داده که کشورهای رقیب ایران در این حوزه، «زعفران ما را خریداری کرده و با بستهبندی کشور خودشان به بازارهای جهانی عرضه میکنند یعنی مشابه همان اتفاقی که در مورد پسته و فرش ایران رخ داد.»
او رقم صادرات زعفران در سال ۱۴۰۲ را حدود ۲۱۷ تن و ۴۰۶ کیلو اعلام و تصریح کرد: «بیشترین بازار صادراتی ما امارات، چین، اسپانیا، افغانستان و قطر بوده است که این کشورها رقبای زعفران ایران هم هستند.»
به گفته این مقام صنفی، «در واقع کشوری مثل افغانستان زعفران را خود به مصرف نمیرساند بلکه آن را به عنوان محصول تولیدی افغانستان به مقاصد صادراتی کشور ما و آن هم با قیمت بالاتر صادر میکند و این رویه در مورد دیگر کشورها از جمله امارات، اسپانیا و چین هم صادق است.»
منوچهری توضیح داد که این کشورها «زعفران ایران را خریداری کرده و با بستهبندی کشور خودشان به بازارهای جهانی عرضه میکنند.»
آقای منوچهری افزود: «افغانستان… سال گذشته ۴۰ تن زعفران از ایران خریداری کرده و در بازارهای خود ما به فروش رسانده است یا اسپانیا با بستهبندی جدید زعفران ایران را در فروشگاههای زنجیرهای سراسر اروپا و حتی کشورهای عربی و آمریکا عرضه میکند، به طوری که اکنون بسیاری از مصرفکنندگان زعفران؛ ایران را به عنوان بزرگترین تولیدکننده نمیشناسند.»
دبیر شورای ملی زعفران با اظهار اینکه «کشت و برداشت زعفران در ایران به روش ۱۰۰ سال پیش انجام میشود»، هشدار داد که «اکنون کشورهای آسیای مثل ازبکستان تاجیکستان کشت زعفران میکنند و این احتمال وجود دارد که در آینده با توجه به دستمزد ارزان و امکانات کشاورزی و زمین و آب بخشی از جایگاه ما را بگیرند … و اگر نوآوری نکنیم، حذف میشویم.»
این مقام صنفی در عین حال خبر داد که مصرف داخلی زعفران به دلیل درآمد کم مردم ایران به شدت کاهش یافته، صادرات به چین هم کاهش یافته و مسئولان ایرانی از برندسازی زعفران ایرانی غافل ماندهاند.
روز سیزدهم فروردین هم حامد چمنرخ، نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران با ذکر اینکه «در سالیان دور ۵۰۰ میلیون دلار صادرات داشتیم» اعلام کرد که اکنون صادرات فرش دستباف ایرانی عملاً صفر است».
در بهمنماه گذشته نیز، رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار از کاهش ۷۰ درصدی صادرات خشکبار در سال ۱۴۰۱ خبر داده بود.
افت شدید صادرات زعفران، فرش و خشکبار و بهویژه پسته ایران که محصولات شناختهشده صادرات غیرنفتی کشور به شمار میروند، در حالی است که دولت ابراهیم رئیسی وعده داده بود، با وجود تحریمهای بینالمللی، صادرات ایران را افزایش میدهد.
رادیو فردا