تهران – ایرنا – بر اساس گزارش افراد محلی، یک قلاده یوز ماده به همراه ۲ توله روز شنبه ۶ مرداد ماه در محلی موسوم به کلاته ملا واقع در محدوده حفاظت مشارکتی یوز کنام پل ابریشم در منطقه توران مشاهده شد.
به گزارش ایرنا از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی کارفرمایی حفاظتگاههای خصوصی حیات وحش که در قالب مشارکت با سازمان حفاظت محیط زیست، حفاظت از محدوده یوزکنام پل ابریشم را از زمستان سال قبل برعهده گرفته است، گفت: بلافاصله بعد از دریافت خبر مشاهده یوزپلنگ در منطقه، همیاران انجمن با هماهنگی محیطبانان منطقه، به محدوده ای که گزارش شده بود اعزام و نسبت به گشت زنی و کنترل منطقه اقدام کردند.
کامبیز معظمی افزود: با توجه به شناختی که از فرد مشاهده کننده داشتیم اکیپ های گشتی همیاران یوزکنام پل ابریشم از روز گذشته به منطقه اعزام و همراه با محیط بانان توران، تا حوالی ظهر روز یکشنبه ۷ مرداد ماه نسبت به گشت زنی، ردیابی، پیگیری از افراد محلی و اجرای اقدامات حفاظتی برای تامین امنیت یوزهای مشاهده شده اقدام کردند.
محدوده حفاظت مشارکتی یوز کنام پل ابریشم با وسعتی بالغ بر ۴۰۰ هزار هکتار، منطقه ای غیرحفاظت شده است که بین ذخیره گاه زیستکره توران، پناهگاه حیات وحش میاندشت و منطقه حفاظت شده خوش ییلاق در پهنه جغرافیایی استان های سمنان، خراسان شمالی و خراسان رضوی قرار دارد، با توجه به اینکه این منطقه یکی از مهم ترین محدوده های حال حاضر حیات و زادآوری گونه در معرض خطر انقراض یوزپلنگ به شمار می آید، از زمستان سال قبل انجمن صنفی حفاظتگاههای خصوصی حیات وحش پس از انعقاد توافقنامه رسمی با سازمان حفاظت محیط زیست و استانداری های سمنان و خراسان شمالی، حفاظت این محدوده را عهده دار شد.
گزارش ها و مستندات ثبت شده در چند ماه گذشته، حاکی از چندین بار مشاهده یوزپلنگ در این محدوده است که این موضوع موجب دلگرمی کارشناسان و علاقمندان به حیات وحش و یوزپلنگ ایرانی به بقای این گونه به شدت در معرض تهدید شده است.
به گزارش ایرنا، بر اساس آخرین اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، در نتیجه پایش های انجام شده، ۷ یوزپلنگ ماده، ۲ یوزپلنگ نر و ۸ توله یوز در منطقه توران ثبت شده که نشان میدهد حداقل ۱۷ قلاده یوز در زیستگاه توران زندگی میکنند، این عدد بسیار نگران کننده است و برای افزایش آن باید اقدامات عاجل و سازنده ای صورت گیرد که البته سازمان حفاظت محیط زیست اقداماتی را در توران و مناطق اطراف آن به ویژه در بخش هایی از شمال، شرق و جنوب شرق توران آغاز کرده که با نتیجه دادن این اقدامات، می توانند مناطق امنی برای یوزها باشند، یکی از بکرترین مناطق در این محدوده به پل ابریشم معروف است که یوزهای زیادی در آنجا تردد می کنند که با ارتقاء حفاظت در آنجا می تواند منطقه امنی برای این گربه سان باشد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست دراین باره به ایرنا گفته بود: منطقه توران از نظر وسعت بزرگ است اما بخش قابل توجهی از آن کویری است، بخشی پوشش ضعیف گیاهی دارد و بخشی هم دارای تعداد قابل توجهی دام و سگ گله است، بخش کوچکی از آن تقریبا بکر است و به عنوان هسته مرکزی زیستگاه یوز محسوب می شود و آن بخش کوچک به گونه ای است که به هیچ وجه نمی تواند قلمرو یوزپلنگ را پوشش بدهد حتما یوزها مرتب از آن محدوده خارج می شوند در واقع به دنبال طعمه و فضای امن و قلمروهای مناسب از زیستگاه خارج می شوند ما هم مشخصا طی این سال ها کوچ یوزها را هم به سمت شرق و هم شمال توران داشتیم و مشاهداتی که امسال از یوزپلنگ هم از سوی جوامع محلی و هم محیط بانان انجام گرفت بخش قابل توجهی در زیستگاه های آزاد شمال توران بود در حالی که آنها زیستگاه های خارج از مناطق حفاظت شده ما هستند و عملا در آنجاها محیط بانی نداریم و طعمه هم کافی نیست.
حسن اکبری با تاکید بر اینکه خیلی مهم است که بتوانیم فضاهای امن مناسبی را خارج از توران برای یوز ایجاد کنیم افزود: در سمت شمال توران اقداماتی را آغاز کرده ایم، در قالب یک تفاهم نامه با استانداری های خراسان شمالی و سمنان و دو اداره کل محیط زیست این استان ها و بخش خصوصی، قرار شد حداقل ۸ نیرو در قالب همیار محیط بان با امکانات مناسب در محدوده زیستگاه های آزاد شمال توران و جنوب غرب میاندشت در منطقه ای به نام پل ابریشم مستقر شوند و کار حفاظت را انجام دهند، منطقه بسیار مهمی است و بخش زیادی از مشاهدات یوزپلنگ در آنجا بوده و امیدواریم این کار بتواند آنجا را هم امن کند و مهمتر از آن این است که طعمه های آنجا تقویت شود و یوزهایی که مخصوصا با توله به صورت خانواده آنجا دیده می شوند بتوانند بقا پیدا کنند.
وی گفت: البته هر جای آن منطقه وارد شویم با روستاها، دام و معدنکاوی تعارضاتی دارد اما چون منطقه به لحاظ پوشش گیاهی خیلی غنی نیست بنابراین تعداد دام هایش زیاد نیست اما چون عرصه وسیعی است همین الان نیز یوزها آنجا پرسه می زنند، معتقدیم اگر حفاظت آنجا تقویت و طعمه ها بیشتر شوند بالاخره یوز امکان بقا را آنجا خواهد داشت و می تواند در حفاظت از این گونه موثر باشد. البته منطقه پل ابریشم نسبت به سایر مناطق تعارضات کمتری دارد فقط نکته ای که وجود دارد این است که آنجا تحت حفاظت نبوده و جمعیت آهویی که در منطقه وجود داشته در گذشته دور شکار شده و از بین رفته اند و الان طعمه های آن منطقه خیلی ضعیف است بنابراین یکی دو سال حفاظت و تلاش هایی در جهت احیای طعمه ها می تواند وضعیت منطقه را بهتر کند و به یک محدوده قابل قبول برای حیات یوز تبدیل شود.