آنها که با زمانبندی آزمایشهای موشکی، رئیسجمهور جدید آمریکا را تست میکنند، شاید هنوز باور ندارند که دوران باراک اوبامای برنده صلح نوبل به پایان رسیده است و دوران دونالد ترامپ فرا رسیده است که ابتدا فرمان صادر میکند و بعد فکر میکند. مثال ترامپ شاید شبیه همان حکایت باشد که غزال هراسانی را با سرعت در حال فرار دیدند. وقتی علت را از او سوال کردند پاسخ داد: هر که را دو پا دارد پی میکنند. وقتی از او پرسیدند تو که چهار پا داری و از بهر چه میهراسی ٬ پاسخ داد : ابتدا پی می کنند، بعد میشمارند.
پریروز و در آستانه اولین بحرانهای ریاستجمهوری ترامپ٬ فاکس نیوز و رویترز گزارش دادند که ایران یک موشک دوربرد را آزمایش کرده، اما این موشک که خرمشهر نام دارد به هدف اصابت نکرده و در هوا منفجر شده است. تیم سیاست خارجی ترامپ، با پیشنهاد اسراییل، از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کرد که تا در جلسهای فوق العاده این آزمایش و نقض احتمالی قطعنامه ۲۲۳۱ مورد بررسی قرار گیرد.
شورای امنیت و فعالیت موشکی ایران
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱،که یک هفته پس از برجام بین ایران و ۵+۱ در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد، ایران برای هشت سال از فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای از جمله فناوری سکوهای پرتاب آنها منع شده است. قطعنامه همچنین کشورها را مکلف میکند از کمک فنی یا حمل و نقل اقلام قابل کاربرد در این فعالیتها بدون مجوز سازمان ملل خودداری کنند. قطعنامه ۲۲۳۱ فعالیتهای متعارف موشکی ایران از جمله آزمایش موشکهای بالستیک را، که با قابلیت حمل کلاهک هستهای طراحی نشده باشد،منع نکرده است.
طراحی و آزمایش موشکهای بالستیک برای تقویت توان دفاعی کشور از حقوق طبیعی ایران است که مانع قانونی و بینالمللی خاصی برای آن وجود ندارد و در چهارچوب برجام نیز کاملا قابل دفاع است. اما حاشیههای آزمایشهای موشکی ایران همواره از خود آزمایش موشکی بیشتر مسالهساز بوده است. سال گذشته و چند ماه پس از توافقنامه برجام، صنایع دفاعی سپاه اقدام به آزمایش دو موشک قدر با برد ۲۰۰۰ کیلومتر کرد که تبلیغات پیرامون آن از خود آزمایش موشکی بیشتر بود. این آزمایش موشکی پس از انتخابات مجلس و خبرگان رهبری و رای نیاوردن مثلث جیم و اکثریت اصولگرایان برگزار شد و حاشیههای این آزمایش بیشتر به لجبازی و دهنکجی به آمریکا و اسراییل شباهت داشت تا آزمایشهای عادی صنایع دفاعی کشوری که از تنشهای اضافه استقبال نمیکند.
در جریان این آزمایش موشکی، فرمانده صنایع دفاعی سپاه، بیش از آنکه از توان دفاعی کشور سخن بگوید و از حق قانونی ایران دفاع کند، تلاش کرد تا این آزمایش را تهدیدی برای اسراییل معرفی کند و در اظهارات دو پهلوی خود مخالفان اصولگرایان و جناحهای داخلی را نیز تهدید کرد. استدلالی که فرمانده هوا فضا سپاه در توضیح زمانبندی آزمایش موشک قدر به کار برد حاکی از این بود که جریانهای اصلاحطلبی در ایران همانقدر خطرناک هستند که اسراییل برای ایران خطرناک است!
شلیک موشک قدر با ادعای دوهزار کیلومتر برد در حالی انجام شد که عبارت «اسرائیل باید از صحنه روزگار محو شود»را به زبان عبری روی آن نوشته بودند و بارها تاکید میکردند که این یک موشک اسراییلزن است. این اقدام بارها از سوی نتانیاهو مورد استفاده تبلیغاتی قرار گرفت تا اسراییل را مظلوم و ایران را مهاجم معرفی کند.
آزمایشهای موشکی و تنشهای غیر ضروری
با مقایسه رفتار متضاد دونالد ترامپ و نیز باراک اوباما در آستانه ورود به کاخ سفید بهسادگی میتوان پیشبینی کرد که آینده پر تنشی در انتظار سیاست خارجی ایران است.
اوباما از همان ابتدای مبارزات انتخاباتی دور اول ریاستجمهوری بارها تاکید کرده بود که قصد دارد به صورت مستقیم٬ بدون پیش شرط٬ و بیواسطه با ایران گفتوگو کند و هدف او تنشزدایی از روابط دو کشوراست. اوباما پیرامون بحران کوبا نیز تئوری مشابهی داشت و با سفر چند ماه گذشته به هاوانا٬ پروژه تنشزدایی با کوبا را نهایی کرد. با اینحال٬ نامههایی که اوباما به صورت مستقیم برای رهبر ایران ارسال میکرد و نیز پیامهایی که از سوی پادشاهی عمان ارسال میشد همگی بخشهایی از یک استراتژی و نقشه راهی بود که اوباما و تیم سیاست خارجی او از ابتدا در ارتباط با ایران طراحی کرده بودند و برجام اوج موفقیت آنها در تنشزدایی با ایران بود.
دونالد ترامپ نیز از همان ابتدا برای ایران یک طرح داشت. اما طرح او برخلاف اوباما با استقبال اسراییل مواجه شد و ضدیت و برخورد با ایران تقریبا همه اجزای آن را تشکیل میدهد. ترامپ از همان ابتدا
بارها تاکید کرده است که مخالف برجام است و در رقابتهای انتخاباتی وعده پارهکردن برجام را داده است. همچنین گفته است که در شلیک به سوی قایقهای تندرو ایرانی تردید نخواهد کرد. دوستان جنگطلب او ،که از قضا روابط نزدیکی با اسراییل دارند، نیز در تدارک تصویب لوایحی هستند که موانع قانونی عملیات اضطراری ارتش آمریکا علیه ایران را تسهیل کند.
ترامپ در همان چند روز اول ریاست جمهوری فرمان منع ورود ایرانیان و شش کشور دیگر را به خاک آمریکا را صادر کرد و در حال نهاییکردن پروژه خود در ارتباط با ایران است. قانون منع سه ماهه صدور ویزا برای ایرانیان اعتراض طیفهایی وسیعی را در آمریکا و در سراسر جهان در پی داشته است اما به نظر میرسد این ممنوعیت٬ فقط بخشی از طرح بزرگتری است که علیه ایران در حال تکمیل است. هر گونه اقدام ترامپ علیه ایران ممکن است میلیونها معترض را در سراسر جهان به خیابان بکشاند٬ اما بحران واقعی برای ایران این است که فاقد هرگونه ظرفیتی برای تحمل یا مقابله با بحرانها و فشارهای سیاسی ـ اقتصادی است که ممکن است از سوی دولت جدید آمریکا متوجه ایران شود.
بیشک دونالد ترامپ و طرحهای سیاسی او علیه ایران مورد بهرهبرداری سیاسی اسراییل و جمهوریخواهان جنگطلب قرار خواهد گرفت. بزودی لوایح حقوقبشری و علیه مداخله های ایران در منطقه قابلیت اجرایییافته و تبدیل به اهرم فشار علیه مردم ایران میشود که از هماکنون و از قبل با خشکسالی و فقر و سرطان و اعتیاد و بیکاری و افسردگی فرسوده شدهاند.
از روز روشنتر است که که ایران همه تخممرغهای خود را در سبد برجام به کنترل رقیب واگذار کرده است و توان چندانی برای تحمل چند سال دیگر فشار تحریمهای جدید را ندارد. نادیدهگرفتن و انکار برجام از سوی رئیسجمهور مضحک آمریکا جز آوار و بحرانهای لاینحل چیزی را نصیب دولت ایران نمیکند. آزمایشهای موشکی نابهنگام و کامنتها و تهدیدهای سبکسرانه و تحریک رئیسجمهوری که همه کانالهای تلویزیونی آمریکا در حال مسخرهکردن و نقد او هستند، چیزی به آنها نمیافزاید و فقط سرعت تحولات منفی علیه ایران را افزایش میدهد.
هنوز تنها راه مقابله با بحرانهایی، که هر لحظه ممکن است با اتحاد ترامپ و اسراییل بر سر مردم ایران آوار شود، کنار آمدن با خود مردم ایران است و آشتی با هرکسی است که فارسی سخن میگوید و به ایرانی بودن خود میبالد.
هنوز آشتی ملی کم هزینهترین راهکار است و تنشزایی با تکیه بر توان نظامی که نداریم و اقتصادی که ورشکست است و مردمی که درگیر شدن با آمریکا و اسراییل را مساله خود نمیداند٬ جز فروپاشی ملی را در پی نخواهد داشت.
منابع:
http://zeitoons.com/3722
موشک های سپاه به کدام هدف شلیک می شوند
http://presstv.ir/DetailFa/2016/09/25/486370/Iran-Hossein-Dehqan-Qadir-missile
http://www.un.org/en/sc/2231/restrictions-ballistic.shtml
حمله به ایران و هواپیماهای بدون سرنشین
http://www.roozonline.com/persian/news/newsitem/article/-e1ccdf8f53.html