وزیر امور خارجۀ آمریکا، رکس تیلرسون، بگفتۀ یک مقام عالیرتبۀ دستگاه دیپلماسی این کشور، هنگامی که تائید کرد ایران به تعهدات خود در قبال توافق بینالمللی اتمی عمل کرده است، موجبات ناخرسندی و خشم دونالد ترامپ و مشاوران و اطرافیان سیاسی او را برانگیخت. اختلاف نظر میان کاخ ریاست جمهوری آمریکا و وزارت امور خارجۀ در بارۀ روابط خارجی این کشور به گزارش رویترز هر روز بیشتر می شود.
اختلافات میان حلقۀ حامی سیاستِ متکی بر جستجوی «منافع آمریکا» و سیاست خارجیِ متعادل تر، بگفتۀ منابع آگاه در واشینگتن که با خبرگزاری رویترز گفتگو کردهاند، هر روز شدیدتر و تنش میان آنان بیشتر میشود. یکی از مواد مهم تفاوت نگرش، به مناسبات با ایران مربوط می شود. به گفتۀ یک دیپلمات عالیرتبۀ آمریکائی، به دنبال اعلام نظر وزارت امور خارجۀ آمریکا در بارۀ چگونگی انجام تعهدات از جانب ایران، رکس تیلرسون هدف «خشم صاعقه وار» دونالد ترامپ، مسئول سیاستهای راهبردی او، استیو بَنون، و نیز مشاور رئیس جمهوری، سِباستیان گورکا، قرار گرفت. با این حال به نظر می رسد که مسئولان وزارت امور خارجۀ آمریکا این اعلام نظر خود را یک پیروزی در برابر کاخ سفید تلقی میکنند.
اطرافیان وزیر امور خارجۀ آمریکا فاش کردهاند که وی بطور خصوصی میگوید بسیار خرسند خواهد بود اگر حتی یک سال در مقام خود دوام آورد. بگفتۀ منابع آگاه در پایتخت آمریکا «رکس تیلرسون از اینکه در زمینۀ سیاست خارجی از اختیارات لازم برخوردار نیست و نمیتواند وظایف خود را مطابق سنت جاری در این زمینه به انجام برساند» بسیار ناخشنود است.
همین منابع می گویند که «وضع نه تنها رو به بهبودی ندارد، بلکه هر روز وخیم تر نیز می شود»، امّا وزیر امور خارجه قصد کناره گیری ندارد. سخنگوی رکس تیلرسون، رابرت هموند، تاکید می کند که وزیر امور خارجه «برای باقی ماندن در مقام خود هزار دلیل دارد که همۀ آنها برای آمریکا از اهمیّت برخوردار است».
مقامات وزارت امور خارجۀ آمریکا میگویند هنگامی که عربستان سعودی، امارات متحد عربی، بحرین و مصر در ابتدای ماه ژوئن قطع روابط خود را با قطر اعلام کردند، وزیر امور خارجۀ آمریکا بی آنکه از آنان حمایت کند خواست فوراً در تصمیم خود تجدیدنظر کنند. کمتر از یک ساعت و نیم بعد، دونالد ترامپ قطر را به حمایت از تروریسم متهم کرد و چنین وانمود ساخت که تصمیم چهار کشور حاشیۀ خلیج فارس با نظر او اتخاذ شده است. سخنگوی رکس تیلرسون می گوید «این چنین آمریکا پیامهای گمراه کنندهای ارسال کرد، هر چند ما توانستیم این اشتباه را اصلاح کرده و موضع خود را روشن کنیم».
اطرافیان رئیس دیپلماسی آمریکا می گویند از نظر او «کارکنان کاخ سفید نباید اجازۀ داشته باشند اعضای دولت را مورد انتقاد قرار دهند».
دو تن از دیگر اعضای دولت فاش کردهاند که ژنرال هربرت مک ماستر، مشاور رئیس جمهوری برای امنیّت ملّی نیز از «بی نظمی و برهم ریختگی سازمانی در کاخ سفید» بویژه در بارۀ امور حاد شاکی و ناخرسند است. او همچنین از عدم توجه به توصیههای خود مبنی بر اتخاذ موضعی قاطع در برابر روسیه ابراز نارضایتی کرده است. او که روزی دونالد ترامپ را «اخلالگر» توصیف کرد، بگفتۀ همین منابع، از تردیدها و تاخیر در اعزام نیروهای تازه به افغانستان نیز «حیرت زده» است، در حالیکه طالبان هر روز بخش تازه ای از کشور را زیر کنترل خود میگیرند.
دو تن از کارکنان کاخ سفید که در این باره مورد پرسش قرار گرفته اند، این انتقادات را «نگرش فردی» توصیف کرده و می گویند «اینگونه نظرات در مواردی این چنین جائی ندارند».
از: ار اف ای