ایران یکی از کشورهایی است که قدمت طولانی در زمینه تولید و مصرف چرم داشته است.
قانون– ایران یکی از کشورهایی است که قدمت طولانی در زمینه تولید و مصرف چرم داشته است. آن‌طور که از آثار باستانی کشف شده پیداست، از ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد ایرانیان برای تهیه لباس، کفش و جنگ‌افزار از چرم استفاده می‌کرده‌اند. از سوی دیگر جزو ۳ کشور اول در زمینه تولید پوست و یکی از بزرگ‌ترین تامین‌کننده‌های صنعت دباغی در دنیاست. این مطلب بیانگراین است که کشور ما پتانسیل بالقوه زیادی برای کسب جایگاه ویژه در این صنعت را در جهان دارد. همان‌طور که می‌دانید ایران دارای ذخایر و منابع طبیعی و ارزشمند بسیاری است اما بنا بر نظر کارشناسان، سیاست‌های اقتصادی باید به سویی متمایل شود که تنها متکی به ثروت‌های طبیعی و خدادادی کشور نباشد. پس برای کسب درآمد، ناچار به توسعه صنایع کشورمان هستیم. راه اصلی رشد اقتصادی کشور، رونق صنعت و تولید است. این امر موجب افزایش درآمد، افزایش نرخ اشتغال و در نهایت بهبود وضعیت درآمد و رفاه دولت و مردم خواهد شد. از این طریق است که می‌توانیم به یک قدرت اقتصادی در منطقه و حتی دنیا تبدیل شویم. صنعت چرم نیز می‌تواند از جمله صنایعی باشد که اقتصاد کشور را نجات دهد؛ زیرا علاوه بر منابع مکفی و با کیفیت، تولیدکنندگان بسیاری نیز در نقاط مختلف مشغول به فعالیت هستند که نه تنها قادر به تامین نیاز داخلی هستند؛ بلکه می توانند با صادرات تولید مازاد خود، به رشد اقتصادی کشور نیز کمک بسزایی کنند. متاسفانه دیده‌ها و شنیده‌ها حاکی از این است که در سال‌های اخیر نه تنها این صنعت، پیشرفت قابل توجهی نداشته بلکه می‌توان گفت در مقاطعی حتی عقب‌گرد هم داشته است؛ به گفته فعالان این حوزه، بازار چرم از سال ۹۴ سیر نزولی طی کرده و در سال ۹۵ نسبت به سال قبل کار سخت‌تر بوده و امسال در حال تجربه شرایط بسیار سخت‌تری است. در حال حاضر می‌توان گفت تنها حدود ۲۰ درصد از فعالان تولید چرم مشغول به فعالیت هستند و مابقی مجبور به تعطیل کردن کارخانه‌هایشان شده‌اند. از مهم‌ترین عوامل ایجادکننده این مشکلات در صنعت چرم که تولیدکنندگان به آن اشاره کرده‌اند، می‌توان به مساله افزایش پدیده قاچاق چرم در کشور و گران شدن ارز اشاره کرد. با گران شدن ارز مواد اولیه که از کشورهای خارجی تامین می‌شوند، قیمت بیشتری پیدا می‌کنند، اما امکان فروش چرم با قیمت بالاتر در بازار فعلی وجود ندارد و پس از مدتی به دلیل فشارهای مالی، به ناچار مجبور به تعطیلی واحدهای تولیدی می‌شوند.
باکس یک
اکبر سیدصالحی، رییس اسبق اتحادیه فروشندگان چرم طبیعی و مصنوعی و لوازم کفش
از هر ۲۰۰ واحد تولیدی، ۴۰ واحد فعال است
تمامی مشکلات این صنعت به ورود کالای ساخته شده به داخل کشور برمی‌گردد. البته این مشکل تنها مختص صنعت چرم ایران نیست، این روزها هر کالایی که فکر کنید از چین وارد می‌شود، از مبلمان گرفته تا مهر و تسبیح و اگر جلوی ورود چرم گرفته شود، تولیدی‌های داخلی می‌توانند همه چرم مورد نیاز کشور را تامین کنند. متاسفانه در حال حاضر آمار بیانگر آن است که از هر ۲۰۰ واحد تولیدی در چرمشهرها تنها حدود ۴۰ واحد فعال هستند، اگر چرم ساخته شده وارد نشود، واحدهای تولیدی داخلی مشغول به ساخت و فعالیت خواهند شد. علاوه بر آن متاسفانه واردکنندگان اقدام به واردات اجناس نامرغوب و ارزان‌قیمت می‌کنند. در نتیجه کیف، کفش و تمامی محصولات تولید شده با آن نیز از کیفیت خوب و لازم برخوردار نخواهد بود. واردات محصولات نامرغوب و ارزان‌قیمت مشکل بزرگی سر راه سودآوری این صنعت است. در بعضی موارد دیده می‌شود کارخانه‌ها و تولیدی‌های معروف کفش، محصولات خود را به آلمان می‌فرستند و آن کشور به نام خود و با یکی از برندهای معروفش اقدام به فروش آن‌ها می‌کند. سوال اینجاست که چرا کفش مرغوبی که ایران توانایی تولید آن را دارد و در اروپا به عنوان کالای مرغوب به فروش می‌رسد، به نام ایران و برند ایرانی فروخته نشود؟ این امر نشان‌دهنده این است که تولیدکننده و صنعتگر ماهر در کشور زیاد است، اما دستشان برای تولید و فروش باز نیست. به عنوان مثال در کشور چین احتمالا دستمزد کارگران و مخارج تولیدی‌ها نسبت به ایران کمتر است؛ ولی تولیدکنندگان ما هزینه‌های زیادی دارند و با شرایط و قیمت مشابه محصولات چینی، قادر به ادامه فعالیت خود نیستند؛ به همین علت شکست خورده‌اند.
باکس دو
سعید حیاتی رییس فعلی اتحادیه فروشندگان چرم طبیعی و مصنوعی و لوازم کفش
بیماری مهلک صنعت چرم
دستگاه‌های مورد استفاده در صنایع چرم تقریبا به صورت کامل فرسوده هستند و با تکنولوژیِ روز دنیا بسیار فاصله دارند. در حال حاضر در کارخانه‌های تولیدکننده چرم، نیاز مبرمی به به‌روزرسانی دستگاه‌ها دیده می‌شود. برای راه‌اندازی تکنولوژی جدید در این صنعت، ما به حمایت‌های دولت، وزارت صنعت، معدن و تجارت، مجلس، اتاق بازرگانی و بانک‌ها نیازمندیم که با هم تعامل داشته باشند و کمک کنند تا کارخانه‌های غیرفعال دوباره راه‌اندازی شود. تولیدکنندگان ما از نظر تجربه در سطح قابل قبولی هستند اما با وجود مشکل به‌روز نبودن تکنیک و تکنولوژی دستگاه‌ها، از دنیا عقب مانده‌ایم. این مورد باعث شده هزینه‌های تولید ما بیشتر شود و قدرت رقابت در دنیا را از دست بدهیم. ترکیه یکی از رقبای قدیمی ما در این صنعت بوده و به تازگی نیز رقیب جدیدی به نام پاکستان پیدا کرده‌ایم. اگر در زمینه تکنولوژی، همگام با صنعت دنیا پیش نرویم، برای صادرات چرم با مشکل جدی مواجه می‌شویم و بازار را به صورت کامل از دست خواهیم داد. در حال حاضرصادرات ما به صورت محصولات نیم‌ساخت در قسمت سالامبور هستند. تولیدات محصول در این قسمت بیش از مصرف داخلی است. مهم‌ترین نقطه‌ضعف صنعت چرم ما در قسمت رنگ و فینیشینگ، باعث شده است، ترکیه محصول نیم‌ساخت ما را خریداری و از آن به نام خود چرم طبیعی با رنگ الوان و مشتری‌پسند تولید کند یا آن را برای ساخت کیف و کفش استفاده می‌کند و در نهایت با چندبرابر قیمت به خودمان می‌فروشد. درست است که ما صادرات داریم ولی این روش بازرگانی، ضرر کامل است و سود اصلی نصیب کشورهایی مثل ترکیه و ایتالیا می‌شود. محصول نیم‌ساخت در اصل همان پوست دباغی شده است که رنگ ندارد. فرآیند دباغی یعنی موزدایی و تمیز کردن پوست که فرایندی آلوده‌کننده برای آب و خاک است. بعد از این مرحله چرم آماده رنگ شدن است و تنها یک مرحله فینیشینگ تا محصول نهایی فاصله دارد. مشتریان خارجی دقیقا در همین مرحله چرم را از ما می‌خرند و با انجام پروسه رنگ کردن، محصول نهایی تحت عنوان بهترین چرم ترکیه و ایتالیا به خودمان فروخته می‌شود. در واقع اصل پوست متعلق به ماست اما به علت ضعف در بحث تکنولوژی به نام رقبا به فروش می‌رسد. برای رفع این مشکل به شدت نیازمند چتر حمایتی از طرف سازمان‌ها و نهادهای مربوطه هستیم. به عنوان مثال طرحی ایجاد شده بود که اتاق اصناف مبلغی به عنوان کمک به تولید کننده‌ها پرداخت کند که هنوز عملیاتی نشده است. امیدواریم با اجرایی شدن این طرح دستگاه‌ها به‌روزرسانی شوند و بتوانیم با کشورهایی مانند ترکیه و ایتالیا رقابت کنیم. تا زمانی که تکنولوژی‌های جدید در واحدها راه‌اندازی نشود، نمی‌توانیم جلوی واردات چرم را بگیریم. نوسانات قیمت ارز یکی از مسائل مشکل‌ساز در این صنعت است؛ چراکه تولیدکننده ناچار به خرید برخی مواد اولیه از تامین کنندگان خارجی است و با گران شدن ارز قیمت بالاتری باید برای تهیه آن‌ها پرداخت کند. در نتیجه قیمت تمام‌شده محصول بالا می‌رود. ولی بزرگ‌ترین مشکلی که امروزه پیش روی تولیدکنندگان وجود دارد، مالیات بر ارزش افزوده است که صنعت مارا فلج کرده است. در بعضی موارد که تولیدکنندگان برای پرداخت آن اقدام نکرده‌اند، یکباره مبلغی حدود ۵۰۰ میلیون به آن‌ها اعلام می‌شود که در شرایط فعلی بازار، توان پرداخت این مبلغ را ندارند و تعطیل می‌شوند. در حال حاضر مشکل مالیات بر ارزش افزوده، کمر تولیدکننده‌ها را خم کرده است. حتی این مساله برخی از فعالان را به قدری وحشت زده کرده که تمایلی به تولید ندارند. نتیجه این است که از آن همه تولیدی در چرمشهرها تنها تعداد اندکی مشغول فعالیت هستند. البته با صحبت‌ها و پیگیری‌های انجام شده، این موضوع اکنون به مجلس رفته و قرار است تمهیداتی اندیشیده شود.
باکس سه
رسول شجری، رییس اتحادیه کفاشان دست دوز تهران
وضعیت زنجیره چرم‌سازان و کفاشان
در بحث چرم‌سازی در کشور مشکلاتی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها به‌روز نبودن واحدهای تولیدکننده است. باید به حدی برسیم که با کشوری مثل ترکیه توان رقابت داشته باشیم. ترکیه در دسترس‌ترین تولیدکننده در منطقه است که به راحتی دو یا سه نسل نسبت به ما در بحث تکنولوژی دستگاه‌ها پیشرفته‌تر است. درنتیجه توانایی تولید چرم مرغوب‌تر و با قیمت منا‌سب‌‌تر را دارد که در حال حاضر توانایی رقابت با آن را نداریم. پس منطقی است که تولیدکنندگان کیف و کفش و سایر محصولات چرمی به سراغ آن‌ها بروند؛ چراکه برایشان به صرفه‌تر و سودآورتر خواهد بود و در صورت استفاده از چرم مرغوب محصولاتشان مرغوب‌تر می‌شود. به عبارتی توانایی رقابت با محصولات خارجی را پیدا می‌کنند. در بحث تولید کفش که عمده مواد مصرفی آن چرم است، انتظار داریم که صنعت چرم، تولید کفش را یاری دهد و محصولاتش به صورتی باشد که توان رقابتی تولیدکننده کفش بالاتر رود؛ به این ترتیب که مرغوبیت محصولاتش را افزایش دهد تا کفش‌ها در بازار جهانی توان رقابت با برندهای خارجی را داشته باشند. به این ترتیب بازار چرم رونق بیشتری در داخل و خارج از کشور خواهد داشت. گرایش صنعت کفش به چرم خارجی به نفع صنعت در کشور نیست. همچنین استفاده از چرم داخلی با شرایط فعلی نیز باعث رکود و خروج کفش ایران از بازارهای رقابتی، کسادی و تعطیلی این صنعت و بیکاری خواهد شد. باید از تولیدکننده حمایت شود و در این زمینه از بانک‌ها انتظار حمایت بیشتری داریم. بحث دارایی و مالیات بر ارزش افزوده مشکل بزرگ دیگریست که برای تولید دردسرساز است و در درجه بعد بحث بیمه مطرح است که در این زمینه هم واحدها با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند و در نهایت مشکل عوارض و شهرداری‌ها و حامل‌های انرژی است که از موانع کار در واحدهای تولیدی به حساب می‌آیند. از تمام این واحدها انتظار همکاری و حمایت داریم تا نگذارند تولید و تولیدکننده به حال رخوت فرو روند. متاسفانه علاوه بر تمام این مشکلات که از گذشته وجود داشته، اخیرا متوجه شده‌ایم کارگروهی جهت «رفع موانع واردات به کشور» تشکیل شده است. در شرایطی که برای رفع موانع صادرات و رونق تولید نیاز به کمک داریم و باید به فکر کیفیت تولید و کاهش قیمت تمام شده محصول باشیم، ظاهرا برخی افراد در فکر وارد کردن برندهای گران‌قیمت خارجی به کشور هستند. این موضوع کاملا برخلاف مصلحت است و مخالف فرمایشات مقام معظم رهبری است که در سخنانشان تاکید کردند واردات کالایی که در کشور به اندازه کافی وجود دارد، حرام است. پس می‌توان گفت تولید در کشور حکم جهاد را دارد و اگر شخصی اقدام به واردات بی‌رویه کند، در قالب ستون پنجمی خواهد بود که از پشت تیر می زند؛ پس باید با این افراد مبارزه کرد. در این دورانی که درآمد ارزی با چنین شرایط سختی به دست می‌آید، نباید برای واردات کالایی که مورد نیاز نیست، هزینه کنیم. در غیر این صورت به صنعت چرم و همه دست اندرکاران آن واقتصاد کشور ظلم شده است. هدف این کارگروه به این شکل مطرح شده که برای جلوگیری از قاچاق کالا، واردات برندهای بین‌المللی را باید ساماندهی کرد. قاچاق پدیده‌ای نیست که به راحتی و با این روش‌ها بتوان آن را کنترل و ریشه‌کن کرد. در حال حاضر که این برندها مجوز فعالیت ندارند و قابل کنترل نیستند، وای به روزی که مجوز داشته باشند. امروزه حدود ۱۲۰۰۰ واحد صنفی در سراسر کشور داریم اما متاسفانه هیچ کس از این واحدها در این کارگروه حضور ندارد. بحث هم رفع موانع واردات به کشور است در شرایطی که ما توانایی پوشش دادن ۱۵۰ میلیون نفر در مورد کفش یعنی حدود دو برابر جمعیت کشور را داریم، متاسفانه آماری که شنیده شده حاکی از آن است که عده زیادی از کارگران کفاشی به علت بیکاری و رکود صنعت و در نتیجه آن، گرفتاری‌های مالی در زندان به سر می برند. در چنین شرایطی بحث از واردات کالای ساخته شده مطرح شده است!
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید