شیما شهرابی
روز دوشنبه چهارم دی ماه، یهودیانی که برای عبادت به کنیسه «حاداش» شهر شیراز رفتند، با وضعیت عجیبی رو به رو شدند؛ کتابهای دعا در توالتهای کنیسه ریخته و طومارهای تورات مقدس تکه و پاره شده بودند.
در چند روز اخیر، کنیسه «کاشی»، یکی دیگر از کنیسههای قدیمی شهر شیراز هم مورد تعرض افراد ناشناس قرار گرفته است. «پویا دیانیم»، رییس کمیته روابط عمومی بهودیان ایرانی در امریکا به «ایران وایر» میگوید: «کنیسه حاداش تازه بازسازی شده بود و سیستم امنیتی و هشدار خوبی نداشت. در چند ماه گذشته دو سه بار تلاش کرده بودند شبانه با شکستن در وارد کنیسا شوند. این دفعه، در شب سوم دی ماه موفق شدند. دو تا از طومارهای کتاب مقدس یهودیان را پاره کرده، سه عدد “توره” دیگر را صدمه زدهاند و تعدادی از “سیدور”ها را که کتاب دعاهای روزمره صبح، ظهر و بعدازظهر است، در توالتهای کنیسا انداخته بودند.»
او میداند که کنیسه کاشی هم در چند روز گذشته مورد تعرض قرار گرفته است اما میگوید: «میزان خرابی و خسارت در کنیسه حاداش بزرگتر بوده است.»
این اولین بار نیست که افراد ناشناس به کنیسههای شیراز حمله میکنند اما نخستین بار است که کتاب مقدس یهودیان را مورد توهین قرار میدهند: «چند سال پیش به کنیسای دیگری در شیراز حمله شده بود و طومار کتب مقدس را دزدیده بودند اما حدود یک سال بعد از آن سپاه پاسداران عنوان کرد که تورهها پیدا شده اند و آنها را به کلیسا بازگرداند. اما هیچ وقت به کتابهای مقدس یا تورهها توهین نشده بود و این طور به آن ها صدمه وارد نکرده بودند.»
با این حال، یهودیان داخل ایران ترجیح دادهاند به دلایل امنیتی در اینباره سکوت کنند. تلاشهای «ایران وایر» برای گفتوگو با یهودیان شیرازی که پس از حادثه وارد این کنیسهها شدهاند، بی نتیجه بود.
پویا دیانیم در اینباره به «ایران وایر» میگوید: «جامعه یهودی ساکن شیراز به خاطر اتفاق سال ۱۹۹۹ که در این شهر افتاد، به شدت از مقامات دولتی میترسند و شدیدا دچار خودسانسوری هستند.»
اشاره پویا دیانیم به زمستان سال ۷۷ و دستگیری ۱۳ نفر از یهودیان مذهبی شهر شیراز به اتهام جاسوسی است. این پرونده با تلاش جامعه یهودیان مقیم امریکا ابعاد جهانی یافت اما جامعه یهودیان شهر شیراز را محتاط تر از گذشته کرد.
کمیته روابط عمومی یهودیان ایرانی امریکا دو روز طول کشیده تا توانسته است تحقیقاتش را در این زمینه تکمیل کند: «ما پس از شنیدن این خبر، با انجمن کلمیان تهران و نمایندگان یهودیان شیراز که مقام سازمانی دارند، تماس گرفتیم. آنها این خبر را تایید کردند اما افرادی که درباره خبرهای پیش پا افتاده جامعه به صورت ماهیانه با ما صحبت میکنند، میترسیدند تلفنهایشان را پاسخ دهند.»
یهودیانی که روز دوشنبه وارد کنیسه شدهاند، با دیدن این وضعیت، از ماموران امنیتی وزارت کشور و پلیس شیراز کمک خواستهاند: «در ۴۸ساعت گذشته که ماموران امنیتی و پلیس آمدهاند، دیگر به کسی اجازه ورود به این کنیسه داده نشده است. به دلیل این که گفتهاند این جا محل وقوع جرم است.»
هیچ عکس و فیلمی از حمله به این کنیسه ها در شبکههای اجتماعی منتشر نشده است. به گفته پویا دیانیم، ماموران امنیتی علاقهمند نیستند که فیلمها و عکسهای این خراب کاری در شبکههای اجتماعی و رسانه های دیگر منتشر شوند: «به یهودیان شیراز توضیح دادهاند که اگر کسی از مطبوعات یا رسانهها و حتی سازمانهای یهودی خارج از ایران تماس گرفت، بگویید این مساله یک دزدی است و پلیس در حال انجام تحقیقات است. گفتهاند اگر عکس یا فیلم خواستند، بگویید دلیل ممنوعیت فیلم برداری و عکس برداری از طرف پلیس این است که پلیس نمیخواهد کسی وارد مکان وقوع جرم شود.»
از او میپرسیم آیا وسایل ارزشمند کنیسهها را هم دزدیدهاند؟ می گوید: «سه چهار نفر اولی که در را باز میکنند، تعدادی از شمعدان های نقرهای و مقداری از وسایل ارزشمند هم برداشته اند اما مشخص نیست این برای رد گم کردن بوده یا …»
جمله را ناتمام رها می کند و میگوید: «اما از دید ما، کسی که وارد یک مکان مقدس میشود و کتاب مقدسی را تکه تکه میکند، یک خصومتی نسبت به آن گروه و آن اقلیت دارد.این همان جرمی است که از نفرت نشات میگیرد و با دزدی متفاوت است.»
با این حال، می گوید نمیتواند حدس بزند هدف از این کار چه بوده و چه کسی دستور این خراب کاری را داده است:«از وقتی حسن روحانی سرکار آمده و آقای “علی یونسی” که وزیر اطلاعات سابق بوده را برای رسیدگی به وضعیت اقلیت های مذهبی منصوب کرده است، ادعا میکنند که دارند اقداماتی برای برداشتن محدودیت کاری از روی اقلیتها انجام میدهند. به جامعه یهودی ایران در تهران گفته اند که ما میخواهیم از اماکن شما در زمینه توریسم استفاده کنیم و این به سود شما هم هست که اماکنتان بازسازی و خوشگل شوند و امنیت داشته باشید و هم به سود خود دولت است. اما مثل همه مسایل دیگر، دو قدم به جلو و یک قدم به عقب میروند.»
فدراسیون های یهودیان ایرانی- امریکایی در شهرهای لس آنجلس و نیویورک در بیانیه مشترکی حمله به این کنیسهها را اقدامی ضد یهود خوانده و از بی احترامی به کتاب های دینی ابراز نگرانی کرده اند. در این بیانیه آمده است: «با توجه به این رویدادهای آشکارا ضد یهود، ما از مقامات جمهوری اسلامی ایران می خواهیم ضمن حصول اطمینان در خصوص حفاظت از عبادتگاه ها و اعضای جامعه ما (یهودیان)، عاملان این اقدام جنایتکارانه را به دست عدالت بسپارند.»
پویا دیانیم میگوید:«ما به عنوان یهودیان خارج از ایران وظیفه داریم این خبرها را مطرح کنیم و جامعه جهانی را در جریان قرار دهیم. یهودیان داخل هم تنها راهی که دارند، این است که از همان دولت، همان پلیس و همان وزارت اطلاعات درخواست کمک کنند.»
از: ایران وایر