در حالی که قانون اساسی جمهوری اسلامی “تشکیل اجتماعات و راهپیمایی ها” ای اعتراضی را حق ملت دانسته است، دولت حسن روحانی در گامی رو به جلو اما ناکافی در عمل حق اجتماع را آزاد دانسته اما حق راهپیمایی را مسکوت گذارده و در عمل ممنوع دانسته است!
دولت با اعلام دستورالعملی ” درخصوص پیش بینی و تعیین محل های مناسب برای تجمات” مردمی، محل های خاصی را در تهران، چون “ورزشگاه های دستجردی، تختی، معتمدی، آزادی و شهید شیرودی، بوستان های گفت وگو، طالقانی، ولایت، پردیسان، هنرمندان، شهر و ضلع شمالی مجلس شورای اسلامی” به عنوان مکان های مجاز تعیین کرده است.
به جز پایتخت، در دیگر شهرهای ایران نیز، شوراهای تأمین عهده دار تعیین محل اجتماعات شده اند، به گونه ای که می توانند برای شهرهای با جمعیت کمتر از یک میلیون نفر، یک محل و با جمعیت بیش از آن، دو محل را با لحاظ شرایط ایجابی و سلبی خاص تعیین کنند.
دولت “تدبیر و امید” با این اقدام خود اگرچه “تدبیر” به خرج داده است اما “امید” را در دل احزاب و گروه های سیاسی، تشکل های اجتماعی و نهادهای غیرحکومتی کشته است، چون در مورد نیمی از حقوق ملت سکوت کرده یا بِه عبارت دقیق تر آن را نادیده گرفته یا ممنوع اعلام کرده است.
این اقدام به نوعی نقض اصل بیست و هفتم قانون اساسی است که صراحت دارد: “تشکیل اجتماعات و راهپیماییها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است”.
“شرایط ایجابی و سلبی” اعلام شده برای تعیین مکان برگزاری تجمع های اعتراضی مردم به خوبی چنین رویکردی به راهپیمایی های اعتراضی را نشان می دهد.
تعیین شرایطی چون “دربسته بودن”، “دور بودن از محل های دارای تردد زیاد”، “موجب قرار گرفتن ناخواسته دیگران در تجمع” و … در عمل جلوی شنیده شدن دلیل اعتراض ها توسط دیگر اقشار جامعه را می گیرد؛ هـرچند که دولت اعلام کرده باشد این مکان ها باید “قابل دسترس و داخل محیط شهری باشد” و “امکان دیده و شنیده شدن صدای تجمع کنندگان، برای سایر شهروندان و رسانه ها موجود باشد
بیان یک مثال شاید این محدودیت بزرگ را بهتر نشان دهد.
اگر شرایط اعتراضی جامعه پس از انتخابات سال ۸۸ را در نظر بگیریم و گستردگی حضور مردم در خیابان ها برای نشان دادن گم شدن “رای ” های داده شده به رهبران جنبش سبز در یک انتخابات مهندسی شده، آن گاه دولت چگونه می تواند این حجم از جمعیت معترض را در یک استادیوم یا پارک جای دهد؟
دولت روحانی باید به این پرسش مهم پاسخ دهد که آیا با شرایط اعلام شده، امکان انجام راهپیمایی ای چون ۲۵ خرداد ۸۸ وجود خواهد داشت که در مسیری به درازای میدان انقلاب تا میدان آزادی برگزار شد و خیابان های مسیر و اطراف تکافوی جمعیت معترضان تهرانی را نمی کرد. آیا در وضعیتی مشابه حق مسلم مردم سلب نخواهد شد؟https://t.me/isaharkhiz
عیسی سحرخیز