هنوز یک هفته از لرزش زمین در استان بوشهر نگذشته بود که طبیعت چهرهی هولناک خویش را اینبار در گوشهی دیگری از میهن ما نشان داد. سیستان و بلوچستان قربانی زلزلهای شد که در طول ۴۰ سال گذشته یعنی پس از زلزله طبس سابقه نداشته است: زلزلهای به قدرت ۷.۸ درجه در مقیاس ریشتر که گفته میشود مرکزش در فاصله ۸۱ کیلومتری شهر سراوان، ۸۳ کیلومتری خاش و ۸۵ کیلومتری سوران و در عمق ۹۵کیلومتری زمین بوده است. اکنون این زلزله که وقوعش باعث لرزش ساختمانهایی در دهلینو پایتخت هند شدهاست، زلزلهای که به گزارش تلویزیون دولتی ایران ۷ کشته در پاکستان به جای گذاشته است و مقامهای محلی در شهر کویته پاکستان گفتهاند تا کنون ۵ نفر شامل سه زن و دو کودک را در آن منطقه هلاک کردهاست، گفته میشود که خسارات جانی نه در سراوان و نه در خاش و نه در سوران به بار نیاورده و تنها تعدادی کمتر از ۳۰ نفر را زخمی کردهاست. چرا حقیقت را پنهان میکنند؟
دروغی به بزرگی یک زلزله
زلزلهی بوشهر در نزدیکی شهر کاکی با جمعیتی بالغ بر ۶۰ هزار نفر، ۳۷ کشته و ۸۵۰ مجروح به جاگذاشت. ارقامی که با دیدنِ گزارشهای تصویری از خرابی ساختمانها و معابر نیز باید در موردشان تردید داشت. حتی پسلرزههای چهار و پنچ ریشتریِ آن زلزله خرابیهای غیرقابل باوری را به ساختمانهای این منطقه وارد ساخت و خود مسبب تلفات شد. اکنون گفته می شود زمینلرزهای به مراتب هولناکتر از آنچه استان بوشهر را لرزاند و در جوار شهرهایی که هر کدام جمعیتی بیش از شهر مظلوم کاکی دارند فقط به مجروح شدنِ چند نفر انجامیده است و تلفاتی نداشتهاست؟ ای کاش چنین بود. اما نیست.
فرماندار سراوان، شهری که در سال ۸۵ حدود ۱۷۳ هزار جمعیت داشته است، به خبرگزاری ایرنا گفته تلفات سراوان تنها ۲۷ مجروح بوده است! محمود میری،معاون امور عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان که تأکید کرده است به دلیل “حجم ترافیک بالا” ارتباط تلفنی در شهرستانهای خاش (حدود ۲۰۰ هزار نفر جمعیت)، سراوان و سوران (حدود ۷۰ هزار نفر جعیت) دچار مشکل شده است، به خبرنگار ایرنا گفته خسارت زیادی از ناحیه زمین لرزه عصر امروز به مناطق زلزله زده در این استان وارد نشده است! صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز در فاصلهی کوتاهی اعلام کرد که خبرِ تلفاتِ چهلنفریای که پرس تیوی داده بود را تأیید نمیکند. ای کاش چنین بود. اما نیست.
واقعیت را باید در عکسالعمل نیروی انتظامی جستجو کرد. احمدرضا رادان، جانشین رئیس پلیس کشور از تامین امنیت مناطق زلزله زده استان سیستان و بلوچستان خبر داد و به خبرگزاری مهر گفت که “طرح تشدید کنترل مرزها در تمامی مرزهای استان سیستان و بلوچستان” به اجرا گذاشته شده است. مگر جز این است که رادان نگران راهزنان و دزدانی است که از خرابی و تلفات جانی و بیپناهیِ مناطق زلزله زده بخواهند سوء استفاده کرده و برای غارت به منطقه وارد شوند؟ ای کاش چنین نبود. اما هست.
قهرِ زمین یا خشمِ پروردگار؟
فارغ از اینکه ساعتها پس از وقوع زلزله، کمترین عکسی از خرابیها و خسارات مخابره نشد، که خود دلیلی است بر تمایل به پنهانکاری؛ شاید بهترین توضیح برای دلیل این پنهانکاری را بتوان در عرایض آقای اکبرپور، معاون سازمان مدیریت بحران به خبرنگار صدا و سیما یافت. آقای اکبرپور که مدعی شد این زلزله فقط “پنج” زخمی باقی گذاشته است، دلیل این خسارت ناچیز را زندگی کردنِ ما در “کشورِ آقا امام زمان” دانست و به سر بردن در “ایام فاطمیه”.
برای دولتی که مژده بهار میدهد و مدعی است که با اتکا به عنایت “آقا امام زمان” بر تمامی مشکلات کشور فائق خواهد آمد؛ برای دولتِ خرافات، وقوع زلزله، نه قهرِ طبیعت که خشم پروردگار است. اینک به نفرتی که از شنیدنِ این حرفها در دل بازماندگان زلزلههای بوشهر و آذربایجان ایجاد میشود عجالتاً کاری ندارم.
دولتِ دینی و دین خرافی دست به دست یکدیگر داده و نه فقط ملتی را از شنیدن اخبار درست در مورد فجایع کشورشان و مشکلات هموطنانشان محروم میکنند، بلکه مانع هر نوع بسیج ملی و کمکرسانیِ مردمی به آسیب دیدگان نیز میشوند. واقعیت آن است که کشور ما، کشوری زلزلهخیز است. همانطور که طبیعت ثروتهای بیشماری را در این کشور تعبیه دیدهاست، همانطور نیز گاه و بیگاه چهرهی خشنِ خویش را به ما یادآوری میکند. البتهچهرهای که دهههاست با آن آشنایی داریم و هیچکس نیز کاری جدی برای کاستن از تأثیر سوءاش نمیکند. اما در تجربهی زلزلهی سال گذشته در آذربایجان دیدیم که چگونه هم در بُعد اطلاعرسانی، هم در زمینهی کمک رسانی و هم در اهدای خون بسیج مردمی تأثیری تعیین کننده در از سر گذراندنِ روزهای سخت اول داشت. عکسالعملهایی معمول که در کشور سابقهای تاریخی دارند و همواره نشانی بودند از همبستگی مردم ایران. اینک دولت از ترسِ آنکه خرافاتی که خود پراکندهاست در این فاجعهی طبیعی گریبانش را بگیرند، واقعیت را پنهان و هموطنانمان آسیبدیدهمان و خانوادههای داغدارشان را در تنهایی رها میکند. دروغ و پنهانکاریای که مانند سایر موارد، اینبار نیز بدون هزینه برای دولت نخواهد بود.
از: جمهوری خواهی