خبرگزاری هرانا – علیرغم اعتراضات فراوان به طرح سنجش “بسندگی زبان فارسی”، این طرح در برخی مناطق ایران به اجرا گذاشته شده است. والدین کودکان در این مناطق با ابراز مخالفت نسبت به این طرح، آن را مانعی در مسیر آموزش فرزندان خود می دانند و می گویند بسندگی زبان فارسی هیچ معیاری برای تعیین آموزش پذیری کودکان به دست نمی دهد و لطمات جبران ناپذیری به آنها وارد می کند. طرح بسندگی زبان فارسی در خردادماه سال جاری توسط یکی از معاونت های وزارت آموزش و پرورش مطرح شد. منتقدان این طرح معتقد هستند که مبنا قرار دادن بسندگی زبان فارسی به عنوان شاخص سنجش توانمندی های کودکان نه تنها ناقض اصل ۱۵ قانون اساسی است، بلکه تلاشی است برای “نسل کشی زبانی” و از بین بردن تنوع قومی و زبانی در ایران و باید از اجرایی شدن آن جلوگیری شود.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایرن، ثبت نام کودکان در مدارس مناطقی که زبان مادری آنها فارسی نیست مشروط به گذراندن سنجش بسندگی زبان فارسی است و این امر مشکلاتی را برای آموزش کودکان در این مناطق به وجود آورده است.
فعالان مدنی منتقد طرح “بسندگی زبان فارسی”، با بیان اینکه اجرایی شدن این طرح اقدامی در نقض اصل ۱۵ قانون اساسی است، آن را نوعی تبعیض قومیتی میدانند. برخی از دیگر مخالفان نیز با نامگذاری این طرح با عنوان “نسلکشی زبانی” آن را اقدامی ظالمانه میدانند.
مادر کودکی در ماکو که اخیراً این تست را گذرانده است در این خصوص به گزارشگر هرانا میگوید: به ما گفتند برای ثبت نام باید تایید سنجش بسندگی زبان فارسی را داشته باشیم. بعد از یک سوال و جواب ۲۰ دقیقهای گفتند که پسر شما در این تست قبول نشده و باید او را در مدارس مختص کودکان استثنایی ثبت نام کنید.
او می گوید: تنها با چند سوال ساده در مورد معادل فارسی برخی کلمات ترکی به این نتیجه رسیده بودند. نسبت به نتیجه تست اعتراض کردیم. آنها یک بار دیگر از پسرم امتحان گرفتند و این بار قبول شد. در حالی که به جز ممتحن تست هیچ چیز دیگری تغییر نکرده بود. سوال این است که این چه تستی است که دو بار با فاصله نیم ساعت دو نتیجه متفاوت دارد. آن هم نتایجی که قرار است سرنوشت یک کودک را برای همیشه تعیین کند.
وی همچنین با بیان اینکه این تست مصداق روشن ظلم به اقلیتهای زبانی در ایران است، افزود: پسر من هیچ مشکلی ندارد، خوب حرف میزند، بلد است بشمارد و الفبا را بلد است. تنها مشکل او این است که زبانش فارسی نیست. فرض کنید اگر اصرار نمیکردیم دوباره از او تست بگیرند، برای همیشه از حق تحصیل در مدارس معمولی محروم میشد.
لازم به یادآوری است که در خردادماه سال جاری رضوان حکیمزاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با طرح تست بسندگی زبان فارسی، آن را به عنوانی طرحی برای اجرای عدالت آموزشی عنوان کرده بود.
محمد اسماعیل سعیدی، نماینده تبریز در مجلس در واکنش به این طرح، آن را اقدامی در جهت نابرابری قومیتها خوانده و اعلام کرده بود: در برخی موارد حتی افراد تحصیلکرده هم نمیتوانند به درستی به یک زبان تکلم کنند؛ در همین آذربایجان استعدادهای درخشانی در سطح بینالمللی داریم که شاید به زبان فارسی هم مسلط نباشند. نمیتوانیم بگوییم این افراد به دنبال تحریک قومیتها هستند، اما به نظر میرسد برخی واسطهها این هدف را دنبال میکنند تا از احساسات قومیتها سوء استفاده کنند
لازم به ذکر است بر اساس اصل ۱۵ قانون اساسی ایران “زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است.”
علیرغم وعده های مسئولین علیالخصوص حسن روحانی در جریان انتخابات ریاست جمهوری، نه تنها تاکنون تلاش مشخص و مثمر ثمری جهت عمل به این اصل قانون اساسی صورت نگرفته است؛ بلکه فعالین این عرصه نیز غالبا به بهانهها و برچسبهای مختلف از جمله جدایی طلبی، تحت فشارهای امنیتی و قضایی قرار دارند.