بخشی از این ستاد به نام «دفتر امور بانوان» از سال ۱۳۸۰ فعالیت دارد
«ستاد احیای امربهمعروف و نهی از منکر»؛ این عبارت در فاصله سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ در قوانین بودجه عمومی کشور ارزشی نزدیک به ۳۰۰ میلیارد تومان داشته است. سالی ۳۰ میلیارد.
اعتبارات این ستاد در قانون بودجه سال ۱۳۹۱، برابر ۷ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود. (جدول شماره ۱۲ اعتبارات کمک به اشخاص حقوقی غیردولتی)
در قانون بودجه ۱۳۹۲ جلوی نام این ستاد باز هم رقم ۷ میلیارد تومان نوشته شده بود. (جدول شماره ۲۱ اعتبارات کمک به اشخاص حقوقی غیردولتی)
در قانون بودجه ۱۳۹۳، بودجه ستاد امربهمعروف کمی کاهش یافت شد. آنطور که در جدول شماره ۱۷ آمده در سال ۱۳۹۳ برای این نهاد ۵ میلیارد تومان در نظر گرفته شد.
یک سال بعد یعنی در قانون بودجه سال ۱۳۹۴، بودجه امربهمعروف ۴ برابر شد و به رقم ۲۰ میلیارد تومان رسید. این نهاد هنوز صاحب ردیف اختصاصی نشده بود و اعتبارات آن در بخش متفرقه و در جدول شماره ۱۷ که شرح کمک به اشخاص حقوقی غیردولتی نام داشت ذکر شده بود.
سال ۱۳۹۵ سهم این نهاد از بودجه عمومی بیشتر شد و در قانون بودجه آن سال در همان جدول ۱۷ مقابل نام ستاد امربهمعروف رقم ۲۴ میلیارد تومان نوشته شده بود.
یک جهش دیگر در سال بعد اتفاق افتاد و در قانون بودجه ۱۳۹۶ بودجه این سازمان به ۳۵ میلیارد تومان افزایش یافت.
این ستاد در سال ۱۳۹۷ صاحب یک ردیف اختصاصی شد. ردیفی با شماره ۱۱۴۳۵۰ که «ستاد احیای امربهمعروف و نهی از منکر» را بهعنوان یکی از «دستگاههای اصلی» کشور به رسمیت میشناخت. در قانون بودجه ۱۳۹۷ اعتبارات این سازمان به ۴۵ میلیارد تومان رسید.
در قانون بودجه امسال (۱۳۹۸) هم باز این ردیف با همان رقم ۴۵ میلیارد تومان تکرار شد.
در لایحه بودجهای که چند روز پیش به مجلس ارائه شد برای این نهاد ۳۱ میلیارد و ۵۰۰ در نظر گرفته شده و برای سال ۱۴۰۰ نیز پیشبینی شده که نزدیک ۳۵ میلیارد به ستاد امربهمعروف اختصاص داده شود.
اگر با استفاده از محاسبهگر تورم مرکز آمار این اعداد را به قیمت روز حساب کنیم. خواهیم دید که ارزش بودجه هر سال به قیمت ثابت امروز (آبان ۱۳۹۸) تبدیل کردهایم و به این نتیجه رسیدهایم که ارزش بودجه دهساله ستاد امربهمعروف به قیمت همینالان بالغبر ۳۵۰ میلیارد تومان است.
آیا بودجه برای کار خاصی به ستاد امربهمعروف داده میشود؟
اما آیا مشخص است که این پول صرف چهکارهایی شده؟ پاسخ منفی است. نه در سایت رسمی این ستاد و نه در میان اخبار و گزارشهایی که در رسانههای رسمی منتشرشده هیچ نشانی از گزارش عملکرد این ستاد وجود ندارد. معلوم نیست این نهاد چه تعدادی کارمند دارد، چه طرحها و برنامههایی را به اجرا درمیآورد. آیا این پول صرف فعالیتهای تبلیغاتی میشود یا به کسانی داده میشود که سازمانیافته در کوچه و خیابان مردم را امربهمعروف و نهی از منکر کنند.
«جلیل محبی»، دبیر این ستاد سه روز پیش در توییتر مدعی شد «در سال جاری بودجه قانونی برای کل کشور ۴۵ میلیارد بوده که کمتر ۱۶ درصد آن به ستاد داده شده است و بیشتر آن به ستادهای استانی برای حقوق و دستمزد اختصاص یافته.»
در جزییات بودجه هیچ اثری از این نیست که این مبلغ برای «حقوق و مزایای کارکنان» یا «جبران خرید خدمت» در نظر گرفته شده باشد. این دو واژههایی هستند که میتوان با استناد به آنها تصوری از حجم حقوقی که یک سازمان دولتی پرداخت میکند به دست آورد؛ اما چه در بودجه ۱۳۹۸ و چه بودجه امسال هیچ اثری از اینکه بودجه این سازمان خرج حقوق کارکنان بشود دیده نمیشود.
در جلد اول پیوست چهارم بودجه ۱۳۹۹ دو عملکرد برای ستاد در نظر گرفته شده است.
اولی ۲ هزار «اقدام» تحتعنوان «حمایت از فعالیتهای فرهنگی و دینی موضوع امربهمعروف و نهی از منکر» به قیمت ۱۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان.
و دوم ۳۱ هزار مورد «برنامهریزی، نظارت و ارزیابی دستگاههای اجرایی در ارتباط با تکالیف ستاد» به قیمت ۱۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان.
این دو نهتنها ابهامی را برطرف نمیکنند بلکه این شائبه را به وجود میآوردند که صرفا برای خالی نبودن عریضه دو خط نوشتهشده تا ۳۱/۵ میلیارد تومان در اختیار این نهاد قرار بگیرد.
درباره ستاد چه میدانیم؟
این ستاد جزو نهادهایی است که مستقیما زیر نظر آیتالله «خامنهای»، رهبر ایران، اداره میشود. در «دانشنامه اسلامی» گفته شده: «مسوولیت نهایی کلیه فعالیتهای دبیرخانهی ستاد، با دبیرکل (در حال حاضر جلیل محبی) است که مستقیما از طرف نماینده مقام معظم رهبری (رییس ستاد) منصوب میشود. تا پارسال پیش ریاست ستاد برعهده «احمد جنتی» بود که ظاهرا جای خود را به «کاظم صدیقی» داده است.
ستاد احیای امربهمعروف و نهی از منکر که در حال حاضر کلمه احیا از نام سازمانی آن حذف شده در سال ۱۳۷۲ پس از برگزاری جلسهای در حضور رهبر ایران با حضور تعدادی از روحانیون ازجمله «محسن قرائتی، احمد جنتی، ابراهیم رئیسی، احمد زرگر، محمدی عراقی…» تشکیل شده است.
این ستاد آنطور که اعلام شده تلاش میکند با سه عنصر «فرهنگسازی»، «الگوسازی» و «رفتارسازی» روحیه مسوولیتپذیری اجتماعی را در مردم ارتقا و تقویت کند. اما در عین حل در سالهای گذشته نقش فعالی در تصویب قانون «حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر» داشته است. این قانون در فروردین ۱۳۹۴ به تصویب نهایی رسید و جالب اینکه بهجای «حسن روحانی»، رییسجمهوری ایران، «علی لاریجانی» آن را در خردادماه همان سال ابلاغ کرد.
در ماده ۱۶ این قانون ۱۲ شرح وظیفه برای ستاد امربهمعروف و نهی از منکر نوشته شده است:
«ستاد امربهمعروف و نهی از منکر که در این قانون ستاد نامیده میشود؛ عهدهدار وظایف زیر است:
۱ـ تعیین سیاستها و خطمشیهای اساسی درزمینه ترویج و اجرای امربهمعروف و نهی از منکر و پیشنهاد آن به مبادی ذیربط.
۲ـ تبادل اطلاعات و نظرات برای شکلگیری سیاستهای مربوط به امربهمعروف و نهی از منکر.
۳ـ آسیبشناسی و ریشهیابی علل ترک معروف و ارتکاب منکر.
۴ـ تعیین الگوهای رفتاری.
۵ـ زمینهسازی جهت مشارکت همهجانبه آحاد مردم و دستگاههای اداری و رسانههای عمومی در امور مربوط به فریضه امربهمعروف و نهی از منکر.
۶ـ رصد اقدامات انجامشده در اجرای این قانون و انعکاس آن به مراجع ذیربط.
۷ـ تدوین راهبردهای آموزشی برای سطوح مختلف جامعه.
۸ـ آموزش و پژوهش و تحقیق درزمینه امربهمعروف و نهی از منکر و ترویج گسترش فرهنگ آن.
۹ـ شناسایی ظرفیتها و کمک به تشکیل جمعیتها و تشکلهای مردمی فعال.
۱۰ـ حمایت همهجانبه از اقدامات قانونی آمران به معروف و ناهیان از منکر.
۱۱ـ پیگیری مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در ارتباط با تکالیف ستاد در خصوص راهکارهای اجرایی فرهنگ عفاف و حجاب.
۱۲ـ ارائه گزارش سالانه به مقام معظم رهبری و قوای سهگانه و مردم».
در این قانون اشارهای صرفا اعضای ستاد در سطوح ملی و استانی تعیین شدهاند، اما به ساختار تشکیلاتی آن اشارهای نشده. دستورالعمل اجرایی هم که قرار شده سه ماه بعد از ابلاغ قانون تهیه شود، در دسترس عمومی نیست.
اما در مطلبی که در «دانشنامه اسلامی» درباره این ستاد موجود است، برخی ارکان آن اشاره شده. معلوم نیست آیا این ساختار قدیمی است یا هنوز هم موجود است.
مثلا گفتهشده دفتر ستاد شامل ۳ اداره است: امور دفتری، امور روابط عمومی و ادارهی دبیرخانه. بخشی به نام «دفتر امور بانوان» از سال ۱۳۸۰ فعالیت دارد.
دفتر «اطلاعات و برنامهریزی»، «دفتر امور استانها و نظارت و پیگیری و ارزشیابی»، «معاونت فرهنگی»، «معاونت تشکلهای مردمی»، «معاونت اداری و مالی»، «معاونت سازمانهای اجرایی» هم از دیگر بخشهای ستاد است.
بخش دیگر «معاونت ادارات و کارخانجات» که ظاهرا فعالیتهای آن مربوط به هدایت، حمایت و هماهنگی ادارات و کارخانهها جهت احیای امربهمعروف و نهی از منکر و نظارت بر اجرای برنامهها بر اساس اهداف و سیاستهای ستاد است.
ساختمان این ستاد سالها است در یکی از گرانقیمتترین محلات تهران، در احتشامیه پاسداران قرار دارد. ظاهرا ستاد اجرایی فرمان امام، این ساختمان را در اختیار این نهاد قرار داده است. خرداد امسال دبیر ستاد اعلام کرد درخواست جابجای کرده و در نامهای رسمی خواسته در عوض تا ساختمان دیگری به مساحت ۳ هزار متر در مرکز شهر به آنها داده شود که تا الان خبری نشده است.
از: ایران وایر