خبرگزاری هرانا – زندان سنندج در خیابان ارشاد سنندج واقع شده و متشکل از ۱۱ بند اصلی و ۲ بند قرنطینه است. پس از شیوع ویروس کرونا اقلام بهداشتی و مواد ضدعفونی کننده در این زندان ارائه نمیشود و فروشگاه زندان نیز از عرضه این لوازم برای فروش خودداری میکند. تاکنون دستکم ۲۳ زندانی در این زندان به بیماری کرونا مبتلا شدهاند و گفته میشود وضعیت ۳ تن از آنان وخیم است. برخلاف سایر زندانها تمامی ملاقاتهای کابینی علاوه بر ملاقاتهای حضوری این زندانیان لغو شده و هیچ تدبیری توسط مسئولین برای افزایش ساعات تلفن و یا اعزام زندانیان به مرخصی اندیشیده نشده است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، با شیوع ویروس کرونا، زندانیان زندان سنندج همچون عمده زندانهای کشور با مشکلات جدیدی به خصوص در حوزه بهداشت دست و پنجه نرم میکنند.
این زندان را باید از جمله بزرگترین زندانهای منطقه غرب کشور دانست.
زندان سنندج در خیابان ارشاد سنندج واقع شده است. این زندان متشکل از ۱۱ بند اصلی و ۲ قرنطینه است. هم اکنون حدود ۱۱۰۰ زندانی با اتهاماتی همچون سرقت، قتل، مواد مخدر، مالی و همینطور زندانیان سیاسی و امنیتی در این مجموعه بسر میبرند. بندهای پویش ۱، پویش ۲، پویش ۳، پویش ۴، پویش ۵، پویش ۶ و پویش ۷ با ظرفیت ۳۵ نفر ساخته شدهاند اما اکنون در اکثر این بندهای تازه تاسیس دستکم ۴۱ زندانی محبوس هستند و به غیر از پویش ۲ تمامی آنها زندانی کف خواب دارند. زندانیان سیاسی و امنیتی نیز در بند پویش ۱ بسر میبرند. زندانیان متهم به قتل در پویش ۴ و پویش ۵ و زندانیان مشغول به کارهای خدماتی در پویش ۲ نگهداری میشوند.
در هر یک از بندهای بندهای ۳، ۴، بند قرآنی ۱ و بند قرآنی ۲ نیز حدود ۱۱۰ تا ۱۷۰ زندانی نگهداری میشوند و به دلیل کمبود تخت شماری از زندانیان کف خواب هستند. تا پیش از شیوع ویروس کرونا قرنطینه ۱ به عنوان قرنطینه عمومی در نظر گرفته شده و قرنطینه ۲ به زندانیانی اختصاص داشت که مسئولان زندان احتمال میدادند مدت کمتری در قرنطینه خواهند ماند.
اکنون با وجود شیوع ویروس کرونا امکانات و لوازم بهداشتی در اختیار زندانیان قرار نگرفته و تنها سالن ملاقات شرعی برای نگهداری زندانیان مبتلا و یا مشکوک به کرونا اختصاص داده شده است. با این حال این زندانیان از مرخصی نیز محروم هستند. با گذشت نیمی از فصل گرما کولرهای زندان خراب است و زندانیان از افزایش گرمای هوا رنج میبرند. همچنین زندانیان در هر بند هر ۱۰ روز یکبار امکان استفاده از آرایشگاه زندان را دارند.
نحوه ورود محکومان جدید به زندان در دوران کرونا
در زمان شیوع ویروس کرونا زندانیان ورودی جدید ابتدا به قرنطینه منتقل میشوند و به مدت ۱۴ روز در این مکان نگهداری میشوند پس از آن به بند منتقل میشوند.
زندانیان مبتلا به کرونا
زندانیان در صورت داشتن علائم بیماری کرونا به سالن ملاقات شرعی منتقل میشوند. هم اکنون ۲۰ زندانی در سالن ملاقات شرعی و ۳ زندانی در اتاق ایزوله بهداری زندان نگهداری میشوند. وضعیت این ۳ زندانی وخیم گزارش شده اما مسئولان زندان تاکنون نسبت به وضعیت آنها توجه خاصی نشان نداده و به بیمارستان اعزام نشدهاند. از سوی دیگر بند قرآنی ۲ به دلیل آمار بالای مبتلایان به کرونا به صورت کامل قرنطینه شده است.
فروشگاه زندان و تغذیه زندانیان
در فروشگاه زندان سنندج اقلام تا ۳۰ درصد بالای قیمت اصلی فروخته میشوند. این فروشگاه پیشتر به صورت پیمانکاری اداره میشد و اجناس به صورت منصفانه عرضه میشدند اما از مدتی قبل اداره آن به بنگاه تعاون که تحت نظر اداره کل زندانهای استان کردستان قرار دارد، سپرده شده است.
جیره غذایی زندان کم و کیفیت آن نیز نامناسب است. برخی اقلام همچون قند و چای نیز همیشه با تاخیر و گاه تا نیمه ماه به زندانیان تحویل داده میشود. از سوی دیگر جیره گوشت هر بند به صورت هفتگی ۲۰ تکه گوشت کوچک است که میان ۴۱ نفر تقسیم میشود. همچنین به عنوان میوه نیز تنها هندوانه و یا خربزه چند شب یکبار به زندانیان داده میشود. آب جوش زندان دارای ملاح معدنی زیادی است و به همین دلیل شمار زیادی از زندانیان به سنگ کلیه مبتلا شدهاند.
اقلام بهداشتی همچون ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی کننده در فروشگاه زندان عرضه نمیشود. جیره مایع دستشویی نیز کم و ناکافی است و بسیاری از زندانیان مجبور به تهیه صابون جامد از فروشگاه زندان هستند.
اصل تفکیک جرایم
زندانیان سیاسی و امنیتی در بند پویش ۱ بسر میبرند. در این بند زندانیان سیاسی-عقیدتی و زندانیان امنیتی در کنار یکدیگر نگهداری میشوند.
بهداشت، درمان و اعزامهای پزشکی
در زمان آغاز شیوع ویروس کرونا تعدادی ماسک توسط زندان تهیه و به زندانیان داده شد اما مدتی بعد این روند متوقف شد و اکنون حتی فروشگاه زندان نیز از عرضه این لوازم بهداشتی امتناع میکند. از طرف دیگر مسئولان زندان از تحویل گرفتن این اقلام از خانواده زندانیان به بهانه احتمال آلوده بودن آنها به ویروس کرونا ممانعت میکنند.
گفته میشود محیط بند هر ده روز یکبار توسط مسئولان زندان سمپاشی میشود.
به علاوه از ۶ ماه پیش تاکنون تمامی اعزامهای درمانی به بهانه شیوع ویروس کرونا متوقف شده اما در بهداری زندان چشم پزشک، دندانپزشک و یا متخصص داخلی وجود ندارد و تنها یک پزشک داخلی تمامی خدمات را ارائه میدهد. زندانیان در صورت ابتلا به بیماریهای جدی و یا تحمل درد تنها چند قرص دریافت میکنند. پیش از شیوع ویروس کرونا نیز اعزامهای درمانی و با هزینه شخصی زندانیان انجام میشد.
اعزام به دادسرا و دادگاه
پس از شیوع ویروس کرونا اعزام زندانیان به دادسرا و دادگاه همچون گذشته انجام میشود. از سوی دیگر نکات بهداشتی از سوی پاسیار و سرباز همراه زندانی رعایت نمیشود و اغلب آنها از ماسک و دستکش نیز استفاده نمیکنند. زندانی پس از بازگشت به زندان بلافاصله وارد بند عمومی میشود و زندان حتی از دادن الکل برای ضدعفونی کردن فرد نیز ممانعت میکند.
ملاقات و تماسهای تلفنی
پیش از شیوع ویروس کرونا ملاقات زندانیان هفتهای یکبار به صورت کابینی و به مدت ۲۵ دقیقه بود و ملاقاتهای حضوری نیز ماهی یکبار به مدت ۱۵ دقیقه انجام میشد. اما با شیوع ویروس کرونا از شش ماه قبل تاکنون تمامی ملاقاتهای حضوری و کابینی به صورت کامل لغو شده است.
تنها راه ارتباطی زندانیان با خانواده هایشان ۸ الی ۹ دقیقه تماس تلفنی در روز است. هم اکنون در بند پویش ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶ و ۷ یک دستگاه تلفن، در بند قرآنی ۱ دو دستگاه تلفن. در بند قرآنی ۲ ، یک دستگاه تلفن، در بندهای ۳ و ۴ دو دستگاه تلفن و در هر قرنطینه یک دستگاه تلفن کارتی نصب شده است.
امکانات فرهنگی زندان
تا پیش از شیوع ویروس کرونا زندانیان به امکاناتی همچون کتابخانه، باشگاه ورزشی و کارگاه دسترسی داشتند اما با شیوع ویروس کرونا این افراد از استفاده از باشگاه ورزشی، کارگاه و کتابخانه محروم شدهاند.
اشتغال زندانیان
اشتغال زندانیان از سال ۹۸ و با تغییر مدیریت زندان سنندج و رئیس دادگستری سنندج به صورت کامل لغو شده است. زندانیانی که پیش از شیوع کرونا در کارگاههایی همچون خیاطی زندان مشغول به کار بودند نیز تنها میزان اندکی وجه نقد دریافت میکردند و سود اصلی به بنیاد تعاون میرسید. به عنوان مثال زندانی در خیاطی کار میکنند یک شلوار میدوزند که با قیمت ۱۲۰ هزار تومان به زندانیان فروخته میشود و از این مبلغ ۲۰ درصد آن به زندانی تعلق میگیرد و مابقی به بنیاد تعاون میرسد.
از سوی دیگر کارهای خدماتی زندان همچون پخش غذا یا نظافت سالن زندان نیز بدون دریافت پول و یا زمان تلفن از سوی زندانیانی که عموما در بند پویش ۲ ساکن هستند انجام میشود.
اجرای احکام شلاق و اعدام
زندانیان برای اجرای حکم شلاق به دادگستری منتقل میشوند، اما حکم اعدام در اتاقی واقع در محوطه زندان سنندج اجرا میشود. این اتاق که با نام “اتاق اعدام” شناخته میشود، روبهروی دفتر رئیس زندان واقع شده است. ظرفیت این اتاق برای اعدام ۱ نفر است اما روز مشخصی برای اجرای حکم اعدام در نظر گرفته نشده و در تمامی روزهای هفته ممکن است حکم زندانیان محکوم به اعدام اجرا شود.