به گزارش روزنامه اعتماد، شمار قربانیان انفجار مین در مناطق مرزی طی سال گذشته ۲۳ نفر بوده است – خبرگزاری مهر
بنیاد شهید: از کسی که غیرقانونی به منطقه آلوده به مین می‌رود، حمایت نمی‌شود
۳۳ سال از پایان جنگ ایران و عراق گذشته است؛ با این حال مین‌های جا مانده از جنگ در استان‌های مرزی ایران مثل ایلام، کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی همچنان از مردم محلی قربانی می‌گیرد. در یک سال منتهی به آبان ۱۴۰۰، تعداد ۲۳ نفر بر اثر انفجار مین و مهمات باقیمانده از جنگ ایران و عراق مجروح یا کشته شده‌اند. آخرین آن‌ها نیز کولبر ۱۸ سالهای از منطقه مرزی بانه بود که به دلیل پا گذاشتن روی مین مجروح شد.
در سالهای پس از جنگ ایران و عراق، جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها برای پاکسازی معابر مرزی از مین اقدامی نکرد، بلکه قربانیان انفجار مین را نیز به حال خود گذاشته است و از آنان حمایت نمی‌کند. بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز بدون اشاره به نام کولبران، اعلام کرده است از افرادی که غیرقانونی به مناطق آلوده به مین وارد می‌شوند، حمایت نخواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر، در حال حاضر حدود ۴۲ هزار کیلومترمربع از اراضی ایران به مین‌های باقیمانده یا عمل نکرده از جنگ ایران و عراق آلوده است. با این حال جمهوری اسلامی ایران همچنان به تولید و کاشت مین‌های ضدنفر ادامه می‌دهد و برخلاف توافق‌نامه‌های بین‌المللی، ادعا می‌کند استفاده از این مین‌ها تنها راه موثر برای تامین امنیت مرزهای طولانی این کشور است. از طرفی، رسانه‌های حکومتی ایران نیز به نقل از مقام‌های دولتی مدعی شده‌اند که جمهوری اسلامی ایران به تلاش‌ها برای پاکسازی مناطق آلوده به مین ادامه می‌دهد.
خبرگزاری ایسنا در سال ۱۳۹۱ به نقل از جعفر نظری، مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری ایلام، اعلام کرد: «پایان پاکسازی میدان‌های مین و تله‌های انفجاری نزدیک است.» از اعلام این خبر نزدیک به ۱۰ سال گذشته است اما هنوز مردم محلی استان‌های مرزی سلامت و جان خود را بر اثر انفجار مین از دست می‌دهند.
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو شمار قربانیان انفجار مین در یک سال منتهی به دی‌ماه ۱۳۹۹ را ۴۰ نفر اعلام کرده بود که از این تعداد ۳۰ نفر مجروح شدند و ۱۰ نفر نیز جان خود را از دست دادند. به گزارش روزنامه اعتماد، شمار قربانیان انفجار مین در یک سال گذشته ۲۳ نفر بوده است که از این تعداد، ۹ نفر بر اثر شدت جراحات جان خود را از دست داده‌اند. از این جمع، یک نفر، کودکی هفت‌ساله، سه نفر کولبر و بقیه کشاورزان و دامداران در حال کشاورزی یا چراندن دام بوده‌اند. تمام قربانیان در روستاها و معابر مرزی اشنویه، مهران، دهلران، سردشت، ارتفاعات ژالانه، سرپل ذهاب، قصر شیرین، پیرانشهر، اسلام‌آباد غرب، مهاباد و معبر مرزی هنگ ژال حادثه دیده‌اند.
این گزارش می‌افزاید: «قربانیان مین و مهمات منفجر نشده نه در فهرست حوادث شغلی سالانه جایی دارند، نه در فهرست مقرری‌بگیران بیمه بیکاری ثبت می‌شوند و نه صدایشان به گوش مسئولان بنیاد شهید می‌رسد. اگر قربانی مین کولبر و در حال کولبری بوده باشد، مسئولان استانی تاکیدی غیرقابل بازگشت بر ممکن نبودن هرگونه شکایت و استیفای حق قربانی و بازماندگانش دارند و جان‌باخته یا مجروح را مخل امنیت و نظم کشور می‌دانند و پرونده باز نشده، برای همیشه بسته می‌شود. اگر قربانی، کشاورز یا دامدار باشد، روند شکایت و ثبت دادخواست او در کمیسیون ماده ۲ استانداری‌ها چنان به جادوی تعلل و فراموشی و وقت‌کشی مسئولان گرفتار می‌شود که بازماندگان، عطای حمایت را به لقای محرومیت می‌بخشند و باز هم پرونده بسته می‌شود.»
با وجود اینکه قربانیان مین و خانواده‌های آنان بارها اعلام کرده‌اند بنیاد شهید و امور ایثارگران از آنان حمایت خاصی نمی‌کند، بر اساس اعلام این نهاد، برای کسانی که در اثر انفجار مین آسیب می‌بینند پرونده تشکیل می‌شود و در صورت تایید، به قربانی یا بازماندگان خدمات ارائه می‌شود اما اگر کسی غیرقانونی به منطقه آلوده به مین وارد شده باشد، پرونده او بررسی نخواهد شد.
با وجود ادعای بنیاد شهید، عثمان مزین، حقوقدان و وکیل دادگستری، با اعتراض به بلاتکلیفی قربانیان انفجار مین به روزنامه اعتماد گفت: «مسئله اصلی این است که در تمام مناطق آلوده به مین، قربانیان این جنگ‌افزار در شرایط ناگوار جسمی، روحی و معیشتی، بلاتکلیف رها می‌شوند و هیچ سازمانی خود را متولی و مسئول پاسخگویی به آنان نمی‌داند. در مناطق مرزی این امر شدیدتر است و حتی از تشکیل پرونده برای آنان هم خودداری می‌شود و در صورت تشکیل پرونده، آن هم پس از بروکراسی طولانی‌مدت و خسته‌کننده، نتیجه رسیدگی‌ها به آنان ابلاغ نمی‌شود.»
جمهوری اسلامی ایران تاکنون دو پیمان‌نامه جهانی «معاهده منع مین» و «کنوانسیون مهمات خوشه‌ای» را امضا نکرده است. کشورهای عضو این پیمان‌نامه‌ها متعهد شده‌اند مناطق آلوده به مین و مواد منفجره را که از جنگ باقی مانده‌اند، پاکسازی کنند.
پیش‌تر لیلا علی‌کرمی، وکیل دادگستری، درباره حقوق بازماندگان انفجار مین به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «قربانیان و خانواده آنان با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و تسهیلات محدودی برای حمایت از آن‌ها وجود دارد. یکی از مشکلات این افراد کُند بودن روند رسیدگی به پرونده و حمایت قانونی از آن‌ها است. افراد صدمه‌دیده از مین باید جانباز محسوب شوند و دولت به وضع درمانی آنان رسیدگی کند، اما متاسفانه به پرونده این افراد باسرعت و دقت رسیدگی نمی‌شود.»
به گفته این وکیل دادگستری، در حال حاضر حدود ۴۰۰ پرونده قربانیان مین در فرمانداری سردشت مفتوح است که برخی پرونده‌ها بیش از ۲۰ سال است که بلاتکلیف رها شده‌اند و روند رسیدگی بسیار کند است.
از: ایندیپندنت
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید