بی بی سی فارسی
ایالات متحده روز چهارشنبه اعلام کرد که ۳/۵ میلیارد دلار از داراییهای بانک مرکزی افغانستان را به یک صندوق امانی در سوئیس منتقل میکند تا برای کمک به اقتصاد افغانستان به مصرف برسد، در حالی که طالبان امیدوار بود که این پول به در اختیار آنها قرار بگیرد.
در بیانیه وزارت دارایی آمریکا آمده «صندوق افغانستان محافظت، نگهداری و پرداختهای موردنظر از این ۳/۵ میلیارد دلار را برای کمک به ثبات بیشتر اقتصادی افغانستان انجام خواهد داد.»
آمریکا گفته که این پول در اختیار بانک مرکزی افغانستان (د افغانستان بانک) تحت کنترل طالبان قرار نمیگیرد.
رویترز به نقل از مقامهای آمریکایی گزارش داده که این صندوق امانی توسط هیاتی متشکل از نمایندگان آمریکا، سوئیس، و دو مقام دولت پیشین افغانستان نظارت شود؛ انورالحق احدی، که سابقه ریاست بانک مرکزی و وزارت مالیه پیشین افغانستان را دارد و شاه محمد محرابی، استاد افغان در آمریکا که هنوز در شورای عالی بانک مرکزی افغانستان حضور دارد، او استاد کالج مونتگومری در مریلند آمریکا است.
در گفتگوها میان نمایندگان آمریکا و طالبان در مورد «رفع مداخلات سیاسی» طالبان در اداره بانک مرکزی اختلافاتی وجود داشته که ظاهرا برطرف نشده است؛ از جمله دو مقام ارشد طالبان در این بانک تعیین شدهاند که هنوز در فهرست تحریمهای آمریکا قرار دارند و معیارهای جلوگیری از پولشویی و اداره این بانک توسط افراد حرفهای نیز مطرح است.
والی آدمیو، معاون وزیر دارایی آمریکا در نامهای به شورای عالی بانک مرکزی گفته که «تا زمانی که شرایط برآورده نشود، ارسال این ذخایر به بانک مرکزی افغانستان و استفاده از آن به عنوان منبع حمایت از مردم افغانستان با خطر مواجه میشود.»
این پول قرار است برای واردات مهمی مانند برق، پرداخت بدهی به نهادهای مالی بینالمللی، حمایت از واجد شرایط بودن افغانستان برای کمکهای توسعهای، و چاپ پول برای این کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
در همین حال، بانک مرکزی افغانستان تحت کنترل طالبان در واکنش به تصمیم آمریکا در اعلامیه کوتاهی گفته که این ذخایر «ملکیت مردم افغانستان است» که برای حفظ ثبات پولی و مالی استفاده شده است.
این بانک خواستار «رفع کامل محدودیتهای وضع شده بر ذخایر ارزی کشور است.»
این پول قرار است در بانکی در شهر باسیل سوئیس قرار داده شود که خدمات مالی در اختیار بانکهای مرکزی قرار میدهد.
فرا رسیدن زمستان خطر گسترش قحطی در افغانستان را بیشتر خواهد کرد، سازمان ملل درخواست بیشترین کمک اضطراری تا حدود ۴ میلیارد دلار در سال جاری را از کشورها درخواست کرد که تنها حدود نیمی از آن تعهد شد.
کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر القاعده در مرکز کابل، گفتگوها برای انتقال این دارایی به بانک مرکزی افغانستان را تحت تاثیر خود قرار داد.
از طرف دیگر، عدم ایجاد «دولت فراگیر» و منع ادامه تحصیل و کار دختران در افغانستان سبب شد که هیچ دولتی تاکنون حکومت موقت معرفی شده توسط طالبان را پس از بیش از یک سال به رسمیت نشناسد.
۳/۵ میلیارد دلار دیگر دارایی بانک مرکزی افغانستان هنوز در بانکهای آمریکایی مسدود است و بنا به فرمانی که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا صادر کرد، میتواند در دعوای حقوقی علیه طالبان به قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ پرداخت شود در صورتی که دادگاههای آمریکایی حکمی در این زمینه صادر کنند.
حدود ۲ میلیارد دلار دیگر از داراییهای بانک مرکزی افغانستان که در بانکهای اروپایی و امارات متحده عربی نگهداری میشود که ممکن است در نهایت به این صندوق امانی در سوئیس واریز شود.
در بیانیه وزارت دارایی آمریکا آمده که «بنا به سیاستی که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا تنظیم کرده است، ۳.۵ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی افغانستان به نفع مردم افغانستان دور از دسترسی طالبان و دیگر بازیگران نامطلوب مورد استفاده قرار میگیرد.»
وندی شرمن، معاون وزیر امور خارجه آمریکا نیز این تصمیم را «یک گام مهم به جلو» توسط آمریکا خوانده وخاطرنشان کرده که آمریکا بزرگترین حامی مالی بحران بشردوستانه در افغانستان است.
او گفت آمریکا در سال جاری بیش از یک میلیارد دلار کمک از طریق بانک جهانی و بانک توسعه آسیایی فراهم کرده و علاوه بر آن، بیش از ۸۱۴ میلیون دلار کمکهای بشردوستانه مستقیما به افغانستان ارائه کرده است.