زوج دانشمندی که واکسن کرونا را ساختند، می‌گویند امکان دارد واکسن بیماری سرطان هم طی دهه آینده در دسترس بیماران قرار گیرد.

اوغور شاهین و اوزلم تورچی، زوج دانشمند ترک‌تبار آلمانی، هنوز از پیدا شدن راه درمان سرطان مطمئن نیستند، اما می‌گویند به برخی «نقاط عطف‌‌» رسیده‌اند و همچنان در این زمینه می‌کوشند. آن‌ها در گفت‌وگو با لورا کانسبرگ، مجری مشهور برنامه «سان‌دی» تلویزیون «بی‌بی‌سی» بریتانیا، از آخرین اقدامات خود گفتند. شاهین و همسرش، تورچی، می‌گویند ساخت و موفقیت واکسن «فایزر/ بیون‌تک» علیه ویروس کرونا که به صدها میلیون نفر در سراسر جهان تزریق شد، به تسریع پروژه آن‌ها برای مبارزه با سرطان هم کمک کرده است. 

این زوج داشمند شرکت «بایون‌تک» (BioNTech) را در سال ۲۰۰۸ در شهر ماینز آلمان بنیان نهادند و تخصص‌ آنان در زمینه ایمنی‌درمانی سرطان برای بیماران، از ابتدا مشخص بود. استفاده آن‌ها از فناوری «ام‌آر‌ان‌ای» در جریان همه‌گیری جهانی ویروس کرونا شتاب گرفت و حالا می‌گویند تجربه‌ای که در آن شرایط کسب کردند، به آنان امکان داده است که فعالیت‌ خود را گسترش دهند. 

واکسن‌های معمولی با اشکال تضعیف‌شده ویروس‌ها ایجاد می‌شوند، اما فناوری «ام‌آر‌ان‌ای» انقلابی در این زمینه بود، چون کد ژنتیکی ویروس را به جای آن به کار می‌گیرد. وقتی واکسن «ام‌آر‌ان‌ای» به بدن تزریق می‌شود، مستقیما وارد سلول‌ها می‌شود و موجب می‌شود که آن‌ها پادتن درست کنند و این پادتن‌ها سپس از سوی سیستم ایمنی بدن شناخته می‌شوند و آن ‌را برای مبارزه با بیماری آماده می‌کنند. 

پروفسور شاهین در پاسخ به این پرسش که واکسن سرطان چه زمانی می‌تواند در دسترس عموم بیماران در سراسر جهان قرار گیرد، گفت که چنین رویدادی «پیش از سال ۲۰۳۰» محتمل خواهد بود. پروفسور تورچی به «بی‌بی‌سی» گفت: «آنچه ما در طول ده‌ها سال در زمینه واکسن سرطان توسعه دادیم، به توسعه واکسن کووید-۱۹ کمک کرد، و حالا هم واکسن کووید-۱۹ و تجربه ما در ساخت آن، به کارمان در عرصه [تولید واکسن] سرطان کمک می‌کند.»

تورچی افزود: «ما آموختیم که چگونه واکسن‌های بهتر و سریع‌تری بسازیم. ما بر اساس تجربه شمار بسیاری از انسان‌ها، آموختیم که نظام ایمنی بدن چه واکنشی به ام‌آر‌ان‌ای نشان می‌دهد.»

این دانشمند گفت که تحولات مرتبط با کرونا همچنین باعث شده است که نهادهای نظارتی بیشتر راجع به واکسن‌های «ام‌آر‌ان‌ای» و چگونگی برخورد با‌ آن‌ها بیاموزند. او تاکید کرد: «این حتما به تولید واکسن سرطان ما شتاب خواهد داد… ما به مثابه دانشمند، همواره تردید داریم که بگوییم راه درمان سرطان را یافته‌ایم. اما چند نقطه‌عطف داشته‌ایم و همچنان روی آن‌ها کار می‌کنیم.»

کارزار علیه کرونا باعث پیشرفت‌های علمی مهمی شد، اما اختلافاتی نیز بین شرکت‌های درگیر پیش آمده است. شرکت «مدرنا» در ماه اوت اعلام کرد که از بایون‌تک و همکارش، «فایزر»، که شرکتی غول‌‌آسا در صنعت داروسازی آمریکا محسوب می‌شود، شکایت می‌کند. مدرنا که در ایالت ماساچوست آمریکا مستقر است، می‌گوید این دو شرکت آلمانی و آمریکایی حقوق مالکیت فکری آن‌ را در زمینه واکسن زیر پا گذاشته‌اند. 

پروفسور شاهین در پاسخ به پرسشی در این باره گفت: «ابتکارهای ما اصیل بوده‌اند. ما ۲۰ سال صرف پژوهش در تولید این نوع درمان کردیم و صدالبته برای مالکیت فکری خود خواهیم جنگید.»

چند روز پیش، مدرنا و شریک آلمانی‌اش، شرکت «مرک»، توافق جدیدی را اعلام کردند که به موجب آن، واکسن‌های فردی برای سرطان خواهند ساخت. در پی اعلام این خبر، روز چهارشنبه، ۱۲ اکتبر ۲۰۲۲، سهام مدرنا ۸.۳ درصد جهش یافت. این در حالی است که در سال جاری میلادی سهام این شرکت ۴۸.۵ درصد، و سهام کل صنعت، ۲۷.۳ درصد سقوط داشته‌اند. در پی توافق مزبور، شرکت مرک قرار است در فصل سوم سال جاری میلادی  ۲۵۰ میلیون دلار به مدرنا پرداخت کند و هزینه‌ها و سود این پروژه به تساوی بین دو شرکت تقسیم خواهد شد. 

شرکت مرک تولیدکننده یکی از مشهورترین داروهای سرطان به نام «کیترودا» است. پیش‌بینی می‌شود که یکی از اولین نتایج تلاش‌های مشترک این دو شرکت، یافتن درمان‌هایی تازه برای انواع خطرناک سرطان پوست باشد.