در روزهای گذشته اخباری در مورد امکانات پزشکی و اورژانس ایران منتشر شد که واکنش‌ها به آن،‌ تصویری از وضعیت نگران کننده‌ از تجهیزات پزشکی کشور به‌دست داد.

«ابراهیم رئیسی» سه‌شنبه۲خرداد، پس از بازگشت از اندونزی، از دستاوردهای سفرش گفت و در شرح آن از قرارداد تجهیز ۱۲ بیمارستان آن کشور از سوی جمهوری اسلامی ایران خبر داد. همان روز مردم معترض به دیر رسیدن آمبولانس اورژانس در یک حادثه در شرق تهران، با تکنسین اورژانس درگیر شدند. 

***

ناوگان فرسوده آمبولانس‌های اورژانس

غروب سه‌شنبه، تکنسین اورژانس که برای رسیدگی به مجروح یک تصادف به محله خاک سفید تهران رفته بود، خودش بستری شد. بعد از این حادثه،‌ «محمداسماعیل توکلی»، سرپرست مرکز اورژانس استان تهران، از مردم خواست که کمبود منابع و فرسودگی ناوگان اورژانس را در نظر داشته باشند و در مورد عملکرد کارکنان اورژانس با عجله قضاوت نکنند. 

«جعفر میعادفر»، رییس سازمان اورژانس کشور هم، یکی از دلایل بروز چنین حوادثی را فرسودگی ناوگان آمبولانس کشور دانست و گفت که ۳ هزار دستگاه آمبولانس فرسوده وجود دارد که بیش از ۱۵ سال کار کرده‌اند و باید از رده ناوگان خارج شوند.

همین ۳ هزار آمبولانس فرسوده که کارایی چندانی ندارند و باید جایگزین شوند،‌ بیش از نیمی از ناوگان آمبولانس‌های اورژانس را تشکیل می‌دهند. یعنی اضطراری‌ترین بخش خدمات پزشکی به شهروندان حادثه دیده با کمتر از نیمی از ظرفیت خود فعالیت می‌کند و در این بین مسوولان آن از مردم می‌خواهند که اگر آمبولانس دیر به حادثه رسید، خونسرد باشند چون ناوگان اورژانس فرسوده است.

رییس سازمان اورژانس، از یک سال پیش بارها خواستار اختصاص بودجه برای نوسازی ناوگان و جایگزینی آمبولانس‌های فرسوده با نو شده، اما این درخواست‌ها هنوز راه به جایی نبرده است. جعفر میعادفر در مصاحبه‌های خود پیش از تنظیم بودجه سال ۱۴۰۲، با اعلام اینکه از چهار سال پیش هیچ آمبولانسی به ناوگان کشور اضافه نشده است،‌ تقریبا با لحنی ملتمسانه از دولت و مجلس خواست که برای نوسازی ناوگان آمبولانس‌های ایران فکری بکنند و بودجه اختصاص دهند.

مشکل کمبود شدید آمبولانس و فرسوده بودن ناوگان اورژانس در مناطق دورتر از پایتخت بیشتر نمود دارد. رییس اورژانس پیش بیمارستانی هرمزگان، یک ماه پیش گفت که از ۳۰۰ دستگاه آمبولانس موجود در این استان، تنها ۱۲۰ دستگاه عملیاتی است و بقیه یا فرسوده هستند و یا کمبود قطعه دارند.

در این وضعیت،‌ رییس اورژانس کشور امیدوار است که دولت اعتبار تولید و تجهیز ۵۰۰ دستگاه آمبولانس را امسال تامین کند تا این آمبولانس‌ها تا سال آینده به اورژانس تحویل داده شوند. 

از تجهیز بیمارستان‌های اندونزی تا کمبود تخت بیمارستانی در ایران

تقریبا هم‌زمان با درگیری مردم و کارکنان اورژانس بر سر دیر رسیدن آمبولانس در خاک سفید، ابراهیم رئیسی در حال تشریح دستاوردهای سفرش به اندونزی بود. رییس‌جمهوری ایران گفت که ۱۲ بیمارستان اندونزی با تجهیزات ساخت ایران مجهز خواهد شد.  

برای مردمی که در سال‌های اخیر طعم کمبود تجهیزات پزشکی و دارو را به اشکال مختلف چشیده‌اند، شنیدن چنین اخباری از زبان رییس دولت بسیار طعنه‌انگیز است. از کمبود شدید آمبولانس اورژانس که بگذریم، کمبود تجهیزات بیمارستانی در ایران نیز بارها گزارش شده است؛‌ نکته‌ای که «مسعود کاظمی»، روزنامه‌نگار،‌ در واکنش به سخنان رئیسی به آن اشاره کرد. 

آقای کاظمی با بازنشر خبر کمبود ۱۲ هزار تخت مراقبت‌های ویژه در بیمارستان‌های ایران به سخنان رییس دولت در مورد تجهیز بیمارستان‌های اندونزی واکنش نشان داد و در توییتر خود نوشت: «وقتی در ایران با کمبود شدید تخت بیمارستانی روبه‌رو هستیم، وقتی مردم ایران یکی از بزرگترین دغدغه‌ها و مشکلات‌شان پروسه درمان و بیمارستان است، این جنایتکاران از چیزی که باید نسبت به آن شرم کنند، دستاورد می‌سازند.»

کاربر دیگری به قرار داشتن نام سه بیمارستان بزرگ تهران در فهرست ساختمان‌های ناایمن از نظر آتش سوزی اشاره کرد و در توییتی نوشت که در این شرایط دولت برای تجهیز بیمارستان‌های اندونزی قرارداد می‌بندد.

یکی دیگر از کاربران،‌ تصویری از یک بیمارستان در چابهار در توییتر منتشر کرد که به بیماران در راهروهای آن رسیدگی می‌شود. کاربر دیگری هم در واکنش به سخنان رئیسی نوشت که از در مازندران،‌ از عباس آباد تا آمل، یک بیمارستان مجهز وجود ندارد.

اختصاص بودجه به تربیت طلبه، نه تجهیز بیمارستان

موضوع کمبود شدید تجهیزات پزشکی و بیمارستانی در ایران مستقیما به تخصیص اعتبار برای نوسازی و تجهیز مراکز درمانی و اورژانس مربوط است. در این بین، اولویت و ترجیح مقام‌های حکومتی در اختصاص بودجه، میزان اهمیت بخش‌های مختلف را در نگاه مقامات نشان می‌دهد. 

درحالی‌ که رییس سازمان اورژانس ایران منتظر است تا اعتبار خرید ۵۰۰ دستگاه آمبولانس بعد از چهار سال سرانجام محقق شود و آمبولانس‌های نوساز به ناوگان اورژانس اضافه شوند، دولت و مجلس در افزایش بودجه نهادهای مذهبی و امنیتی دست و دل بازی می‌کنند.

اطلاعات بودجه ۱۴۰۲ نشان می‌دهد، اعتبارات چهار ردیف «مرکز خدمات حوزه‌های علمیه»، «سازمان تبلیغات اسلامی»، «جامعه المصطفی العالمیه» و «شورای عالی حوزه‌های علمیه»، به ترتیب ۱۳۰، ۴۳، ۵۷ و ۶۱ درصد افزایش داشته است. 

بودجه نهادهای امنیتی هم طی دو سال اخیر رشد چشمگیر داشته است. بودجه سپاه پاسداران که سال ۱۴۰۱ حدود ۱۴۲ درصد رشد داشته،‌ در بودجه ۱۴۰۲ هم رشدی حدودا ۳۰ درصدی داشته است. 

ضمن اینکه اختصاص بودجه‌های کلان به مراکز مذهبی در سال‌های متمادی پیوسته و مداوم بوده است؛‌ امری که در اوج تحریم‌های دولت «دونالد ترامپ» علیه ایران و کاهش شدید درآمد دولت ادامه یافت و متوقف نشد.

چندی پیش «پایگاه داده‌های باز ایران»، با بررسی بودجه‌های منتشر شده در هر سال اعلام کرد که «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی»، یکی از «تندروترین مدارس دینی» در ایران که به «مدرسه محمدتقی مصباح یزدی» مشهور است، طی شش سال، صدها میلیارد تومان از بودجه عمومی دریافت کرده است.

در واقع این دست‌و‌دل‌بازی دولت‌ها در اختصاص بودجه به مراکز مذهبی در دوران تحریم‌های پس از برجام و بحران اقتصادی، آن هم در شرایطی که بخش‌هایی چون بیمارستان‌ها و اورژانس با کمبودهای اساسی مواجه هستند، نشان می‌دهد که مقام‌های جمهوری اسلامی برای مهم‌ترین و حیاتی‌ترین بخش‌های خدماتی به اندازه نهادهای امنیتی و مراکز مذهبی اهمیت قائل نیستند. 

این موضوع در شکل استفاده جمهوری اسلامی از اینستکس، سازوکاری که اروپا برای رساندن دارو و کالاهای ضروری به ایران در دوره تحریم ایجاد کرده بود، هم نمایان شد. 

وزرای خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا، به‌همراه وزیر اقتصاد فرانسه، بهمن ۱۳۹۷ که اینستکس تاسیس شد، با انتشار بیانیه مشترکی، اینستکس آن را یک «صندوق اعتباری مشترک» توصیف کردند که برای تسهیل تجارت مشروع بین فعالان اقتصادی اروپایی و ایران، در چارچوب تلاش های اروپا برای حفظ برجام ایجاد شده است.

با این حال، جمهوری اسلامی هم‌زمان با انتقاد دائم از تاثیر منفی تحریم‌های آمریکا برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی، ناباورانه در بیش از سه سال، فقط یک بار از طریق این شرکت برای تامین دارو و لوازم پزشکی ثبت سفارش انجام داد.

سرانجام کشورهای اروپایی اعلام کردند که با توجه به امتناع مداوم ایران از تعامل با این اینستکس، در اسفند ۱۴۰۱ به انحلال آن رای دادند.

در چنین شرایطی است که کاربران ایرانی توییتر از اعلام تجهیز ۱۲ بیمارستان اندونزی از سوی ابراهیم رئیسی عصبانی به‌نظر می‌رسد. این خبر می‌توانست برای مردم هر کشوری که نیازهای داخلی خود را برآورده کرده باشد افتخارآمیز باشد، اما نه فعلا که مردمش به‌دلیل کمبودهای اورژانس و دیر رسیدن آمبولانس در خیابان، با کارکنان اورژانس درگیر می‌شوند.

گروهی نیز که نسخه به دست از این داروخانه به آن داروخانه دنبال تهیه داروی عزیزانشان هستند، سرانجام دست خالی به خانه می‌روند.  

از: ایران وایر