یک مؤسسه پژوهشی اسرائیل به نام «آلما» هویت چند نفر از «برترین» دانشمندان ایرانی را که در طراحی و تولید پهپادهای شاهد ۱۳۶ نقش دارند، فاش کرد. شبکه اسرائیلی آی۲۴نیوز با انتشار گزارشی اختصاصی که روز دوشنبه منتشر شد، نوشت گروه آلما که در زمینه تحلیل مسائل امنیتی در شمال اسرائیل فعالیت دارد، دو شرکت خصوصی غیرنظامی را شناسایی کرده که گفته میشود سپاه پاسداران ایران از آنها برای تولید قطعات پهپاد شاهد استفاده میکند.
آلما همچنین اسامی برخی از دانشمندان برتر این دو شرکت، از جمله دو نفر که با عکس قابل شناسایی هستند به نام احسان راحت ورنوسفادرانی و احسان ایمانینژاد فاش کرده است.
گزارش آلما که برای ردیابی کارخانههای تولید پهپاد وابسته به سپاه از اطلاعات «مدل متن باز» استفاده کرده، حاکی از آن است که دو شرکت شناسایی شده هر از چند گاهی تغییر نام میدهند تا احتمالاً هدف تحریمهای غرب علیه ایران قرار نگیرند.
یکی از این دو شرکت «چکاد صنعت فراز آسیا» نام دارد و گمان میرود که قطعات صنایع هواپیماسازی ایران را تولید میکند. راحت ورنوسفادرانی، دانشمند ارشد و مدیر عامل پیشین این شرکت، در سال ۲۰۲۲ کتابی درباره طراحی و تولید سامانهای نوین برای کمک به خلبان در کنترل هواپیما نوشته است.
دومین شرکتی که در ساخت پهپاد شاهد ۱۳۶ شرکت دارد، «سعد سازه فراز شریف» یا «دریا فناور برهان شریف» نام دارد که ایمانینژاد مدیرعامل آن است. این شرکت که در سال ۲۰۱۶ تاسیس شده، در زمینه طراحی و تولید سامانههای ارتباطی و نوری و همچنین مدارهای الکترونیکی تخصص دارد.
تل بیری، رئیس بخش تحقیقات آلما در گفتگو با شبکه آی۲۴نیوز پهپاد شاهد ۱۳۶ را «تهدیدی برای کل جهان» خوانده زیرا به گفته او «هم کار با آن آسان است، هم میتواند در مسافتهای طولانی پرواز کند و هم ارزان است».
این کارشناس با اشاره به این که بیشتر مردم تنها از بهرهگیری از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین خبر دارند، یادآوری کرده که ایران قبلا این پهپادها را به ویژه برای «ضربه زدن به کشتی متعلق به یک میلیاردر اسرائیلی در دریای عمان» در نوامبر سال گذشته میلادی استفاده کرده است.
وی همچنین گفته است:
جنبه روانی این پهپادهای رزمی را نیز نباید دست کم گرفت. آنها در آسمان قابل مشاهدهاند و شهروندان صدایشان را میشنوند. روسیه دهها فروند از این پهپادها را با هم میفرستد که همه آنها را نمیتوان رهگیری کرد.
به گفته تل بیری، این پهپادها توسط نیروهای نیابتی ایران مانند حزب الله در زمان تشدید تنش نظامی احتمالی با اسرائیل نیز مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
شاهد ۱۳۶، اصلیترین پهپاد انتحاری موجود در زرادخانه ایران است که روسیه نیز در جنگ اوکراین از آن استفاده میکند. بر پایه گزارشهای قبلی آلما، پهپادهای ایرانی در کشورهای آفریقایی و همچنین در ونزوئلا نیز شناسایی شده است.
از: ار اف ای