شهریور ماه یادآور قتل ژینا مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و اعتراضات سراسری در پی این قتل است. نهادها و سازمان‌های حقوق بشری به همین مناسبت اطلاعیه‌ها و بیانیه‌هایی منتشر کرده‌اند.
سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای که روز ۱۱ سپتامبر (شهریور) منتشر شده از ادامه اعتراضات زنان و تداوم سرکوب این اعتراضات با عنوان “جنگ علیه زنان و دختران” نام برده است. این سازمان همچنین ادامه صدور احکام اعدام برای معترضان مدنی و سیاسی را در راستای همین “جنگ” دانسته است.
“جولیا دوکرو” دبیرکل عفو بین‌الملل ضمن یادبود دومین سال قتل ژینا مهسا امینی و تمامی “انسان‌های شجاعی” که در ایران در جریان اعتراضات زن، زندگی، آزادی کشته شدند، گفته است: «قربانیان، بازماندگان و بستگان آنها همچنان از حقیقت، عدالت و غرامت محرومند.از آنجایی که هیچ چشم‌اندازی برای تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه در ایران وجود ندارد باید سایر کشورها بر اساس اصل حقوق جهانی، تحقیقات کیفری علیه مقامات ایرانی و کسانی که مرتکب جنایت شده‌اند را به جریان بیندازند.»
دبیرکل عفو بین‌الملل سپس از دولت آلمان خواسته تا این اقامه دعوا را در این کشور به جریان بیندازد.
“طرح نور” تداوم تعقیب و آزار زنان
سازمان عفو بین‌الملل در ادامه بیانیه خود به تداوم سرکوب زنان و دخترانی که بدون حجاب اجباری در ایران به خیابان‌ها می‌روند، اشاره کرده و از “طرح نور” به عنوان ابزار این سرکوب نام برده است. در این بیانیه آمده است: «از زمان اجرای این طرح (فروردین ۱۴۰۳)، تعداد گشت‌های امنیتی پیاده، موتورسیکلت، خودرو و وسایل نقلیه پلیس در مکان‌های عمومی برای اجرای الزامات حجاب به طور قابل توجهی افزایش یافته است.»
این نهاد مستقل حقوق بشری همچنین به “تعقیب خطرناک” زنان در خیابان‌ها توسط ماموران “طرح نور”، متوقف کردن خودروهای زنان بدون حجاب و توقیف گسترده خودروها و نیز اجرای حکم شلاق و سایر مجازات‌ها اشاره کرده و تمامی آنها را در چارچوب “شکنجه، رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز” ارزیابی کرده است.
“طرح نور” از ۲۵ فروردین ماه امسال از سوی نیروی انتظامی به منظور مقابله با زنان بدون پوشش اجباری آغاز شد.
عفو بین‌الملل همچنین به برنامه مجلس شورای اسلامی برای تصویب طرح موسوم به “حجاب و عفاف” اشاره کرده و نوشته تصویب این طرح حملات علیه زنان و دختران را “قانونی” می‌کند.
ادامه اعدام معترضان
سازمان عفو بین‌الملل در بخش دیگری از بیانیه خود نوشته از آذرماه ۱۴۰۱ تا کنون ۱۰ نفر در ارتباط با اعتراضات سراسری زن، زندگی، آزادی اعدام شده‌اند، که آخرین آنها رضا رسایی بود که روز سه‌شنبه ۱۶ مرداد امسال در زندان کرمانشاه اعدام شد.
به نوشته عفو بین‌الملل حداقل ده‌ها زندانی دیگر نیز در ارتباط با اعتراضات سراسری در خطر صدور و اجرای حکم اعدام قرار دارند، از جمله مجاهد کورکور. عباس (مجاهد) کورکور، از بازداشت‌شدگان خیزش “زن، زندگی، آزادی” در ایذه است که به اتهام “کشتن کیان پیرفلک” به اعدام محکوم شده است. این در حالی است که خانواده پیرفلک بارها اعلام کرده‌اند که کیان در پی تیراندازی “مأموران امنیتی” کشته شده و از مجاهد کورکور شکایتی ندارند.
شکنجه بازداشت‌شدگان
سازمان عفو بین‌الملل به شکنجه بازداشت‌شدگان و ادامه تکذیب مقامات جمهوری اسلامی در این باره اشاره کرده و نوشته “شکنجه، سوءرفتار، تجاوز جنسی و سایر اشکال خشونت”همچنان علیه بازداشت‌شدگان به کار گرفته می‌شود و مقامات جمهوری اسلامی و کسانی که مسئول این جنایات هستند همچنان از مجازات مصون هستند و هیچگونه پیامد قضایی برای آنان وجود ندارد.
شورای حقوق بشر سازمان ملل در آوریل امسال ماموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران را تمدید کرد اما مقامات جمهوری اسلامی همچنان از ورود او به ایران جلوگیری می‌کنند.
عفو بین‌الملل از اقدامات گزارشگر ویژه حقوق بشر برای همه کشورها حمایت کرده و نوشته است: «این ماموریت شروع تحقیقات جنایی علیه مقامات دولتی ایران را که طبق اصل صلاحیت جهانی مشکوک به ارتکاب جرایم در چارچوب قوانین بین‌المللی هستند، صرف نظر از اینکه متهم در قلمرو آنها باشد یا نه، فراهم می‌کند.»
این نهاد همچنین تصریح کرده که “تحقیقات ساختاری در مورد وضعیت عمومی در ارتباط با اعتراضات ۱۴۰۱ می‌تواند و باید بدون وجود مظنون خاصی آغاز شود.”
“صداهایی از ایران”
مرکز حقوق بشر ایران نیز در اطلاعیه‌ای که به مناسبت دومین سالگرد قتل ژینا مهسا امینی و اعتراضات سراسری پس از آن صادر کرده، به کشته شدن بیش از ۵۰۰ نفر و جراحت صدها نفر دیگر در جریان این اعتراضات اشاره کرده که “با شلیک هدفمند گلوله‌های ساچمه‌ای بینایی خود را از دست دادند”.
این نهاد حقوق بشری همچنین به دستگیری هزاران نفر و نیز تعداد نامشخصی از مردان و زنان و کودکانی اشاره کرده که مورد شکنجه و سوءرفتار از سوی نهادهای دولتی قرار گرفته‌اند.
علیرغم همه این سرکوب‌ها اما به نوشته مرکز حقوق بشر ایران، اعتراضات در سراسر ایران ادامه دارد و زنان همچنان از پوشیدن حجاب اجباری که این نهاد آن را “نماد سرکوب جمهوری اسلامی” دانسته، طفره می‌روند.
مرکز حقوق بشر ایران به این زنان و شجاعت آنها “درود” فرستاده و نوشته “به خاطر بهای گزافی که برای ایستادگی در راه حقوق و آزادی های خود پرداخته اند” در برابر آنها سر خم می‌کند.
این نهاد نوشته برای تقدیر از این زنان نمی‌خواهد به جای آنها حرف بزند بلکه “آنها می‌توانند خودشان صحبت کنند”.
در این راستا مرکز حقوق بشر ایران مجموعه‌ای از گزیده مصاحبه با ۱۱ زن و یک مرد در داخل ایران را که طی ماه‌های اوت و سپتامبر انجام شده منتشر کرده است.
دویچه وله
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید