«علی خامنه‌ای» رهبر جمهوری اسلامی پس از کشته شدن «حسن نصرالله»، رهبر حزب‌الله لبنان، پس از ۵ سال نماز جمعه تهران را امامت کرد. خامنه‌ای این بار هم مسلح و اسلحه بر دست دو خطبه اول و دوم نماز جمعه را اقامه کرد. چرا او در زمان ایراد خطبه در نماز جمعه مسلح است؟

***

تهدید اسرائیل به حمله متقابل نظامی به ایران پس از دومین حمله موشکی جمهوری اسلامی به خاک آن کشور، موجب ملاحظاتی درباره خطر حمله به نماز جمعه تهران شده بود.

 استقرار پدافند در اطراف مصلی تهران و غیبت سرلشکر «محمد باقری»، سرلشکر «حسین سلامی» و سرلشکر «غلامعلی رشید»، به ترتیب رییس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا (قرارگاه جنگی جمهوری اسلامی) و استقرار در ستاد برای واکنش به حمله احتمالی، علایمی از آمادگی مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در برابر وضعیت پرخطر بود.

در چنین شرایطی، انتشار تصاویر خامنه‌ای از جایگاه ایراد خطبه‌های نماز جمعه در حالی که اسلحه در دست داشت، برای بسیاری از ایرانیان سوال برانگیز شد و این تصور را برای برخی از تحلیل‌گران غیرایرانی به وجود آورد که با توجه به تهدیدات اسرائیل، خامنه‌ای با مسلح شدن، آمادگی دفاعی خود را حفظ کرده است.

استفاده از سلاح در زمان ایراد خطبه‌های نماز جمعه، دستور «روح‌الله خمینی»، موسس جمهوری اسلامی به «محمود طالقانی»، اولین خطیب نماز جمعه تهران پس از پیروزی انقلاب بهمن ۵۷ است.

خمینی از طالقانی خواسته بود به نشانه آمادگی رزمی و دفاعی جامعه امت اسلامی، در زمان اقامه خطبه‌های نماز جمعه برای نشان دادن عزم حکومت اسلامی به «دشمنان اسلام و منافقان»  یک سلاح به‌دست بگیرد.

برخی از انقلابیون به امام جمعه وقت تهران پیشنهاد کرده بودند که در اجرای دستور خمینی، او شمشیر به دست بگیرد، اما در نهایت این پیشنهاد اجرا نشد و طالقانی در زمان ایراد خطبه‌ها، یک قبضه سلاح «ژ-۳» در دست گرفت.

این سلاح از ابتدای برگزاری نماز جمعه پس از انقلاب بهمن ۵۷ ضرورتا مجهز به فشنگ نبود و فقط علامتی نمادین از آمادگی رزمی مسلمان برای جهاد در برابر «طاغوت»، «ظلم» و «ستم» است و ریشه در تاریخ اسلام دارد.

از دید حاکمان اسلامی همچون جمهوری اسلامی، حکومت اسلامی یک نظام سیاسی است که تمامی ارکان آن بر اساس دین اسلام شکل و از جانب خدا راه چگونه زندگی کردن را نشان می‌دهد. در این دیدگاه نماز جمعه مانند عبادت مثلا مسیحیان در روز یکشنبه فقط یک مراسم مذهبی و عبادی نیست، بلکه پیام سیاسی و اجتماعی دارد و به همین دلیل باید شکل برگزاری آن هم متفاوت باشد.

یکی از مستحبات موکد در مذهب شیعه در برگزاری نماز جمعه  این است که خطیب، سلاح به دست بگیرد یا به تعبیر صدر اسلام، عصا در دست داشته باشد. از امام ششم شیعیان نقل شده است که خطیب نماز جمعه باید عمامه به‌سر بگذارد و بر کمانی تکیه بدهد.

در این دیدگاه، اسلحه به‌دست گرفتن به نشانه حفظ آمادگی جهاد و رزم و جنگ علیه مخالفان حکومت اسلامی حتی در زمان عبادت و دعا لازم است و معنایی نمادین دارد و به‌معنی مسلح بودن واقعی خطیب جمعه نیست.

 جز طالقانی و خامنه‌ای، «اکبر هاشمی رفسنجانی»، حسینعلی منتظری»، «احمد جنتی» و «محمد امامی کاشانی» همچون دیگر امامان جمعه موقت کنونی تهران، در زمان ایراد دو خطبه، سلاح در دست داشتند.

در سال‌های اخیر برای راحتی خطیب جمله، وسیله‌ای برای نگه داشتن اسلحه در جایگاه سخنرانی جمعه نصب شده است.

خطیبان جمعه در ایران چند سالی است که اسلحه ژ-۳ در دست نمی‌گیرند. اسلحه‌ای که خامنه‌ای در زمان ایراد خطبه‌های نماز جمعه مهر ۱۴۰۳ تهران در دست داشت، اسلحه از رده خارج «برنو» بود.

این اسلحه ساخت چکسلواکی سابق است و در زمان رضاشاه وارد ارتش ایران شد، اما اکنون در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی استفاده نمی‌شود. مدلی از برنو که در ایران وجود دارد و خامنه‌ای در دست داشت، با توجه به‌ دقت بسیار بالا حتی امروزه هم مورد استفاده تیراندازان و شکارچیان است.