- محجوبه نوروزی
- شغل,بیبیسی
همزمان با سیامین سالگرد بنیانگذاری جایزه معتبر حقوق بشری «مارتین انالز»، نهاد اهداکننده این جایزه اعلام کرده که ژولیا پارسی، فعال حقوق بشر از افغانستان و منوچهر خالقنظروف، مدافع حقوق بشر از تاجیکستان به صورت مشترک برنده جایزه امسال شدهاند.
این جایزه امروز ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴، در مراسمی در ژنو به خانم پارسی، مسئول جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان و منوچهر خالقنظروف، وکیل و فعال حقوق بشر در تاجیکستان، اعطا میشود.
ژولیا پارسی که در این مراسم حضور ندارد، به بیبیسی گفت: «افتخار میکنم که سرکوب، شکنجه و زندان نتوانست خاموشم کند و من دوباره به مبارزه برخواهم خواست.»
این سازمان روز سهشنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرده بود که این «دو مدافع برجسته حقوق بشر که زندگی خود را وقف حفاظت از حقوق بشر در افغانستان و تاجیکستان کردهاند»، روز پنجشنبه جایزه «مارتین انالز ایوارد» را دریافت خواهند کرد.
ژولیا پارسی، از معترضان شناخته شده، اولین فرد از افغانستان و نهمین زنی است که این جایزه را دریافت میکند.
منوچهر خالقنظروف، فعال حقوق بشر و وکیل اهل تاجیکستان در ارتباط با فعالیتهای حقوق بشری خود در حال گذراندن مجازات ۱۶ سال حبس در این کشور است.
خانم پارسی با ابراز خوشحالی از دریافت این جایزه، به بیبیسی گفت که آن را به تمام زنان افغانستان بخصوص اعضای «جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان» تقدیم میکند.
خانم پارسی افزود: «جنبش سه سال است که با وجود تمام بدبختیها، ناداریها، مشکلات و ناامنیها در مقابل گروه طالبان مبارزه میکند.»
نهاد حقوق بشری «مارتین انالز ایوارد» گفته است که هیئت داوران آن متشکل از ۱۰ سازمان حقوق بشری، پس از بررسیهای زیاد، این دو مدافع حقوق بشر را که «قویا معتقد است شایسته تقدیر هستند»، انتخاب کرده است.
خانم پارسی که قبل از مسلط شدن دوباره طالبان در اوت ۲۰۲۱ در کابل معلم بود، پس از این تحول شغل خود را از دست داد و دخترانش به دلیل ممنوعیت تحصیل دختران، از ادامه تحصیل بازماندند.
این امر سبب شد که خانم پارسی جنبش خودجوش زنان افغان را در اعتراض به محدودیتهای اعمال شده از سوی حکومت طالبان راه اندازی کند.
هدف این جنبش «ترویج آموزش، اشتغال و آزادی برای زنان و دختران» عنوان شده است. این جنبش که بهسرعت گسترش یافت، اکنون ۱۸۰ عضو دارد و توانسته است گردهماییها و اعتراضات متعددی را در کابل و دیگر ولایتهای افغانستان در بحبوحه تهدیدهای امنیتی سازماندهی کند.
از همینرو خانم پارسی این دستاورد را به هیئت رهبری این جنبش تبریک گفت و افزود که این جایزه به تمام زنان معترض تعلق دارد.
او گفت: «این جایزه متعلق به تمام زنان مبارز افغانستان است، به ویژه به زنان و دخترانی که زندانی و شکنجه شدهاند.»
او افزود: «این جایزه مسئولیتی بزرگ را روی شانههای من گذاشته است. بنابراین، با قوت بهتر و بیشتر برای به دست آوردن حق دختران افغانستان مبارزه خواهم کرد.»
ژولیا پارسی در سپتامبر ۲۰۲۳ از سوی طالبان بازداشت و «شکنجه» شد.
نهاد حقوق بشری «مارتین انالز ایوارد» پیشتر اعلام کرده بود که از اهدای این جایزه به دو برنده «استثنایی» افتخار میکند.
در بیانیه این نهاد آمده است: «آنها بهای زیادی برای رعایت عدالت و برابری در افغانستان و تاجیکستان پرداختهاند و جامعه جهانی باید به جای مبارزه با منافع ژئواستراتژیک در منطقه، از تلاشهای آنها حمایت کند.»
خانم پارسی گفت که از بدو مبارزات میدانست که این مسیر طولانی و پرخطر است.
او به تمام زنان افغانستان که «در سخت ترین شرایط مبارزه میکنند» گفت: «راه مبارزه دور و دراز است، در این راه هزاران ریسک وجود دارد، شکنجه شدن، زندانی شدن، و حتی کشته شدن.»
حضور چشمگیر ژولیا پارسی در تجمعات اعتراضی زنان در سه سال گذشته سبب شد نهاد استخبارات طالبان او را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل سازند.
رویه خانم پارسی همچنان مبارزهطلبانه است. او با تاکید بر ادامه دادخواهی خود برای حقوق زنان افغانستان، از زنان این کشور خواست قوی باشند و به مبارزه خود ادامه بدهند.
او همچنین ابراز امیدواری کرد که «تمام مردم دنیا صدای زنان افغانستان را بشنوند و اپارتایدجنسیتی را که به یک مشکل بسیار جدی در افغانستان تبدیل شده است، به رسمیت بشناسند.»
جایزه مارتین انالز ایوارد، که به نام یکی از فعالان پیشگام حقوق بشر و اولین دبیر کل عفو بینالملل مسما شده است، هر ساله به فردی که در مبارزه علیه نقض حقوق بشر شجاعانه و به روشهای نوآورانه مبارزه استثنایی کرده است، اهدا میشود.