رادیو زمانه
پناهجویانی که به پاناما فرستاده شدهاند با چالشهایی مانند نبود شبکه حمایتی، مشکلات قانونی و عدم امنیت مواجه هستند. برخی امیدوارند که بتوانند به ایالات متحده بازگردند، در حالی که دیگران به دنبال راهحلهایی مانند اسکان موقت یا کار در پاناما هستند. برخی از این پناهجویان افغانستانی و ایرانی هستند. نیویورک تایمز گزارشی درباره آنها تهیه کرده است.
دهها پناهجو از کشورهایی مانند ایران، افغانستان، اتیوپی و دیگر نقاط جهان، پس از اخراج از ایالات متحده، در پاناما سرگردان شدهاند. بسیاری از آنها، از جمله مسیحیان ایرانی و زنان افغان از اقلیت هزاره، میگویند در کشورهای خود تحت آزار و اذیت بودهاند، اما فرصتی برای درخواست پناهندگی در ایالات متحده به آنها داده نشد. اکنون، آنها در پاناما بدون حمایت قانونی یا شبکههای اجتماعی، در شرایط دشواری به سر میبرند. آرتمیس قاسمزاده، یک مسیحی ۲۷ ساله ایرانی، پس از انتشار ویدیویی از بازداشت در هتل پاناما سیتی، به سخنگوی این گروه تبدیل شده است. او به نیویورک تایمز میگوید:
نمیدانم بعداً چه اتفاقی خواهد افتاد. قدم بعدیام را نمیدانم. در حال حاضر، ما در دستان خدا هستیم.
تریسی مکلافلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی، در یک ایمیل به نیویورک تایمز تطلاع داده که پناهجویان بهطور «مناسب» از ایالات متحده اخراج شدهاند. او افزود:
هیچ یک از این افراد در هیچ مرحلهای از فرآیند پردازش یا بازداشت، ابراز ترس از بازگشت به کشور خود نکردهاند. دولت ایالات متحده هماهنگیهایی برای مدیریت رفاه این افراد توسط گروههای بشردوستانه در پاناما انجام داده است.
دولت پاناما که تحت فشار واشنگتن میزبان این گروه از پناهجویان است، ظاهراً چندان رغبتی به این میزبانی ندارد. رائول مولینو، رئیسجمهور پاناما، این ماه گفت:
صادقانه بگویم، نمیدانم آیا پروازهای بیشتری از ایالات متحده خواهد آمد یا نه. من تمایل چندانی به این کار ندارم، چون آنها مشکل را به ما منتقل میکنند و برای باقی میگذارند.
در این میان باید توجه داشت که رسانههای جمهوری اسلامی با سوءاستفاده از این خبر، بیتوجه به سرنوشت این پناهجویان با ادعاهایی مانند آنکه دولت آمریکا پناهجویان را به جنگلهای آمازون فرستاده در پی هراسافکنی و تبلیغ برای سیاستهای سرکوبگرانه جمهوری اسلامیاند.
در میان کسانی که اکنون در پاناما سرگردان هستند، هدایتالله زازی، ۳۴ ساله که به عنوان افسر در ارتش افغانستان خدمت کرده حضور دارد. او بعد از به قدرت رسیدن دوباره طالبان ابتدا به پاکستان گریخت، سپس به ایران رفت و خود را از تهران به برزیل رساند و از طریق آمریکای جنوبی و مرکزی به مرز ایالات متحده سفر کرد.
در میان اخراجشدگان، مسیحیان ایرانی نیز حضور دارند که میگویند در کشور خود تحت تهدید بودند، و چندین زن افغان از اقلیت قومی هزاره که میگویند تحت حکومت طالبان با آزار و اذیت مواجه هستند. یکی دیگر از اخراجشدگان، سیمگنات، یک زن ۳۷ ساله اهل اتیوپی از قوم امهارا است که به تنهایی سفر میکرد. او به نیویورک تایمز گفته است که به دلیل قومیتش، دولت به او مشکوک بود و تصور میکرد که با یک گروه شورشی همکاری میکند. او گفت که پس از آنکه خانهاش به آتش کشیده شد، پدر و برادرش کشته شدند و پلیس به او گفت که نوبت اوست، مجبور به فرار شد:
من آدمی نبودم که بخواهم از کشورم فرار کنم. یک رستوران داشتم و زندگی خوبی داشتم.
او در مورد مردم امهارا گفت:
ما انسان هستیم، اما جایی برای زندگی نداریم.
این گروه از مهاجران اوایل سال جاری از مرز مکزیک و ایالات متحده عبور کردند، حدود دو هفته در بازداشت بودند، سپس توسط مقامات آمریکایی با پابند و دستبند به مقصدی نامعلوم سوار هواپیما شدند.
یک خانم جوان ۱۹ ساله از افغانستان به نیویورک تایمز گفت که مقامات آمریکایی به والدین و پنج خواهر و برادر کوچکترش اجازه دادند تا از مرز به ایالات متحده عبور کنند. او به عنوان تنها خواهر یا برادر بالای ۱۸ سال، از آنها جدا شد، بازداشت شد و با هواپیما به پاناما فرستاده شد.
برخی از این پناهجویان هزاران دلار به افرادی بدهکار هستند که به آنها کمک کردند تا هزینه سفرهای خود را تأمین کنند.
پیامهای ضدونقیض
پاناما به اخراجشدگان مجوزهای ۳۰ روزه داده است که به آنها اجازه میدهد فعلاً در کشور بمانند و همچنین این امکان را به آنها داده است که اقامت خود را تا ۹۰ روز تمدید کنند.
اگرچه پاناما از کشورهای پناهجوپذیر است اما پناهجویان اخراجی از آمریکا پیامهای ضدونقیضی درباره احتمال دریافت حمایتهای قانونی بلندمدت در این کشور دریافت کردهاند. گزینه دیگر این است که افراد کشوری دیگر پیدا کنند که آنها را بپذیرد. اما سیلویا سرنا، وکیلی که بخشی از تیمی است که دعوای قضایی علیه بازداشت مهاجران در هتل و اردوگاه مرزی پاناما را به عنوان اقدام غیرقانونی مطرح کرد، به نیویورک تایمز گفته است که این امر نیازمند تلاشهای حقوقی موردی است. او در حال حاضر در حال مصاحبه با پناهجویان است تا ببیند تیمش چه کمکی میتواند ارائه دهد، او هشدار میدهد که ممکن است یافتن کشورهایی که از این گروه از پناهجویان استقبال کنند، بسیار سخت باشد.
آرتمیس قاسمزاده، یک مسیحی ۲۷ ساله ایرانی، پس از انتشار ویدیویی از بازداشت در هتل پاناما سیتی، به نوعی به رهبر این گروه تبدیل شد. او به نیویورک تایمز گفته است:
نمیدانم بعداً چه اتفاقی خواهد افتاد. قدم بعدیام را نمیدانم. در حال حاضر، ما در دستان خدا هستیم.
او میگوید که ظاهراً یک کشیش به پناهجویان پیشنهاد اسکان گروهی در شمال پاناما سیتی را داده است. آنها تا زمانی که در کشور هستند، میتوانند در آنجا بمانند. او اضافه کرد که خانهها آشپزخانه دارند و محدودیت ساعتی برای آنها وجود نخواهد داشت.
گزارش نیویورک تایمز از سرنوشت پناهجویان اخراجی از ایالات متحده به پاناما، تصویری دردناک از بحران انسانی را ترسیم میکند. این افراد، از جمله مسیحیان ایرانی، زنان افغان از اقلیت هزاره و دیگر پناهجویان از کشورهایی مانند اتیوپی، پس از عبور از مرزهای خطرناک و تحمل بازداشت، اکنون در پاناما سرگردان هستند. آنها با چالشهایی مانند نبود شبکه حمایتی، مشکلات قانونی و عدم امنیت مواجهاند. در حالی که برخی امیدوارند به ایالات متحده بازگردند، دیگران به دنبال راهحلهایی مانند اسکان موقت یا کار در پاناما هستند.
این گزارش نه تنها سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه دولت ترامپ را زیر سوال میبرد، بلکه مسئولیت جامعه بینالمللی در قبال بحران پناهجویی را نیز یادآور میشود. پناهجویانی مانند آرتمیس قاسمزاده و هدایتالله زازی، که روزی امیدوار بودند در ایالات متحده امنیت پیدا کنند، اکنون در سرزمینی غریب، در انتظار آیندهای نامعلوم به سر میبرند. این داستانها به ما یادآوری میکنند که پشت هر عنوان خبری انسانهایی با رنجها و آرزوهای واقعی وجود دارند.