گفت و گو با دکتر صمصامی پیرامون بانک ها، اقتصاد و دولت یازدهم: بانک مرکزی می گوید بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان وام داده است، این پول ها کجا رفته است؟
صمصامی می گوید: اگر در اقتصاد اسلامی نهادی به نام بانک درست می کنید، این بانک چیزی جز فعالیت قرضی نمی تواند و نباید انجام دهد. شما اگر می خواهید که مشارکت مدنی کنید، باید برای آن نهاد دیگری درست کنید. اگر می خواهید فروش اقساطی کنید، ساز و کار و نهاد خاص خودش را می خواهد…. عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی عقیده دارد که مشکل اول بانک های ما بنگاه داری نیست: “مشکل اول بانک های ما این است که تسهیلاتی که می دهند به بخش واقعی تولید نمی رود”
اقتصاد ایران آنلاین: دکتر حسین صمصامی، اقتصاددانی است که روزگاری هنگام تصدی سمت سرپرستی وزارت اقتصاد (پس از داود دانش جعفری در بهار سال ۸۷)، اندیشه بزرگی همچون «تهیه بانک جامع اطلاعاتی و آماری برای نظام بانکی» را دنبال می کرد، اندیشه ای که هرزمان با مخالفت ها و سنگ اندازی های گوناگون مواجه شده و تاکنون به سرمنزل مقصود نرسیده است، اما امروز گفت وگو با وی از آن جهت اهمیت دارد که بحث «ایجاد اصلاحات وتغییراتی جدید در قانون بانکداری بدون ربا» و درنتیجه ایجاد تحولاتی اساسی درقانون حاکم بر نظام بانکی ایران در مجلس و دولت به صورتی جدی مطرح است و او که اکنون در جایگاه رییس مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی دانشگاه شهید بهشتی نشسته، منتقد بسیاری از روش های اجرایی کنونی نظام بانکی است و اعتقاد دارد که در نظام بانکی کشور همان ساختار ربوی گذشته را حفظ کردیم.
صمصامی می گوید: اگر در اقتصاد اسلامی نهادی به نام بانک درست می کنید، این بانک چیزی جز فعالیت قرضی نمی تواند و نباید انجام دهد. شما اگر می خواهید که مشارکت مدنی کنید، باید برای آن نهاد دیگری درست کنید. اگر می خواهید فروش اقساطی کنید، ساز و کار و نهاد خاص خودش را می خواهد…. عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی عقیده دارد که مشکل اول بانک های ما بنگاه
مشکل اول بانک های ما «بنگاه داری» نیست، مشکل این است که تسهیلاتی که می دهند به «بخش واقعی تولید» نمی رود.
داری نیست: “مشکل اول بانک های ما این است که تسهیلاتی که می دهند به بخش واقعی تولید نمی رود” او برای این نگاه شاذ به بانک ها یک شاهد مثال می آورد و آن چیزی نیست جز آمار تسهیلات ۱۴۶ هزار میلیارد تومانی بانک ها طی شش ماه ابتدای امسال که بانک مرکزی ارایه کرده است و مقایسه آن با رقم ۱۰۴ هزار میلیاردتومانی شش ماهه اول سال ۹۲، رشد ۴۵ درصد در ارائه تسهیلات را نشان می دهد.
دکتر صمصامی با اشاره به این که بخش اعظم آن رقم (تسهیلات) مربوط به تمدید معوقات است و در اختیار یک گروه خاصی است که هر سال استمهال می شود و در این آمار خودش را نشان می دهد، این پرسش های اساسی را مطرح می کند: این پول ها دست چه کسانی است؟ چه کسانی پول ها را برنمی گردانند؟ و تحت چه عنوانی این پول ها را برنمی گردانند؟ اتاق کار رییس مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی دانشگاه شهید بهشتی مکان آرامی برای این گفت وگوی پرچالش است هرچند که اواسط مصاحبه، پژواک پاسخ های پرحرارت صمصامی احتمالا در سالن و سایر اتاق های مرکز شنیده می شود!
گزیده سخنان مهم دکتر صمصامی با سایت رجا نیوز پیرامون بانک ها، اقتصاد و دولت یازدهم در ادامه می‌خوانید.
به جرات می توانم بگویم بعد از کتاب شهید صدر و قانون عملیات بانکی بدون ربا کار جدی در عرصه مطالعاتی در زمینه بانکداری بدون ربا انجام نداده ایم .
*اصلا کار بانک مشارکت مدنی و فروش اقساطی نیست.کار بانک این است که پولی را بگیرد و یک پولی را به صورت قرض بدهد، فقط قرض
* آخرین آماری است که بانک مرکزی روی سایتش گذاشته و اعلام کرده است که در ۶ ماه اول امسال، سیستم بانکی بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان وام داده است. این رقم در شش ماه اول سال گذشته، ۱۰۴ هزار میلیارد تومان و در شش ماه اول سال ۹۱، نزدیک به ۸۰ هزار میلیارد تومان بوده
بانک مرکزی می گوید در ۶ ماهه اول ۹۳، سیستم بانکی بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان وام داده است، این پول ها کجا رفته است؟
است. حالا بحث ما این است که بانک ها در شش ماه اول ۹۳، بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات داده اند، این تسهیلات چه شده است.
* نگاه داری بانک ها اولویت و مشکل اصلی بانک های ما نیست. اگر بانک ها واقعا این منابع را صرف بنگاه داری خودشان می کردند باید اثر آن در تولید نیز نشان داده می شد. این نشان می دهد که حتی به آن جا هم نرفته است. یعنی عمدتا منابع و تسهیلاتی که در اقتصاد داده می شود هرز می رود. بخش اعظم آن معوقات است و در اختیار یک گروه خاصی است که هر سال استمهال می شود و در این آمار خودش را نشان می دهد. این پول ها دست چه کسانی است؟ چه کسانی پول ها را برنمی گردانند؟ تحت چه عنوانی این پول ها را برنمی گردانند؟ دولت چه اقداماتی برای بازگرداندن پول ها انجام داده است؟ پس این ۱۴۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات در کنار آمارهای کلان اقتصاد ایران، رشد سرمایه گذاری منفی و رشد اقتصادی بسیار پایین نشان می دهد که این سیستم بانکی ما معیوب است و نمی تواند قانون بانکداری بدون ربا را اجرا کند.
* مشکلی که این دولت و دولت های قبلی به ویژه دولت احمدی نژاد نیز داشت، آن است که هیچ وقت از وضعیت موجود یک تصویر درستی نداشته ایم. ما از اقتصاد امروز یک تصویر درستی نداریم. مریض، پزشک، دارو، نسخه…، پزشک تا نفهمد که مشکل مریض چیست، نمی تواند نسخه درستی بپیچد. ۶۰ تا ۷۰ درصد معالجه فرد بستگی به تشخیص درست دارد. ما در پزشکی ابزار لازم را برای تشخیص درست داریم ولی در اقتصاد ایران ابزار لازم را برای بررسی وضع موجود نداریم. اطلاعات و آمار موجودی که منتشر می شود برای بررسی وضع موجود اقتصاد کفایت نمی کند.
* کسانی که بحث سرک کشیدن را مطرح کردند اطلاعات درستی ندارند. در تمام کشورهایی که آمارشان به لحاظ اقتصادی سرو سامان دارند، تمام اطلاعات برای سیاستگذارانشان شفاف است
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید