https://www.youtube.com/watch?v=yWuH4DForWk
بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات ایران از دیروز، شنبه (۷ نوامبر/ ۱۶ آبان)، در مصلای تهران آغاز به کار کرد. این نمایشگاه در حالی برگزار شده است که چند رسانه عمده محافظه‌کاران منتقد دولت حسن روحانی برای نشان دادن اعتراض خود از حضور در نمایشگاه انصراف داده‌اند. روزنامه‌های کیهان، جوان و وطن امروز، خبرگزاری‌های تسنیم و فارس، هفته‌نامه ۹ دی و چند وبسایت، از جمله رجانیوز، از جمله رسانه‌هایی هستند که در نمایشگاه حضور ندارند.
حسن روحانی در سخنانی گفت “نمی‌شود در کشور برخی رسانه‌ها برای همیشه از تعطیلی و توقیف مصون باشند و حاشیه امنی داشته باشند و نه تنها هرچه می‌خواهند بنویسند که نقش پلیس مخفی را ایفا کنند به طوریکه از برخی نشریات می‌توان فهمید فردا چه کسی بازداشت یا توقیف می‌شود و ریختن آبروی چه کسی در دستور کار است.”
روحانی ادامه داد: در کشور ما از اولین مطبوعه؛ کاغذ اخبار یا وقایع اتفاقیه؛ ۱۸۰ سال می‌گذرد٬ اما از آن نشریه جز در آرشیو خبری نیست. اما در دنیا روزنامه‌هایی داریم که بیش از ۲۰۰ سال سابقه دارند؛ مثلا تایمز لندن ۲۳۰ سال و نیویورک تایمز ۱۱۹ سال عمر دارد. رسانه‌ای که دهه‌ها از عمرش بگذرد؛ بر حرفه‌ای بودنش افزوده شود؛ افکار عمومی را جذب کند و سابقه ۱۰۰ و ۲۰۰ ساله داشته باشد٬ می‌تواند خوب عمل کند.
وی در ادامه سخنان خود گفت: “رسانه‌ای که هنوز متولد نشده و خود را به خوبی معرفی نکرده؛ به دلایل واهی دچار تاخت و تاز دیگران قرار می‌گیرد. قبلا هم گفته‌ام کلمه توقیف و تعطیل باید آخرین کلمه در یک رسانه باشد.”
رییس‌جمهور بدترین جوانمرگی را جوانمرگی مطبوعات و رسانه خواند و گفت: رسانه‌ای که هنوز متولد نشده و خود را به خوبی معرفی نکرده؛ به دلایل واهی دچار تاخت و تاز دیگران قرار می‌گیرد. قبلا هم گفته‌ام کلمه توقیف و تعطیل باید آخرین کلمه در یک رسانه باشد.
وی افزود: ما همانطور که نیازمند به نهاد رسانه هستیم، نیازمند به نظام مطبوعات با قوانین روشن نیز هستیم و اگر قانون روشن باشد هر روز جمعی با به دست گرفتن یک کلمه و یک جمله نخواهند توانست با آزادی مردم‌بازی کنند.
*****
صحبت های روحانی در مراسم گشایش نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها در تهران به نقل از ایران امروز:
* تردیدی نیست که برای ورود به عصر جدید و در دنیای جدید ما نیاز به توسعه داریم و همچنین تردیدی نیست که مسیر و راه برای ورود به توسعه، رسانه است. البته برای یک کشور مهمتر از داشتن یک رسانه داشتن نهاد رسانه است.
* رسانه باید دارای سوابق بلند با هویت و با نگاه و دیدگاه خاص خود باشد. در کشور ما اولین مطبوعه، «کاغذ اخبار» یا «وقایع اتفاقیه» بود که حدود ۱۸۰ سال از آن می‌گذرد اما از آن نشریات روزهای اولیه دیگر خبری نیست و شاید در آرشیوها باقی مانده باشد اما ما در دنیا روزنامه‌هایی داریم که بیش از ۲۰۰ سال سابقه دارند. مثل تایمز لندن با عمر ۲۳۰ ساله و نیویورک تایمز که ۱۱۹ سال عمر دارد.
* به رسانه‌ای نیاز است که دهه‌ها از عمرش بگذرد به حرفه‌ای بودن و پختگی آن افزوده شود و افکار عمومی را به خود جذب کند. بدترین جوانمرگی، جوانمرگی مطبوعات و رسانه است و اینکه رسانه‌ای که هنوز متولد نشده بال و پر نگشوده و خود را به خوبی معرفی نکرده به دلایل واهی دچار تاخت و تاز دیگران قرار می‌گیرد.
* کلمه تعطیل و کلمه توقیف باید آخرین کلمات در یک رسانه باشند. ما همانطور که نیازمند نهاد رسانه هستیم به نظام مطبوعات هم نیاز داریم.
* به نظام مطبوعاتی شفاف، با قوانین و مقررات روشن نیاز داریم. اگر قانون روشن باشد هر روز جمعی با به دست آوردن یک کلمه و یک جمله نمی‌توانند با آزادی مطبوعات بازی کنند.
* قانون و مقررات شفاف و تنبیه و تشویق روشن است. اولین مجازات اعدام نیست بلکه در همه جا آخرین قانون جزا و شدیدترین آن اعدام است. اولین مجازات جریمه یا زندان کوتاه مدت است.
* اگر یک رسانه تخلفی کرده است و نهادی رسانه آن را رصد کرده، پس او متخلف است نه نهاد دیگری. چرا که ما در کشور وزارت ارشاد، هیأت نظارت و قوه قضائیه داریم.
* برای مطبوعات، پایگاه‌هایی که می‌توانند راجع به تنبیه آنها سخن بگویند و قضاوت کنند مشخص هستند و دارای معیارهایی معین‌اند؛ هر مأمور امنیتی نمی‌تواند معیاری برای مطبوعات و نشریات باشد.
* ما نیازمند یک نظام قانون و مقرراتی هستیم که در برابر آن همگان یکسان باشند. افتخار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران این است که می‌گوید همه افراد حتی رهبری نظام در برابر قانون یکسان هستند.
* قابل تحمل نیست که در یک کشور برخی رسانه‌ها برای همیشه از تنبیه، توقیف، تعطیل شدن و تهدید مصون باشند و یک حاشیه امنیتی دائمی برای آنها مقدر شده باشد که هرچه می‌خواهند بگویند. گاهی برخی رسانه‌ها به عنوان پلیس مخفی عمل میکنند. همچنین گاهی با مطالعه برخی از نشریات می‌توان فهمید که فردا قرار است چه کسی دستگیر شود و آبروی چه کسانی برده شود.
* ما در کشور برای آگاهی مردم رسانه داریم. عده‌ای ادعای انقلابی‌گری دارند. این در حالی است که انقلابی بودن به معنای اخلاق است؛ چرا که مردم ما انقلاب کردند تا اخلاق اسلامی در کشور حاکم شود و موازین اسلام در کشور معیار قرار بگیرد. آنها انقلاب کردند تا خون و آبرو و اموال مردم محفوظ بماند.
* آنچه که من درباره انقلابی بودن می‌فهمم این است که انقلابی بودن به معنای دروغ نگفتن است. انقلابی بودن به این معنا است که به دیگران تهمت نزنیم و چهره بزرگان نظام و آنها که در انقلاب، هشت سال دفاع مقدس و سازندگی کشور تلاش کردند را حفظ کنیم و به مردم امید و اعتماد دهیم.
* آیا اینکه از پایگاه یک بخش از دولت به بخش دیگری از حکومت حمله کنیم انقلاب و انقلابی‌گری است؟ زمانی در برخی از نوشته‌ها می‌خواندیم که هماهنگی راهبردی به عنوان یک اصل بسیار مهم برای وحدت جامعه و حکمرانی سالم است اما گاهی برعکس این جمله را مشاهده می‌کنیم و شاهد ناهماهنگی راهبردی در این زمینه هستیم.
* تمام مطبوعات و رسانه‌ها باید در برابر قانون یکسان باشند. اگر در کشور چنین شرایطی حاکم بود ما کشوری انقلابی هستیم و چنانچه چنین شرایطی در کشور حاکم نبود این به آن معناست که در حال حرکت علیه انقلاب اسلامی و اخلاقی هستیم.
* دستگاه قضا باید مأمن جامعه باشد. اگر نمک سالم باشد، هر چیزی که اشکالی داشته باشد می‌توان جلوی آن را گرفت اما زمانی که نمک فاسد شود کار بسیار سخت می‌شود.
* دستگاه قضا پایگاه امن مردم است و مردم زمانی که از همه جا مأیوس می‌شوند، جایی که نباید هیچ فردی مأیوس شود باب عدل و در خانه قاضی است و بسیار مهم است که جامعه ما احساس امنیت، عدالت و یکسانی داشته باشد.
* چنانچه در سراسر دستگاه‌های کشور و همه قوا به ویژه دستگاه قضا عدالت یکسانی برقرار شود در آن زمان است که بهتر می‌توانیم از تفکر و اندیشه خود برای آگاهی جامعه بهره‌برداری کنیم.
* امروز تقریباً عمر رسانه‌های یکطرفه در حال پایان یافتن است. رسانه‌ها دوطرفه هستند و مردم نیز نه در فضای مجازی، بلکه در کنار گیشه‌های روزنامه‌فروشی با خریدن یا نخریدن نظرات خود را مطرح میکنند. در چنین فضایی، رسانه‌های کشور باید مسئولیت سنگینی بر دوش خود احساس نمایند.
* ما در دو زمینه نیاز به امید داریم و القای امید در جامعه به دست مطبوعات، رسانه‌ها، رسانه ملی، همه سایت‌ها و به دست فضای مجازی و حقیقی است.
* ملت ایران در این ۲۶ ماه کار بزرگی انجام داد. البته اقتصاد جامعه ما از قبل بیماری‌هایی داشت و بعد از انقلاب هم بیماری‌هایی وجود داشت و تحریم نیز به عنوان یک بیماری جدید به آن افزوده شد. از ابتدای انقلاب تحریم‌ها به صورت محدود و در سال‌های اخیر به صورت وسیع وجود داشته است. رفع تحریم‌ها معنایش این نیست؛ مثلاً اگر کسی بیماری قلبی داشت و آن بیماری درمان شد بگوییم چرا گردن درد یا دست دردش خوب نشده است. اقتصاد ما بیماری‌های مختلفی دارد که با برداشته شدن تحریم‌ها فقط یکی از آن بیماری‌ها درمان می‌شود.
* با برداشته شدن تحریم اقتصاد ما تحرک پیدا می‌کند، اما معنایش این نیست که دیگر بیماری و مشکلی در اقتصاد وجود ندارد. اولین قدمی که در عرصه بعد از تحریم می‌توانیم مشکلات جامعه را از جمله مشکلات اقتصادی را حل و فصل کنیم ایجاد امید و امید به آینده است و بزرگترین عمل ضدانقلابی ایجاد یأس است. رسانه‌ای که به معنای واقعی کلمه ضدانقلاب است رسانه‌ای است که وقتی آن را می‌خوانید چیزی از شما کم می‌کند. صفحه اولش امید را از شما می گیرد و صفحه دومش اعتماد را از شما می‌گیرد. انقلابی بودن ما در مطبوعات و رسانه‌ها این است که واقعیات را به خوبی و درستی بیان کنیم.
* اگر ملت بزرگ ایران کار بزرگی کرده کار ملت را کوچک نکنیم. بعضی با پول بیت‌المال و حاکمیت علیه افتخار حاکمیت حرکت میکنند. با پول دولت و علیه دولت؟ دولتی که منتخب مردم است؟ ایرادی ندارد یک نفر با پول شخصی خود رسانه‌ای راه بیاندازد و از اول تا آخر مخالفت کند اما با اجازه چه کسی با پول مردم می‌خواهیم علیه راه مردم حرکت کنیم. پول مردم و علیه مردم؟ این مسأله نمی‌تواند برای جامعه‌ای قابل قبول باشد.
* افتخار ما این بوده که نمایندگان سرافراز ملت توانسته‌اند به خوبی از حقوق حقه‌شان دفاع کنند. ما نه تنها در مذاکرات گفتیم که راکتور اراک باید باقی بماند بلکه این را هم اضافه کردیم که باید مدرنیزه شود و گروه ۱+۵ باید تکنولوژی‌شان را به آن بیاورند و تکنولوژی جدید باید وارد این عرصه شود. اراک امروز با دیروز از زمین تا آسمان فرق دارد و این راکتور جدید به مراتب مدرن‌تر از آنچه ساخته شده، خواهد بود.
* ملت ایران نه تنها حق خود را تثبیت کرد که غنی‌سازی کند ، امروز می‌تواند کیک زرد را به UF6 تبدیل و اورانیوم رابه غنای ۵/ ۴ و ۵ درصد برساند بلکه قدم دیگر این بود که تجارت را نیز در این زمینه به دست آورد. از هفته‌های آتی ما UF6 می‌فروشیم و کیک زرد را می‌گیریم. یعنی در بازار تجارت هسته‌ای وارد می‌شویم. نه تنها سانتریفیوژ می‌چرخد بلکه مدرن‌تر از آن به چرخش درمی‌آید و به محض اجرایی شدن توافق از همان روز اول گاز UF6 برای اولین بار در راکتور پیشرفته IR-8 تزریق خواهد شد و با IR-8 غنی‌سازی در حد آزمایشگاهی آغاز می‌شود.
* ما نه تنها قطعنامه‌های ششگانه ظالمانه شورای امنیت سازمان ملل را لغو کردیم بلکه در قطعنامه جدید حق غنی‌سازی ایران به رسمیت شناخته شد. در حالی که در هیچ قطعنامه‌ای حق غنی‌سازی کشوری رسماً اعلام نشده است. این کار عظیم و بزرگ و رفع تحریم‌های ظالمانه افتخاری از آن ملت ایران است.
* البته ممکن است بعضی‌ها بگویند که برخی کلمات قرارداد ایراد دارد. بالأخره هر متنی غیر از کلام خداوند و معصوم قابل نقد است و انتقاد همه و حق مطبوعات به حساب می‌آید اما نقدی که منصفانه باشد. در مقابل پاسخ مسئولانه هم باید داده شود. همه ما باید نقادی کنیم و نقد به نفع ماست. دولت، قوه قضائیه و مجلس باید نقد شوند و حتی اسلام بالاتر از اینها می‌گوید که امام مسلمین هم باید نقد شود. منتهی نقد به معنای واقعی نه اتهام، تخریب، تهمت و دروغ.
* باید از روی دلسوزی انتقاد کنیم، تأکید کرد: باید بگوییم فلان کار خوب بود و اینجای کار هم اشکال داشت. بیاموزانیم و بیاموزیم و کاری کنیم که آینده بهتری در انتظارمان باشد. در شرایط جدید در سراسر کشور امروز امید تبلور بیشتری دارد و شما می‌توانید این امید را به جامعه تزریق کنید.
* همه باید از مسیر و راهی که در فضای جدید برای توسعه کشور به وجود آمده استفاده کنیم. اگر امید نباشد سرمایه‌گذار نخواهد بود، اقتصاد مقاومتی پیاده نخواهد شد و صادرات غیرنفتی افزایش پیدا نخواهد کرد. همه مطلع هستید که سال ۹۴ سال سختی برای دولت بود و وضع اقتصادی دنیا، وضع نفت و قیمت نفت را می‌دانید.
* بعضی کشورهای همسایه ما که صادرکننده نفت هستند و جمعیت‌شان حدود یک سوم ما و درآمد نفت‌شان ۱۰ برابر ماست برای اداره امسال خود ده‌ها میلیارد از ذخایرشان برداشت کرده‌اند و در برخی از کشورهای صادرکننده نفت تورم نزدیک به ۳۰۰ درصد رشد داشت. با این حال در این کشور مسیر کاهش تورم حفظ و مسیر رونق البته با شتاب کمتری حفظ شد. در شش ماهه اول رشد ما یک است و امکان دارد تا پایان سال به ۲ یا کمی کمتر و بیشتر برسد اما نگذاشتیم به رشد منفی برسیم و مسیر کاهش تورم مسیر عکس خود را طی کند.
* در شرایطی که پارسال با خشکسالی عظیمی مواجه بودیم خرید دولت از گندم‌کاران بیش از ۸ میلیون تن بود. ما زمانی تنها برای یک هفته ذخیره گندم داشتیم اما در زمستان ذخیره ما ۵/ ۶ ماه بود و الان هم خیلی بالاست و با این شرایط تقریباً نیاز به خرید گندم نداریم. در بعضی محصولات کشاورزی دیگر هم وضع به همین صورت است.
* آیا درست است رسانه‌ها فقط از نقد آغاز کنند؟ آیا بهتر نیست رسانه‌ها ابتدا واقعیات را بگویند بعد به نقد، پس از آن به راه‌حل برسند و در مجموع به مردم امید بدهند؟ البته رسانه‌هایی که ناامیدی را تزریق میکنند تعدادشان بسیار محدود و آنها که به نفع مردم تلاش میکنند عددشان بسیار بالاست. من از همه آنها که حامی یا منتقد هستند تشکر می‌کنم اما قطعاً نمی‌توانم از کسی که اخلاق را زیر پا می‌گذارد و از اخلاق حرفه‌ای فاصله می‌گیرد و یا بذر ناامیدی را بین مردم می‌پاشد تشکر کنم.
* همه باید به فکر کشورمان، ملت‌مان، آینده و توسعه‌مان باشیم. شرایط امروز می‌تواند در زمینه‌های مختلف کشور ما را با سرعت قابل توجهی به سمت پیشرفت و توسعه هدایت کند. کمتر هفته‌ای است که کمپانی‌های مختلف و مراکز اقتصادی آسیا، اروپا، آفریقا و بعضی کشورهای آمریکا به ایران سفر نکنند و در فکر قرارداد نباشند. ما به مراتب آینده‌ای بهتر از امروز خواهیم داشت و همه باید دست به دست هم بدهیم که ایرانی بسازیم که به معنای واقعی کلمه رونق اقتصادی داشته باشد و ایرانی بسازیم که علم و فناوری در آن در حال پیشرفت باشد.
* شرایط پسابرجام و پساتحریم فضای جدید به وجود آورده است. تمام خاصیت برجام ایجاد فضای مناسب برای امید، فعالیت و رونق است و نباید در پسابرجام در جامعه یأس منتشر کرد، مردم را نسبت به آینده ناامید کنیم و یا اینکه با داستان‌سرایی مردم را بترسانیم. از این حرف‌ها دست برداریم که امروز یا فردا از بالا و چپ و راست حمله میکنند. درست است که باید همیشه مراقب باشیم اما به چه دلیل مردم را می‌ترسانیم و تصویرهای سیاه در جامعه تزریق می‌کنیم.
* بی‌تردید بعد از ۲۶ ماه شرایط ما از نظر بین‌المللی، اجتماعی، وحدت و امید بهتر از گذشته است و مردم بیشتر از همیشه آماده حرکت اقتصادی هستند. به هر حال هر کشوری رقبا و دشمنانی دارد که باید خودش را آماده کند. اما فضای جامعه را مدام مسموم کردن درست نیست.
* شرایط منطقه، تروریسم منطقه و اختلافات منطقه را ببینید. عراق را ببینید که چطور به جان هم افتاده‌اند در جایی که روزی با هم برادرانه زندگی می‌کردند. باید از این مسائل درس بیاموزیم و بین مردم شکاف و اختلاف نیندازیم. ما همه ایرانی هستیم و به نظام و انقلاب علاقه داریم و همه می‌خواهیم ایرانی آباد داشته باشیم.
* در این شرایط ما باید کاری کنیم که انسجام، وحدت، دوستی و برادری ما با مشکل مواجه نشود. البته این مسائل با انتقاد منافاتی ندارد اما انقلابی ماندن جامعه یعنی اینکه تهمت و دروغ وجود نداشته باشد و به صرف اتهام آقایی یا دستگاهی قبل از دادگاه محاکمه و جلو رفتن مراحل قانونی و دادگاهی با آبروی مردم بازی نکنیم، این خلاف قانون، قرآن، اسلام و صحیفه سجادیه است.
* باید تلاش کنیم برای حرکت اقتصادی و سیاسی جامعه امیدواری به وجود بیاید. اسفندماه انتخابات در پیش است و باید همه را امیدوار کنیم که به پای صندوق‌های رأی بیایند. همه باید بتوانند افراد مورد نظرشان را در لیست‌های انتخاباتی ببینند و همه باید در صف‌های انتخابات شرکت کنند. هر چقدر بتوانیم فضای امید را در سیاست، اقتصاد و فرهنگ بیشتر کنیم به توسعه نزدیک‌تر خواهیم شد.
* دولت در زمینه مطبوعات قدم‌هایی برداشته، در آینده هم قدم‌های دیگری برخواهد داشت. ما یارانه‌های مطبوعات را شفاف‌سازی کردیم و همچنین اکنون راه برای گرفتن امتیاز نشریات کوتاه شده است. در آینده نیز باید یارانه‌ها را به سمت توسعه چاپ به جای توزیع نقدی حرکت دهیم. باید کاری کنیم که همه در فضای رسانه‌ای بتوانند حضور پرنشاط و شادابی داشته باشند.
* نمایشگاه مطبوعات فرصت بسیار مغتنمی برای حضور در میان رسانه‌هاست. امیدوارم از مطبوعات ما به جای خشونت و افراطی‌گری، اعتدال و عقلانیت برآید و بتوانیم اصالتی که وظیفه دینی، ملی و انقلابی ماست را حفظ کنیم.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید