روشنگری و اعتراض در چهارچوب دمکراسی غربی.
برتراند راسل، فیلسوف، منطق دان، و ریاضی دان انگلیسی پایه گذار منطق ریاضی مدرن و از نظر فلسفی نماینده امپریسم منطقی پوزویستی، متفکرو صلح خواهی لیبرال؛ با ایده آلهای صوری انسان دوستانه است که بین سالهای ۱۹۷۰-۱۸۷۲ زندگی نمود ودر دانشگاه به تحصیل ریاضیات و فلسفه پرداخت.
راسل مانند برگسن و سارتر و کامو از جمله فیلسوفانی است که در سال ۱۹۵۰ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. کمیته نوبل دلیل اعطای جایزه فوق را به او” پیشگام بودن برای مبارزه درراه هومانیسم و آزادی تفکر”اعلان نمود.
راسل یکی ازمتفکران فلسفه تجزیه و تحلیلی در انگلیس بود. بخش مهمی ازآثاراو مربوط به تاریخ فلسفه بورژوایی وعلم ریاضیات است. اودانشمند و سیاستمدار و فعال سیاسی ونویسنده بود. راسل فیلسوفی است بدون سیستم نظری ولی باتمایلات فلسفی آته ایستی وسوسیالیستی ازنوع غربی.
راسل یکی از مهمترین استادان علم منطق درقرن بیست بود وکوشید تا تجربه گرایی فلسفی راباتئوری شناخت ریاضی متحد نماید. ازجمله موضوعات تحقیقی راسل- فلسفه ریاضیات، تئوری شناخت، فلسفه زبان، و فلسفه روان است. اوپایه گذار اتم گرایی منطقی است ومیگفت فلسفه را میتوان اینچنین نامید. در علوم باید زبان ایده آل منطقی بجای زبان عامیانه غیرمطمئن قرارگیرد. اوهمه مسائل فلسفی راتاحد ومرز وضعیت جمله سازی وبکارگیری اززبان کاهش میداد و تعریف میکرد.
راسل بعدها نوشت که مطالعه کتاب ” اوکلید ” فیلسوف و ریاضی دان یونانی درعهدنوجوانی تاثیر مهمی روی اوگذاشت. اوخودزیرتاثیر فیلسوفانی مانند هیوم و ادوارد مور و لایبنیتس وجان استوارت میل بود. وی روی محفل فلسفی وین تاثیربزرگی گذاشت، ویتگنشتاین یکی از شاگردانش بود.
راسل درقرن ۲۰ کمک عظیمی به رشد علم منطق نمود، او را میتوان یکی از فیلسوفان مکتب پدیده شناسی فنومنولوگی نیزبشمارآورد. وی مدعی بود که واقعیات را میتوان بسبک اتم شناسی تا کوچکترین اجزاء آن شناخت ونامید.
راسل مانند خود نوبل دانشمندی شکاک واتوپیست واخلاقگرا است. از جمله مبارزات او در چهارچوب دمکراسی غربی، مخالفت با سلاح اتمی وانتقاد از حمله امریکا به ویتنام وانتقاد از دخالت شوروی در چکسلواکی ومسابقات تسلیحاتی میان دوبلوک و ابرقدرتها بود. او نه تنها استالین بلکه ضدکمونیستهای بورژوایی رانیزمورد حمله وانتقاد قرارداد.
درنظرراسل سه صفت انسانی عبارتند از عشق وشناخت وهمدردی. وی اشاره میکند که تکیه گاه و مقاومت روانی اجتماعی اش در دوران جوانی- طبیعت و کتاب وریاضیات بود. شعار” فرمان برداری از عقل “او حتی امروزه در محافل روشنگری مطرح ومورد توجه است.
مجموعه آثار راسل بیش از ۶۰ کتاب و ۲۰۰۰ مقاله است. ازجمله آثاراو- بیوگرافی متفکران غرب، تاریخ فلسفه غرب، مقدمه ریاضیات، زندگی من، ماهیت ما و جهان خارج، پایه های یک تحول اجتماعی، عرفان ومنطق، تجزیه وتحلیل روان، فرهنگ جامعه صنعتی وآینده آن، فلسفه مادی انسان و جهان، شک گرایی، عصرعلوم، آزادی وسازمان گرایی، در رسای اعتدال، مقوله قدرت، مقالات فلسفی وسیاسی، اصول هندسه، نقد فلسفه لایبنیتس، درباره علامات ونشانه ها، اصول ریاضی، چرادیگرمسیحی نیستم، ازدواج و اخلاق، و تسلط سرزمین سعادت، هستند.
کتاب معروف او “تاریخ فلسفه غرب”با ۸۵۰ صفحه درسال ۱۹۵۰ منتشرشد که شامل بخشهای فلسفه یونان باستان – فلسفه مسیحی قرون وسطا – و فلسفه عصرجدید – هست.
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید