اولین مرکز تجاری آلمان در تهران افتتاح شد. این مرکز به شرکتهای آلمانی برای فعالیت در ایران مشاوره میدهد. در مراسم افتتاح هم نگاهها و اظهارت امیدبخش وجود داشت و هم نگرانی از تاثیر منفی سیاست دولت ترامپ در قبال برجام.
اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان در تهران بیش از ۴۰ سال قدمت دارد و بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ شرکت در اتاق مشترک ایران و آلمان عضویت دارند.
امید یراقی، رئیس ایرانی اتاق بازرگانی ایران و آلمان درباره دفتر جدید گفت: «اتاق مشترک به یک شبکه جهانی با ۱۳۰ اتاق از ۹۰ کشور متصل است و تأسیس مرکز بازرگانی آلمان میتواند در تقویت جایگاه اتاق مشترک در این شبکه بیش از پیش اثرگذار باشد.» او افزود که ایجاد یک بخش حقوقی برای مشاورههای سیاسی- اقتصادی نیز در دست بررسی است.
علی ماجدی، سفیر ایران در آلمان در سخنرانی خود در مراسم، گفت: «بعد از امضای برجام و رفع تحریمها همهچیز خوب پیش میرفت تا این که ترامپ در عرصه سیاست آمریکا سربرآورد.» او افزوده است: «طبق آمار از ۳۵۰ طرح در نظر گرفته شده برای سرمایهگذاری در ایران ۸۳ طرح با ارزش ۱۱.۳ میلیارد یورو متعلق به کشور آلمان است که امیدواریم با حل مشکلات پیش رو زمینه اجرای این طرح ها فراهم شود. »
ماجدی به “مشکلات پیشرو” اشارهای نکرده است، ولی در مراسم روز پنجنشنبه بیشتر صحبتها و اظهارات حول مواضع و رویکردهای دولت ترامپ در زمینه برجام دور میزد. انتقاد و حمله ترامپ به برجام (قرارداد هستهای برای محدودسازی برنامه هستهای ایران در ازای رفع تحریمها علیه این کشور) سبب شده که همکاری بانکهای بینالمللی با ایران بیش از پیش به کندی دچار شود و شرکتهای آلمانی دوباره در معامله و همکاری با ایران نامطمئن شوند.
ماجدی در ادامه از وابسته بودن ۲۰هزار موقعیت شغلی در آلمان به صادرات به ایران سخن گفته است.
“انتظاراتی غیرواقعی”
در مراسم روز پنجشنبه میشائیل کلور- برشتولد، سفیر آلمان در ایران نیز سخنانی ایراد کرد. او با تاکید بر حمایت آلمان از برجام، گفت: «برای برلین مهم است که این دستاورد مهم (برجام) حفظ شود و مردم ایران نتیجه آن را در سفره های خود ببینند. استراتژی جدید آمریکا برای به تاخیر انداختن تصمیم نهایی درباره برجام به منظور ایجاد نگرانی است که این نگرانی برای اقتصاد چون سم است و باید با این موضوع مقابله کنیم.»
کلور- برشتولد همچنین در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما هم گفته است: «از حدود دو سال قبل تاکنون صادرات آلمان به ایران ۱۵ درصد افزایش یافته که این حجم از صادرات نه کالاهای مصرفی که اجناس سرمایه ای و ماشین آلات بوده است و موجب افزایش راندمان کارخانه ها و تولید ناخالص ملی ایران می شود.»
خبرگزاری آلمان هم به نقل از تیم لطیف، خزانهدار اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان نوشته است که حجم مبادلات ایران در سال گذشته بر سه میلیارد یورو بالغ شده است.
حجم مبادلات در شش ماه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۲۵ درصد افزایش نشان میدهد. لطیف اما ادامه این روند را به دلیل سیاستهای دولت ترامپ با ابهام و نامطمئن توصیف کرده است. او افزوده است که ایرانیها در دو سال و نیمی که از امضای برجام میگذرد امید زیادی به بسط مبادلات با آلمان داشتهاند، و قصد دارند که حجم مبادلات را به ۱۵ میلیارد یورو ا فزایش دهند که انتظاری غیرواقعی است.
پدرام سلطانی، نائب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران آخرین سخنران در مراسم افتتاح اولین مرکز تجاری ایران و آلمان بود. او از “تغییرات جدی و اساسی” در مدل و ترکیب اقتصادی ایران خبر داد و شکوه کرد که “دنیا نباید ما را به عنوان صادرکننده نفت، فرش و پسته بشناسد.”
واقعیتها و امیدهای بخش خصوصی
سلطانی گفته است که بخش خصوصی ایران از این جملات تکراری که ایران دارنده دومین ذخایر گاز و چهارمین ذخایر نفت است عبور میکند، چرا که بخش خصوصی یادگرفته که این ذخایر برای آن اعتبار، افتخار و حرکتی نیاورده است. بنا به تصریح او «نگاه بخش خصوصی به سوی سرمایه گذاری بر روی نیروی خبره، با مهارت و با اندیشه جوان است و این بخش میخواهد استارت آپ های خود را به دنیا عرضه کند و در تغییر ساختار مدل اقتصادی روی اقتصاد فرهنگ، اقتصاد هنر و اقتصاد دانش بنیان باید با آلمان همکاری کند.»
اظهارات سلطانی در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی حضور پررنگ نهادهای نظامی و امنیتی و شرکتهای شبه خصوصی که به این نهادها وابستهاند را سد بزرگی در برابر رشد بخش خصوصی میدانند و آن را از عوامل فساد و رانتخواری گسترده در اقتصاد ایران توصیف میکنند.
این نکته نیز مورد تاکید است که مشکل ایران با جهان خارج صرفا به پرونده هستهای محدود نمیشود و برجام نمیتواند در شرایطی که آمریکاستیزی در ایران جریان دارد و شعار نابودی اسرائیل هم از محورهای اصلی سیاست منطقهای جمهوری اسلامی است چندان کمکی به بهبود مناسبات ایران با جهان خارج بکند.
از نطر بسیاری از کارشناسان وضعیت نامساعد تعامل سیاسی و اقتصادی با آمریکا که بر رابطه اروپا با ایران هم تاثیر میگذارد بیش از پیش اقتصاد ایران را درتیول “کاسبان تحریم” و هواداران مفاهیم گنگی مانند “اقتصاد مقاومتی” نگه میدارد و توسعه اقتصادی این کشور را با سکته و عقبماندگی بیشتری همراه میکند. از همین رو سه سال پس از برجام هم وضعیت کار و کسب در ایران تغییر چندانی نکرده است.
گزارش بانک جهانی از بررسی وضعیت شاخص “کسب و کار” نشان میدهد که ایران در بین ۱۹۰ کشور دنیا در سال ۲۰۱۷، در جایگاه ۱۲۰ قرار دارد. در میان ۲۵ کشور منطقه نیز ایران در مقام ۱۶ است.
از: دویچه وله