هنوز زمان درازی از بازداشت شمار زیادی از روزنامهنگاران در تهران نگذشته است که موج تازهای از دستگیری روزنامهنگاران در ایلام شکل گرفت. بهانه هم مطابق معمول همان بهانهی نخنمای پیشین است که از جمله چندی پیش در مورد مستندسازان سینما نیز به کار گرفته شد: «ارتباط با شبکههای ماهوارهای استکبار جهانی»!
صرف نظر از آن که این اتهام صحت دارد یا نه، بیتردید آنچه این بهانه را به حربهی سیاسی مناسبی برای سرکوب آزادی بیان _ و در این مورد بیان روزنامهنگاران _ تبدیل می کند، جنبهی مرعوب کنندهی آن است. اساس این شیوه بر این منطق استوار است که اگر نمیخواهید به رابطه با استکبار جهانی متهم شوید باید هر آنچه را که حاکمیت میگوید یا از تریبونهای رسمی بیان میشود، تایید کنید. چنین است که هر آن کس که گفتمان حاکمان را نپذیرد به مزدور دشمن و استکبار جهانی بدل میشود. چنان که پیداست، در این منطق نباید هیچ جایی برای بیان انتقاد و مخالفت باقی بماند تا بتوان به آسانی هر منتقد و مخالفی را به بهانهی ارتباط با دشمن بازداشت کرد.
باید در برابر این منطق دو قطبی ایستاد. باید گفت که افکار و عقاید فقط در دو قطب “خودی” و “دشمن” خلاصه نمیشود. باید گفت که بینهایت، شق ِ فکری و نظری دیگر وجود دارد که لزوما در چهارچوب هیچ یک از این دو قطب نمیگنجد. باید پرسید چرا سخن روزنامهنگاران دستگیر شده را از جملهی این بدیلهای فکری و نظری بیشمار به حساب نیاوریم؟ چرا نپذیریم که آنان از زاویهی گفتمان انتقادی یا مخالفتآمیزی سخن میگویند که هیچ ربطی نه به سخن حاکمان دارد و نه به سخن استکبار جهانی و دشمن موهوم؟ چرا نپذیریم که سرشت کار و رسالت شغلی روزنامه نگاران ایجاب میکند که واقعیات جامعه را منعکس کنند حتا اگر از موضع انتقادی باشد؟
به دیدهی ما، آنچه را اعمال منطق و نگرش دو قطبی “یا با منی یا با استکبار جهانی” را باعث شده است، فقط سرکوب آزادی بیان است. ما، بیآن که بخواهیم دیدگاههای روزنامهنگاران بازداشت شده را تایید یا رد کنیم، آزادی بیان را حق مسلم آنان میدانیم و خواهان آزادی بیقید و شرطشان هستیم.
کانون نویسندگان ایران
1/۱۲/۹۱