خبرگزاری هرانا – روز گذشته در پی اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح و پذیرفتن مسئولیت ساقط کردن هواپیمای مسافربری تهران – کیف، بر فراز آسمان استان تهران تجمعاتی در یادبود جانباختگان این حادثه در شهرهای مختلف کشور برگزار شد. در ادامه این تجمعات امروز یکشنبه ۲۲ دی ماه نیز تجمعات مردمی در شهرهای مختلف کشور ازجمله تهران، ساری، یزد، گرگان، اراک، شهر قدس، یزد، سمنان، شیراز، رشت، بابل، آمل، مشهد، زنجان، اهواز، کرمانشاه، سنندج، قزوین و در دانشگاه‌های اراک، دامغان، پردیس کرج، صنعتی اصفهان، علامه طباطبایی، خواجه نصیر، الزهرا، علم و صنعت و دانشگاه شهید بهشتی” شکل گرفت. تجمع کنندگان با سر دادن شعارهایی خواستار استعفای مسئولین این واقعه از جمله آیت الله خامنه‌ای به عنوان فرمانده کل قوا شدند. تجمع معترضان تهرانی در میدان آزادی با دخالت نیروی انتظامی، نیروهای گارد ویژه و نیروهای لباس شخصی با شلیک مستقیم گلوله به معترضان، گاز اشک آور و تیر هوایی به خشونت کشیده شد. همچنین گزارش شده است شماری از تجمع کنندگان در شهرهای تهران، تبریز، اهواز، اصفهان، زنجان، سنندج و آمل بازداشت شده‌اند. پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین در نخستین ساعات روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه توسط پدافند هوایی ساقط شده بود. صبح روز شنبه ۲۱ آبان ستاد کل نیروهای مسلح با انتشار اطلاعیه‌ای اصابت پدافند هوایی سپاه به این هواپیما را تایید کرده و مدعی شد که هدف گیری هواپیمای مسافربری غیرعمدی و ناشی از خطای عامل انسانی بوده است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز یکشنبه ۲۲ دی ماه ۱۳۹۸،دومین روز از تجمعات مردمی در پی اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح و پذیرفتن مسئولیت ساقط کردن هواپیمای مسافربری تهران – کیف، بر فراز آسمان استان تهران در بسیاری از شهرهای کشور برگزار شد.
این تجمعات در شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، ساری، اراک، یزد، شهر قدس، یزد، سمنان، شیراز، رشت، بابل، آمل، مشهد، زنجان، اهواز، کرمانشاه، سنندج، قزوین و دانشگاه های اراک، دامغان، پردیس کرج، صنعتی اصفهان، علامه طباطبایی، خواجه نصیر، الزهرا، علم و صنعت و دانشگاه شهید بهشتی شکل گرفت.
در تهران محله های مختلفی شاهد اعتراضات بودند، از جمله عصر ۲۲ دیماه تجمعاتی اعتراضی در خیابان جمهوری، خیابان رودکی، استاد معین و میدان آزادی تا میدان صادقیه تهران برگزار شد. تجمع میدان آزادی با دخالت نیروی انتظامی، نیروهای گارد ویژه و نیروهای لباس شخصی با شلیک مستقیم گلوله، شلیک گلوله‌های پلاستیکی، گاز اشک آور، پینت بال و تیر هوایی به خشونت کشیده شد.
یک منبع مطلع در گفت و گو با گزارشگر هرانا از به خشونت کشیده شدن اعتراضات در میدان آزادی و مقابل شهرداری منطقه ۹ تهران خبر داده و گفته است درگیری‌ها در این منطقه به حدی شدت گرفته که بسیاری از تجمع کنندگان دچار جراحات شدید و خونریزی شده‌اند.
فرمانده نیروی انتظامی تهران “وضعیت امنیتی پایتخت را خوب توصیف کرده” و به خبرگزاری فارس گفت ماموران پلیس در جریان اعتراضات دو روز گذشته به سوی معترضان شلیک نکرده اند “چرا که سعه صدر و خویشتن داری در دستور کار ماموران پلیس پایتخت بوده است”.
با وجود این در چند ساعت گذشته گزارش های متعددی از زخمی شدن معترضان و شلیک به سوی آنها مخابره شده است. در یکی از این ویدیوها که گفته می شود در تقاطع استاد معین و خیابان آزادی تهران است چند زن دیده می شوند که به نظر بر اثر شلیک زخمی شده و در حال خون ریزی هستند.
تصاویری از حمله نیروهای گارد ویژه به معترضان در دانشگاه علم صنعت تهران نیز در شبکه‌های مجازی منتشر شده است. همچنین ویدئوهایی از دانشگاه تبریز منتشر شده که حاکی از بسته شدن درهای دانشگاه و جلوگیری از ورود و خروج دانشجویان به دانشگاه است.
بی‌بی‌سی فارسی در گزارشی به نقل از یک شاهد عینی در میدان آزادی نوشته است: “وقتی از شمال به میدان آزادی نزدیک شدیم متوجه شدیم که داخل میدان گاز اشک‌آور زدند و مردم به سمت شمال حرکت می‌کنند. روبروی خروجی ترمینال غرب در اتوبان جناح بیش از هزار نفر جمع شده بودند، مسیر را بسته بودند و شعار می‌دادند. تعداد بیشتری هم در پیاده‌روها ایستاده بودند و یا در حال حرکت به سمت میدان صادقیه شعار می‌دادند. ماشین‌ها اکثرا با زدن بوق مردم معترض را همراهی می‌کردند تا اینکه حدود صد موتور سوار نیروی ویژه به مردم حمله کردند. نیروهای پلیس اجازه نمی‌دادند که گروه‌های مختلف مردم که در نقاط مختلف میدان به هم بپیوندند.”
در شبکه‌های مجازی تصاویر و ویدئوهایی از شلیک گاز اشک آور به داخل ایستگاه متروی شادمان و آزادی منتشر شده است. درهای ایستگاه متروی آزادی برای ساعاتی توسط نیروهای امنیتی بسته شده و مسافران علیرغم وجود گاز اشک آور امکان خروج از ایستگاه را نداشته‌اند.
علاوه بر تجمعات نقاط مختلف تهران دستکم در شهرهای شیراز، اصفهان و رشت نیز برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک آور استفاده شده است.
بنا به گزارش‌های مردمی در شبکه‌های اجتماعی نیروهای امنیتی در رشت به مردم حاضر در خیابان اخطار داده‌اند که خیابان ها را ترک کنند تا به گفته آنان “تخریبگران” تنها مانده و بازداشت شوند. همچنین تصاویری از بازداشت تجمع‌کنندگان در اهواز نیز منتشر شده است. شاهدان عینی از بازداشت معترضان در شهرهای مختلف از جمله تهران، آمل، زنجان، تبریز، سنندج و اصفهان نیز خبر داده‌اند.
در ادبیات حکومتی ایران، برای توصیف معترضان از عبارات “آشوبگر و تخریبگر” استفاده می‌شود.
فعالان دانشجویی در دانشگاه رازی کرمانشاه به گزارشگر هرانا گفتند تا پایان روز ۲۲ دیماه، جمعا ۴ تن از دانشجویان معترض این دانشگاه بازداشت شدند که یک تن از آنان تا پایان وقت آزاد شد اما بازداشت سه فرد دیگر ادامه یافته است.
منابع محلی در تبریز نیز از بازداشت دستکم ۷ تن از دانشجویان دانشگاه تبریز در جریان تجمعات در این شهر خبر داده‌اند. هویت ۳ تن از این افراد به نام‌های “کیوان انبری (دانشجوی رشته مهندسی برق)، محمد سفیدجامه (دانشجوی رشته مهندسی عمران) و نیما احمدیان پور (دانشجوی رشته مهندسی عمران) تاکنون احراز شده است.
یک منبع مطلع از تبریز در گفت‌وگو با گزارشگر هرانا گفت: “امروز ساعت چهار عصر دانشجویانِ دانشگاه هنر، ضمن برپایی تجمع داخلِ دانشگاه و سر دادن شعارهای اعتراضی، توسط حراست دانشگاه متفرق شده و از دانشگاه بیرون انداخته می‌شوند. دانشجویان معترض از دانشگاه هنر واقع در آخر شهناز، به سمتِ دانشکده‌ی هنر و معماری در مقصودیه حرکت می‌کنند. حراست و ماموران انتظامی مانع از ورود آنها به دانشکده شده و خطاب به دانشجویان می‌گویند: «یا متفرق می‌شوید یا همگی را با ون می‌بریم». دستِ آخر دانشجویان به سمت دانشگاه تبریز حرکت می‌کنند. ساعت شش عصر، با توجه به جو امنیتی مقابل دانشگاه تبریز، حراست دانشگاه برای ممانعت از ایجاد تجمع در فضای مقابل دانشگاه و پیوستنِ مردم به دانشجویان، آنها را به داخل دانشگاه هدایت می‌کنند. دانشجویان مقابل دانشکده‌ی کشاورزی اقدام به خواندن سرود و سردادن شعار می‌کنند که بلافاصله فضای دانشگاه توسط حراست و لباس‌شخصی‌ها به تشنج کشیده شده و ضمن درگیری، همه را سمت درب خروجی هدایت می‌کنند. بر اساس گفته‌های یکی از دانشجویان، یک مامور پلیس خطاب به دانشجویان دختر می‌گوید: «یا از اینجا بروید یا از دانشگاه می‌کشمت بیرون و تجاوز می‌کنم.» به گفته‌ی شاهد دیگری، ماموری دیگر به دانشجوی پسری می‌گوید: «این باتوم‌ها را برای ماتحت شما آماده کرده‌ایم».
خبرگزاری فارس از رسانه های نزدیک به نهادهای امنیتی نیز از برگزاری تجمعات اعتراضی در میدان آزادی تهران خبر داده و نوشته است: “بیشترین جمعیت معترضان در ضلع شمالی میدان آزادی، حد فاصل ورودی بزرگراه جناح و پایانه مسافربری شمال غربی میدان حضور دارند.”. همچنین در بخش دیگری برخورد نیروهای امنیتی با معترضان را تایید کرده و ادامه داده است: “با تاریک شدن هوا به مرور شعارها تند تر شد و پلیس در برخی نقاط از گاز اشک آور برای متفرق کردن جمعیت استفاده کرد. تجمع کنندگان بعضا شعارهایی با مضامین سیاسی سر دادند. ما اهل جنگیم بجنگ تا بجنگیم، مرگ بر دیکتاتور، و شعارهایی علیه سپاه و مسئولین کشور در این اجتماعات به گوش می رسید”.
به علاوه امروز، در ادامه واکنش‌های روز گذشته، امروز شماری از هنرمندان در آستانه جشنواره فجر با انتشار مطالبی در حساب‌های شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی از تصمیم خود برای خودداری از شرکت در این دوره از جشنواره خبر داده‌اند. آرش تنهایی، سردبیر مجله آنگاه و دبیر بخش پوستر جشنواره فجر از شرکت در این دوره جشنواره انصراف داده است.
فاطمه معتمدآریا، افسانه ماهیان، نغمه ثمینی، سعید چنگیزیان، شیوا فلاحی، منوچهر شجاع، محمدرضا جدیدی، بهروز سیفی، مریم دیهول، امیر یپهر تقی لو، روژان کردنژاد، مهدی صفرزاده خانیکی، امیراحمد قزوینی، رومین محتشم، سیف اله صمدیان، کیارنگ علایی و شهریار توکلی تعداد دیگری از این هنرمندان هستند.
همچنین کیوان ساکت، آهنگساز و نوازنده تار طی یادداشتی در صفحه شخصی اینستاگرام خود، ضمن ابراز همدلی با مردم در اعتراض به هدف قراردادن مرگبار هواپیمای مسافربری تهران-کیف توسط نیروهای مسلح، اعلام کرده است که امسال در هیچ یک از جشنواره‌های هنری فجر حضور نخواهد داشت. مسعود کیمیایی کارگران پرآوازه ایرانی دیگر هنرمندی است که از حضور در جشنواره فجر انصراف داده است.
مهدی موشکی (کارگردان تئاتر)، امین امیری، سمانه زندی نژاد، نورالدین حیدری ماهر، امین طباطبایی، آرش دادگر، میثم عبدی، علیرضا کوشک جلالی، نغمه ثمینی، شیرین صمدی، آتیلا پسیانی و همینطور گروه تئاتر کوانتوم، پایگاه خبری سینمافا، گروه نمایش وقتی بزرگتر بودم، گروه نمایش پروانه الجرایری از حضور در این جشنواره انصراف دادند.
علیرضا قربانی، خواننده ایرانی نیز با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام از لغو کنسرت خود که قرار بود در تاریخ ۲۶ و ۲۷ دی ماه در تهران برگزار شود، خبر داده است.
سعید معروف، کاپیتان تیم ملی والیبال ایران، پس از راهیابی تیمش به المپیک ۲۰۲۰ عصر امروز در واکنش به حوادث اخیر، با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: “امروز در جانِ مستاصل و غمگینِ ما رمق و توانی برای جشن گرفتنِ این پیروزی و رسیدن به آرزویی که سال‌ها برایش تلاش کرده بودیم، نیست. استیصال و غمِ ما نه فقط بخاطر در عزایِ هموطنانمان نشستن، بلکه بخاطر فردایی‌ست که گمانم به روشنایی‌اش نیست. کاش امید داشتم که این آخرین پرده از نمایش فریب و تزویر و بی خردیِ این بی کفایتان است که همچنان می‌دانم نیست”.
شهرام لاسمی بازیگر نقش “قلقلی”برنامه های کودک و نوجوان در تلویزیون ایران با انتشار مطلبی در اینستاگرام شخصی‌اش از استعفای خود پس از “۳۰ سال خدمت” خبر داد. زهرا خاتمی راد و صبا راد، دو مجری رادیو و تلویزیون در ایران نیز روز گذشته با انتشار نوشته‌ای در صفحات شخصی خود در اینستاگرام، از استعفای خود خبر دادند.
همچنین در پی اعتراضات روزهای اخیر، مراسم یادبود جانباختگان پرواز تهران – کیف که قرار بود ظهر فردا در مسجد دانشگاه صنعتی شریف برگزار شود، لغو شده و ورود دانش آموختگان به مدت دو روز به این دانشگاه ممنوع اعلام شده است.
در زمان اعتراضات اینترنت تلفن همراه در محدوده میدان آزادی تهران، به صورت کامل قطع شد. همچنین از روز گذشته اختلالاتی در اینترنت تلفن همراه کشور گزارش شده است.
همچنین امروز نسرین ستوده، فعال حقوق بشر محبوس با انتشار نامه ای از زندان نسبت به این واقعه واکنش نشان داد و خواستار اجرای عدالت در مورد قربانیان و عوامل دخیل شد، در نامه خانم ستوده آمده است “مدت‌های مدیدی است سرنوشت یک ملت به دست نیروی نظامی سپرده شده است که هواپیمای مسافری را با هواپیمای جنگی تشخیص نمی‌دهد و روزهای متمادی به افکار عمومی دروغ می‌گوید. نیرویی که هر آنچه اراده می‌کند، انجام می‌دهد بی‌آنکه مواخذه شود. نیرویی که سالهاست به عنوان امنیتی‌ترین نهاد این مملکت عمل می‌کند و کشور را در منتها الیه ناامنی قرار داده است و بر طبل جنگ می‌کوبد تا آوار آن را بر ملتی تحمیل کند که نظاره‌گر سرنوشت تلخ خویش است. چهل سال مرگ بر کشورهای مختلف دنیا گفته شد و بیش از هر کشوری در کام مرگ فرو رفتیم.
ذرات نفرت و مرگ، از دنیایی که ما ساختیم، به سوی ما سرازیر شده است و بیش از هر زمانی ما را در سراشیبی نابودی قرار داده است. قطعا نمی‌خواهیم نظاره گر سرنوشتی باشیم که مردان نظامی و سپاهی برایمان رقم می‌زنند و قطعا نمی‌خواهیم با تظاهر به صلح طلبی به استقبال جنگ برویم.
پرواز ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین با ۱۷۶ سرنشین توسط سپاه پاسداران سرنگون شد و ما باز هم سرمایه‌های انسانی بیشتری را از دست دادیم.
استعفا و محاکمه‌ی تمامی مقامات و دست اندرکاران این جنایت هولناک در دادگاهی صالح، گامی است در جهت اجرای عدالت و جلوگیری از فجایع بعدی.”
حسین سلامی، فرمانده سپاه نیز درخصوص شب عملیات علیه پایگاه‌های آمریکا و رسیدن خبر اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی گفت: “برادران ما از همزمانی شلیک و سقوط هواپیما، مشکوک شده بودند. ما خودمان این فرضیه را مطرح کردیم که موشک ما هواپیما را ساقط کرده. اگر ما مطرح نمی کردیم هیچ کس نمی توانست متوجه شود!. هیچ چیز را جا به جا نکردیم. نه صحنه و نه گراف‌های راداری”.
هیات دولت ایران امشب در بیانیه‌ای، “تهدیدهای غیرقانونی و ظالمانه رئیس جمهور آمریکا” را زمینه‌ساز سرنگونی هواپیمای مسافربری توسط پدافند سپاه عنوان کرده است. دولت در این بیانیه ضمن استقبال از “مسئولیت‌پذیری نیروهای مسلح و سپاه”، تاخیر در اطلاع‌رسانی درباره این واقعه را “موجب تاسف” خوانده و گفته است “ضرورت داشت که از نخستین لحظات اطلاع مسئولان، مردم در جریان واقعه قرار می گرفتند.” هیات دولت همچنین گفته است که “به محض دریافت اطلاعات لازم، در بیانیه ریاست جمهوری، به اطلاع مردم رسانده شده است.” این بیانیه در ادامه از تشکیل کارگروه رسیدگی و پیگیری این حادثه به مسئولیت وزیر راه و شهرسازی و با عضویت وزرای دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، دادگستری، امور خارجه، معاون حقوقی رئیس جمهور، رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و سخنگوی دولت نیز خبر داده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز عصر امروز با نوشتن در توییتی به زبان فارسی به مسئولان ایران درباره “کشتن معترضان” هشدار داده و نوشته است: “خطاب به رهبران ایران: معترضان خود را نکشید. هزاران تن تاکنون به دست شما کشته یا زندانی شده اند و جهان نظاره گر است. مهمتر از آن، ایالات متحده نظاره گر است. اینترنت را دوباره وصل کنند و به خبرنگاران اجازه دهید آزادانه حرکت کنند! کشتار مردم بزرگ ایران را متوقف کنید!”
معترضان طی دو روز اخیر با سر دادن شعارهایی ازجمله؛ «نخبه‌هامون رو کشتن، آخوند به جاش گذاشتن»، «مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر»، «مایه ننگ ملت؛ سپاه بی‌کفایت»، «دیکتاتور سپاهی، داعش ما شمایی»، «مسئول بی‌کفایت، استعفا استعفا»، «کشته ندادیم که سازش کنیم، رهبر قاتل رو ستایش کنیم»، «ملت چرا نشستی؟ منجی خود تو هستی!»، «بی‌شرف بی‌شرف»، «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه» «سپاه جنایت می‌کنه، رهبر حمایت می‌کنه»، «خامنه‌ای قاتله، حکومتش باطله»، «مرگ بر دروغگو»، «این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت»، «به من نگو فتنه‌گر، فتنه توئی ستمگر»، «فرمانده کل قوا، استعفا استعفا»، «استعفا کافی نیست، محاکمه لازم است»، «۱۵۰۰ نفر، کشته آبان ماست»، «بسیجی بی غیرت عامل قتل ملت»، «خامنه‌ای حیا کن مملکت رو رها کن»، «ما بچه‌های جنگیم، بچنگ تا بجنگیم»، «رهبر پرادعا، استعفا استعفا»، «رهبر بی‌کفایت، استعفا، استعفا»، «سلیمانی قاتله، رهبرم‌ام خائنه»، «می کشم، می‌کشم، آنکه برادرم کشت»، «ننگ ما ننگ ما، صداوسیمای ما»، «نیروی انتظامی، خاک من خاک تو»، «روحانی حیا کن، مملکتو رها کن»، «بترسید بترسید ما همه با هم هستیم»، «رفراندوم رفراندوم، راه نجات مردم» و «مرگ بر دیکتاتور» اعتراض خود را نشان داده‌اند.
در نخستین ساعات روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه ۹۸، پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین با ۱۷۶ سرنشین، توسط پدافند هوایی ساقط شده بود. از ساعات اولیه دلایل این سقوط مورد گمانه‌زنی‌های برخی از کارشناسان قرار گرفت. همچنین تصاویر و ویدئوهایی از اصابت موشک به هواپیما در فضای مجازی منتشر شد. جاستین ترودر، نخست وزیر کانادا یک روز پس از حادثه طی یک کنفرانس مطبوعاتی از وجود شواهدی جدی مبنی بر اصابت موشک‌های ایرانی به این هواپیما خبر داده بود. گفتنی است ۶۳ تن از سرنشینان این هواپیما شهروند ایرانی-کانادایی بودند.
سرانجام صبح شنبه ۲۱ دی ماه، ستاد کل نیروهای مسلح با انتشار اطلاعیه‌ای این واقعه را تایید کرده و مدعی شد که هدف گیری هواپیمای مسافربری غیرعمدی و ناشی از خطای عامل انسانی بوده است.
لازم به ذکر است که این اطلاعیه در شرایطی منتشر شده است که مسئولان و نهادهای مربوطه طی روزهای گذشته قویا هرگونه ارتباط میان سقوط هواپیما و سیستم پدافند هوایی را تکذیب کرده بودند. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ایران گفته بود: “هواپیما بیش از یک و نیم دقیقه در آتش در حال پرواز بود” و “اگر یک شیء به آن برخورد کرده باشد، این مدت پرواز قابل قبول نیست.” وی همچنین گفته بود: “آمریکایی‌ها یافته‌هایشان را با پشتوانه علمی و فنی و جنبه‌های تخصصی برای تنویر افکار عمومی جهان ارائه کنند”.
هرانا پیشتر گزارش روز نخست این اعتراضات را با عنوان “برگزاری تجمات اعتراضی گسترده در پی ساقط کردن هواپیمای مسافربری توسط نیروهای مسلح / ویدیو” منتشر کرده بود
مجموع ۸۰ قطعه گزارش ویدیویی از اعتراضات امروز از شهرهای تهران، ساری، یزد، گرگان، اراک، شهر قدس، یزد، سمنان، شیراز، رشت، بابل، آمل، مشهد، زنجان، اهواز، کرمانشاه، سنندج، قزوین و در دانشگاه‌های اراک، دامغان، پردیس کرج، صنعتی اصفهان، علامه طباطبایی، خواجه نصیر، الزهرا، علم و صنعت و دانشگاه شهید بهشتی را در ادامه می‌بینید:
به کانال تلگرام سایت ملیون ایران بپیوندید