از شب گذشته بارها خبر درگذشت محمدرضا شجریان، سرشناس‌ترین و محبوب‌ترین خواننده و موسیقی‌دان سنتی ایرانی در شبکه‌های اجتماعی منتشر و بعد از دقایقی تکذیب شد

عده‌ای از هوادارانش شب گذشته آن‌قدر در مقابل بیمارستان ماندند که پزشک معالج ناچار شد بیرون بیاید و دقایقی درباره وضعیت «محمدرضا شجریان» توضیح دهد. از شب گذشته بارها خبر درگذشت محمدرضا شجریان، سرشناس‌ترین و محبوب‌ترین خواننده و موسیقی‌دان سنتی ایرانی در شبکه‌های اجتماعی منتشر و بعد از دقایقی تکذیب شد. این تکذیب‌ها و تاییدها کار را به آنجا رساند که عده‌ای از هواداران دلواپس او راهی بیمارستان شدند و از کادر پزشکی جواب خواستند.

«همایون شجریان»، پسر محمدرضا شجریان که خود خواننده به‌نامی است نیز برای دقایقی به مقابل در بیمارستان آمد و توضیح داد که وضعیت پدرش بهتر است و مردم نباید به شایعات توجه کنند. او اعلام کرد که اخبار رسمی مربوط به پدرش را از صفحه اینستاگرام او دنبال کنند. او در صفحه اینستاگرامش توضیح داد که پدرش در دو هفته اخیر به خاطر مشکل ریوی که ناشی از بیماری قبلی اوست در بیمارستان تحت مراقبت‌های ویژه بود و وضعیتش از دیروز بهتر شده است. او در پست دیگری تصویری از دستگاه نمایش علائم حیاتی منتشر کرد و نوشت: «در این چند سالی که گذشت پدر به دلیل مساعد نبودن شرایطشان از این‌که کسی بخواهد ملاقاتشان کند پرهیز داشته‌اند. به همین دلیل برای این‌که از وضعیت ایشان بیشتر مطلع گردید. تنها به گذاشتن عکسی از «نمایشگر علائم حیاتی» ایشان بسنده می‌کنم.»

محمدرضا شجریان ۷۹ ساله است. او سه سال پیش که کنسرت نوروزی‌اش را در ارمنستان لغو کرد در ویدئویی توضیح داد که ۱۵ سال است با یک بیماری که خودش آن را مهمان ناخوانده می‌نامید، دست‌وپنجه نرم می‌کند. او که با ظاهری متفاوت و موهای کوتاه مقابل دوربین نشسته بود تغییرات ظاهری‌اش را مربوط به همان بیماری دانست و اعلام کرد پزشک معالجش به دلیل موردی که در ‌‌ام آرآی‌اش مشاهده کرده، از او خواسته سفرش را کنسل و تحت‌نظر باشد.

شجریان پس‌ازآن دیگر مقابل دوربین ظاهر نشد و هرازگاهی خبرهایی مبنی بر بستری شدن او در بیمارستان و بیماری او منتشر می‌شد. روز گذشته هم‌زمان با انتشار خبرهایی مبنی بر وخامت حال محمدرضا شجریان که در ایران با القابی مثل خسروی آواز و استاد شناخته می‌شود صفحات اینستاگرامی ایرانیان پر شد از تصاویر او همراه دعا برای سلامتی او و شعرهایی که او پیش‌تر خوانده و در خاطره جمعی ایرانی‌ها ماندگار شده است.

اما علت محبوبیت محمدرضا شجریان فقط خاطره جمعی ایرانیان از او، صدای روحانی و تبحر او در موسیقی سنتی و آوازخوانی نیست. او بارها کنار مردم ایستاده و بهایش را پرداخته است. درست ده سال است که پخش صدا، چهره و نام سرشناس‌ترین خواننده موسیقی سنتی ایران در تلویزیون ایران ممنوع شده و مجوز برگزاری کنسرت در ایران نگرفته است. او در انتخابات جنجالی ۱۳۸۸ کنار مردم ایستاد و ده سال ممنوع‌الکاری و سانسور نتیجه کارش بود. شجریان در تجمعات اعتراضی دیده شد، ترانه «زبان آتش» را در حمایت از معترضان خواند و آن را به‌صورت اینترنتی منتشر کرد. او حتی پا را فراتر گذاشت و در نامه‌ای به «عزت‌الله ضرغامی»، رییس وقت سازمان صداوسیما، خواست تا از پخش آثار او در تلویزیون خودداری کنند.

شجریان در بخشی از این نامه نوشته بود سرودهایی که خوانده، به‌ویژه سرود «ایران، ای سرای امید»، متعلق به سال‌های ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸ بوده و هیچ ارتباطی با شرایط کنونی ندارد. او در زمان انقلاب ۱۳۵۷ خواننده «کانون چاوش» بود و چند سرود انقلابی مطرح آن دوران را خوانده است. کانون چاوش یک انجمن موسیقی با حضور چهره‌های سرشناس موسیقی سنتی بود که مجموعه‌هایی تحت‌تاثیر فضای انقلاب ۱۳۵۷ منتشر کرد.

صداوسیما در آستانه انتخابات سال ۱۳۸۸ و پس‌ازآن به نحو گسترده‌ای از آثار محمدرضا شجریان (به‌ویژه سرود ایران، ای سرای امید از آلبوم سپیده) و سایر ترانه‌های با مضمون ملی استفاده می‌کرد.

شجریان در گفت‌وگو با «بی‌بی‌سی» درباره دلیل نوشتن نامه به رییس صداوسیما توضیحاتی داد: «در شرایطی که مردم در بهت و حیرت هستند و به گفته آقای احمدی‌نژاد، خس و خاشاک به حرکت درآمده‌اند، صدای من در صداوسیما جایی ندارد. صدای من، صدای خس و خاشاک است و همیشه هم برای خس و خاشاک خواهد بود…»

شجریان در بخش دیگری از این گفت‌وگو اعلام کرد که هر بار که صدای خود را از این رسانه می‌شنود، احساس شرم می‌کند و بدنش می‌لرزد. خس و خاشاک اصطلاحی بود که «محمود احمدی‌نژاد» در جشن پیروزی خود درباره معترضان به کار برد.

حذف محمدرضا شجریان به طور کامل از تلویزیون از همان روزها آغاز شد. بااینکه او بارها اعلام کرده بود که دعای «ربنا» ماه رمضان را برای مردم ایران خوانده اما تلویزیون پخش آن را هم از سال ۱۳۸۸ کنار گذاشت. اعتراضات مردم هم در این مورد به نتیجه نرسید و صداوسیما به‌طور کامل او را سانسور کرد. «حسن روحانی» در تبلیغات ریاست جمهوری خود از نام شجریان استفاده کرد و تصاویر او در ماشین با آوازی که از دستگاه ضبط ماشین در فیلم انتخاباتی او از صداوسیما پخش شد اما بعد از پخش آن فیلم دوباره پخش صدای شجریان از تلویزیون ممنوع شد.

مدیران وزارت ارشاد و صداوسیما بارها از او خواستند از حرف‌هایی که زده عذرخواهی کند اما شجریان هرگز به این صحبت‌ها پاسخ نداد.

محمدرضا شجریان در این سال‌ها حتی نتوانست مجوز انتشار آلبوم هم بگیرد تا این‌که مهرماه سال ۱۳۹۶ و بعد از بازگشت از سفر درمانی خود از آمریکا به ایران، آلبوم «طریق عشق» او منتشر شد. این آلبوم نتیجه کنسرتی است که در سال ۱۳۶۷ با همکاری محمدرضا شجریان و گروه «عارف» به سرپرستی «پرویز مشکاتیان» در اروپا برگزار شد.

در جشن رونمایی این آلبوم، البته شجریان نتوانست شرکت کند و «همایون» جای پدرش خواند. او در بخشی از این مراسم گفت: «متاسفانه به دلیل وضعیت جسمانی، ایشان نمی‌تواند از منزل بیرون بیاید.»

همان سال نام او را در فهرست تجلیل در جشنواره فجر که هرسال به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ برگزار می‌شود قرار دادند اما شجریان تن به این تجلیل نداد. او بارها در این سال‌ها از سوی مردم مورد تجلیل قرار گرفته است از برگزاری کمپین برای تبریک تولد به او در فضای مجازی تا جمع شدن مردم مقابل بیمارستان برای ابراز نگرانی نسبت به وضعیت جسمانی او.