کمبود دارو و گرانی آن مشکلات مختلفی را برای بیماران، خانوادههای بیماران و حتی داروخانههای تامین کننده دارو به همراه آورده است.
برخی اقلام دارویی در ایران بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصد گران شده است. به طور مثال پلاویکس که جلوی لخته شدن خون را میگیرد حدودا ۵۸ تا ۶۰ هزار تومان بود، قیمت این دارو بیش از یک ماه بعد به ۱۴۶ هزار تومان رسید و بعد از یک ماه قیمت آن به ۱۶۴ هزار تومان.
همچنین قرص دپاکین که برای اعصاب و افراد دارای تشنج تجویز میشود، قیمت یک بسته ۳۰ عددی آن ۳۷ الی ۴۰ هزار تومان بود که یک مرتبه قیمت آن به ۱۳۵ هزار تومان رسیده است.
واکسن آنفلوآنزا از اقلام دارویی است که مشخص نبودن قیمت آن باعث نگرانی بیماران نیازمند به آن شده است.
براساس اعلام وزارت بهداشت، قرار است این دارو در مهرماه توزیع شود. اما به گفته یکی از اعضای انجمن داروخانهداران توزیع این واکسن همهگیر نیست و همه داروخانهها را دربر نمیگیرد.
این عضو انجمن داروخانهداران که نخواست نامش فاش شود میگوید در درجه اول قرار است این واکسن به پرسنل درمان، دانشجویان پزشکی، پزشکان، پرسنل نیروهای مسلح و وزارتخانهها و در انتها به بیماران زمینهای مثل ضعف سیستم ایمنی، دیابت، بیماران مبتلا به سرطان با قیمت زیر ۱۰۰ هزار تومان ارائه شود و باقی مانده با ارز آزاد به داروخانهها داده میشود که اصلا قیمت گذاری نشده است و با توجه به قیمت ارز و گرانی دارو مطمئنا بسیاری توانایی خرید آن را نخواهند داشت.
این عضو انجمن داروخانهداران همچنین گفت با برخی کمبودها میتوان به شکلی کنار آمد، مثلا نداشتن توانایی در خرید البسه، اما دارو لباس نیست که بیمار و خانواده او از خرید آن صرف نظر کنند، هرچند در این شرایط هستند بیمارانی که به دلیل ناتوانی در خرید یا تامین دارو از خیر آن میگذرند.
مشکل تامین دارو باعث نگرانی بیماران خاص شده است. یک فرد مبتلا به دیابت با تاکید بر اینکه وزارت بهداشت و مسوولان دروغ میگویند که انسولین به مقدار کافی در اختیار بیماران است، گفت: «بیماری که سالها است انسولین مصرف میکند، از لحاظ پزشکی نمیتواند به مصرف قرص بازگردد. از طرفی انسولین ساخت ایران با نام آزالین یا اسم خارجی آن لنتوس به گواه خود پزشکان هیچ اثر دهی بر بیماران مبتلا به دیابت ندارد و عملا مسیر درمان ما را دچار مشکل میکند.»
یک بیمار مبتلا به سرطان نیز با تاکید بر مشکلات متعدد برای تامین داروهای مورد نیازش میگوید: «براساس همین پروتکلهایی که به من دادهاند، از ابتدا تشخیص بیماری تا زمانی که تحت درمان هستم، نمیتوان مداوم دارو دیگری، جایگزین داروی اصلی کرد. مثلا داروی خارجی که برای من اثربخشی ۶۰ درصدی داشته را نمیتوان با داروی ایرانی که حداکثر اثر بخشی آن ۳۰ درصد است، تعویض کرد، این یعنی عملا روند درمانم مختل شود.«
یک کارشناس حوزه دارو با اشاره به اینکه مسئولان عملا نمیخواهند بپذیرند که در این بخش مشکل اساسی داریم، میگوید تحریم دارویی نیست، اما بانکی هم وجود ندارد که حاضر شود مبادلات بانکی انجام دهد و ارزی هم که به بخش دارو تعلق گرفته عملا به افراد خاص داده می شود که به جای تامین دارو دلالی میکنند.
عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی اخیرا اعلام کرد بیش از ۴۲۰ میلیون دلار برای خرید دارو و مواد اولیه آن با نرخ ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی در نظر گرفته شده است.
این در حالی است که عضو هیات مدیره انجمن داروسازان تهران پیشتر گفته بود که تخصیص ارز نیمایی برای دارو باعث میشود قیمت دارو پنج برابر شود.
نقش بیمهها از دیگر موضوعاتی است که برای تامین دارو حایز اهمیت است. یک داروخانهدار در اینباره میگوید در حال حاضر هیچ کدام از بیمهها تاکید میکنم هیچ کدام از بیمهها قیمت داروهای جدید را نمیپذیرند، عملا ما به التفارت قیمت دارو را بیماران مجبورند پرداخت کنند.
یکی از بیماران مبتلا به بیماری خاص میگوید: «هر سه ماه یک بار باید برای تامین دارو به داروخانههای هلال احمر، ۱۳ آبان مراجعه کنم، در آخرین مراجعه قیمت جدیدی برای دارویم محاسبه شد ولی در نسخه و رسید داروخانه قیمت سابق نوشته و به من تحویل داده شد، در اعتراض هم گفته شد به ما دستور داده شده که ما به التفاوت افزایش قیمت دارو از بیمار گرفته شود.»
داروخانهدار دیگری عنوان کرد وزارت بهداشت داروخانههای منتخب درست کرده که عمده این داروخانهها متعلق به معاونتهای مختلف وزارت بهداشت با حمایت این وزارتخانه هستند، این افراد صبح تا عصر کار اداری میکنند و بعد به سراغ داروخانه به عنوان محل تجارت میروند. امکاناتی که عملا به داروخانههای معمولی و خصوصی داده نمیشود این باعث شده هم داروخانهداران هم بیماران با مشکلات دو چندانی مواجه شوند، هیچ گوش شنوایی هم حاضر به شنیدن نیست و هر انتقادی را نیز سیاه نمایی توصیف میکنند.