عصر ایران؛ مهرداد خدیر- واکنش منفی افکار عمومی و شخصیت های مختلف سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی به طرح موسوم به «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» در مجلس انقلابی، صدا و سیما را به تکاپو انداخته تا ملتی را از سوء‌تفاهم به درآورد که هان ایهاالناس! این قطع و قتل و کاهش و محدودیت اینترنت نیست و قرار نیست شبکه های پرطرفدار و محل مجازی کسب و کار مردم را ممنوع و تعطیل کنند و ریز و درشت، کارشناس می‌آورند تا همین را بگویند. یکی وعدۀ اصلاح بدهد و دیگری رفو کند!

به همین بهانه می‌توان پرسید:

  ۱٫ اگر چنین است چرا طرح را به گونه‌ای ننوشتند تا این گونه‌ها تفسیرها صورت نگیرد؟ به تعبیر مولانا در دفتر پنجم مثنوی معنوی:

  آن یکی پرسید اُشتُر را که هی!

  از کجا می‌آیی ای فرخنده پِی؟

  گفت: از حمّامِ گرمِ کوی تو

  گقت خود پیداست از زانوی تو!

  ۲٫ شاید در صدا و سیما توجیه کنند که دارند از قوۀ مقننه دفاع می‌کنند و مجلس، خانل ملت است و دفاع از طرح یا مصوبۀ خانل ملت، دفاع از ملت است.

بله، دفاع از مجلس کار خوبی است اما چرا اگر مجلس در دوره‌های قبل و خصوصا مجلس ششم طرحی تصویب می‌شد یا در همین مجلس قبل که اگر خنثی بودند از این دست طرح ها هم نداشتند ولی تا سخنی می‌گفتند که نمی‌پسندیدید مجلس را به توپ می‌بستند و حداقل چهره های مؤثر آن ولو در جایگاه نایب رییس را بایکوت می‌کردند اما حالا مدافع نهاد مجلس شده‌اند؟ جز این است که نه از این مجلس و نه از صدا و سیما، صدای اکثریت جامعۀ تحول‌خواه و نوگرای و انزواستیز ایران شنیده نمی‌شود و از این حیث اشتراک دارند؟ (اگر نخواهیم به تعلق فکری هر دو به جبهۀ پایداری بپردازیم). به عبارت دیگر اکثریت جامعه به گواه نرخ مشارکت در انتخابات و میران آرای نمایندگان، به گونه‌ای دیگر می‌اندیشد، می‌پوشد، می‌پسندد، می‌بیند و می‌خواهد.

  ۳٫ صدا و سیما که اصرار دارد شبه کارشناسان حامی طرح را دعوت کند چرا سراغ ده‌ها و صدها چهرۀ سرشناس مخالف نمی‌رود؟ چرای آن البته روشن است . چون صدا و سیما نه یک رسانه با تعریف مصطلح در علوم ارتباطات که یک سازمان تبلیغاتی است که پای موضوعات سیاسی که در میان باشد برای القای یک موضوع بسیج می‌شوند و برنامه می‌سازند و بوق را برمی‌دارند. در این بوق یک روز در نقد و نفی برجام دمیده می‌شد و یک ماه بعد اگر فرمان برسد که قرار است برجام احیا شود در مقام تأیید در آن می‌دمند. مرحوم ممد بوقی و سهراب بوقی در امجدیه و آزادی هم کاری به روند بازی نداشتند. بلکه در حمایت از قرمز و آبی می دمیدند اما انبوهی از هواداران را خوش‌حال می‌کردند. این بوق اما نسبتی با علاقۀ کثیری از مردم ایران ندارد که اصلا به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به مثابه مفری از دست همین بوق می‌نگرند.

اگر صدا و سیما واقعا بخواهد در این زمینه اطلاع رسانی کند کارشناس فناوری را که با ایسنا گفت و گو کرده روی خط آورده دعوت کند تا برایشان بگوید: «پروژۀ استارلینک که در ایران به عنوان اینترنت ماهواره‌ای شناخته می شود در آسمان ایران در دست‌رس است و تحول بزرگی در ارتباطات ایجاد می‌کند و فیلترینگ را بلاموضوع می‌کند و از طریق کشورهای همسایه استفاده از آن امکان پذیر خواهد شد.»

به جای تلاش برای شکار باد و مبارزۀ دون کیشوت‌وار با آسیای بادی از این امکان استفاده کنید و اگر حرفی دارید به دنیا عرضه کنید.

  ۴٫ اگر طرح در خدمت مردم است چرا آقای حسینی‌بای را به خیابان‌ها نمی‌فرستند و نظر مردم را جویا نمی‌شوند؟ اما نه. پای اینترنت و مجلس انقلابی در میان باشد به خیابان نمی‌توان رفت.

  ۵٫ در میان کارشناسان وشبه کارشناسان گمنام، یک استاد زبان و ادبیات فارسی و یک استاد حقوق را هم دعوت کنند تا از اولی بپرسند آنچه در این طرح آمده معنی واژۀ «صیانت» است یا «محدودیت، کنترل و شیفت از شبکۀ جهانی اینترنت به شبکۀ محدود داخلی» از آن مستفاد می‌شود و از دومی هم بپرسند مصداق صیانت از حقوق است یا نقض حق آزادی بیان و حق انتشار آزاد اطلاعات؟

  ۶٫ چرا کارشناسان تجارت الکترونیک و گردشگری را نمی‌آورند تا بپرسند این طرح چه بلایی بر سر بازار و توریسم می‌آورد؟ شاید بگویند اینستاگرام را که نمی‌خواهیم ببندیم. خوب اگر نمی‌خواهید اینستاگرام را ببندید پس چی را می‌خواهید ببندید؟ تلگرام را که قبلا فیلتر کرده بودید. می‌خواهید به حضور رسانه های رسمی در فضای تلگرام پایان دهید و کل این امکان را به دشمنان جمهوری اسلامی و شبکه های شایعه پراکن بدهید؟ این همه عقل و هوش و تدبیر را از کجا آورده‌اید آخر؟!

  ۷٫ شاید توجیه کنند که در برابر هجوم خبری شبکه های ماهواره‌ای فارسی زبان خصوصا مثلث تلویزیون‌های «‌ایران‌اینترنشنال، بی‌بی‌سی فارسی و من و تو» نمی‌توانیم ساکت بنشینیم و باید آتش تبلیغات آنان را خنثی کنیم.

آنها اما دنبال سوژه‌اند و این سوژه را هم خودتان داده‌اید. سوژه را می‌دهید و بعد می خواهید خنثایش کنید؟ اگر مجلس، ربطی به صدا و سیما نداشت و واقعا اکثریت جامعه را نمایندگی می‌کرد باز قابل توجیه بود ولی حالا که یک روح در دو بدن هستند می‌توان پرسید تبعات آن را نمی‌دانستید؟ تازه اگر موفق شوید و کل اینترنت را قطع کنید باز بر شمار مخاطبان این سه افزوده‌اید.

   ۸٫ حتی اگر نیت صدا و سیما خیر باشد و واقعا دنبال بیان از حقوق کاربران یا اصلاح این طرح که اگر هم نهایی شود به خاطر «هشتاد و پنجی» بودن، آزمایشی خواهد بود، باز از صدا وسیما پذیرفته نیست چون همواره از انحصار حمایت کرده و یک پای هر اتفاق منحصر کنندۀ رسانه‌ای است و پای خود را به شبکۀ نمایش خانگی با مجوز ارشاد هم دراز کرده چه رسد به اینترنت که بی اجازۀ صدا وسیما وصل شده است.

  ۹٫ درست ۳۰ سال پیش و در همین تابستان و در مرداد داغ ۱۳۷۰ خورشیدی عصر یک روز جمعه شبکۀ اول سیما برنامه‌ای دربارۀ ماهواره داشت با دو میهمان: محمد هاشمی رییس وقت سازمان صدا و سیما و سید محمد خاتمی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

رییس سازمان (هاشمی) با اشاره به بزرگی دیش‌های صدا وسیما می‌گفت اینها را چطور می‌خواهند در خانه‌ها نصب کنند و به لحاظ فنی ناممکن می‌دانست اما وزیر ارشاد (خاتمی) می‌گفت: مشکل فنی که ندارند و اندازۀ دیش‌های خانگی هم کوچک می شود تنها بحث مطرح از نظر حقوقی است و این که مرزهای کشورها چه می‌شود و آیا نقض حقوق نیست و اگر هم باشد کی می‌خواهد از کی شکایت کند؟

صدا و سیما اگر آن «جُنگ هفته» در ۳۰ سال قبل را پخش و قانون منسوخ شده ممنوعیت به کار گیری ادوات و تجهیزات ماهواره ای را یادآوری و بررسی کند آنگاه روشن خواهد شد که چقدر تجربه اندوخته‌ایم؟ اگر ۳۰ سال طول کشید تا به این نقطه برسیم اینترنت ماهواره‌ای اندک زمانی بعدتر از راه می‌رسد. هر چند که چنان که پیش‌تر اشاره شد رسیده است.

به تعبیر دکتر هادی خانیکی استاد علوم ارتباطات، «ماهیت اینترنت، “جهانی بودن” و “غلبه بر زمان و مکان” است». به اسم صیانت نمی‌توان این ماهیت را قلب کرد و نقض حقوق مردم را به اسم صیانت از حقوق آنان به خوردشان داد.

   ۱۰٫ در برنامه‌های بعدی یک کارشناس از حوزه‌های امنیتی هم دعوت کنید تا به شما بگوید اگر بخشی از خشم و اعتراض در فضای مجازی تخلیه شود بهتر و امن‌تر از خیابان است!