ایندیپدنت فارسی
ستارگان جدید نه تنها با نور و بادهای خورشیدی خود، به مواد اطراف فشار میآورند، بلکه گهگاه فورانهای فراصوتی از مواد ساطع میکنند
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا بار دیگر جنبههای جدیدی از یک تصویر قدیمی فضایی را روشن کرد. این بار در تصویری از یک سحابی دوردست، جزئیات ظریف آشکارشده و تعداد زیادی از ستارگان تازه متولدشده را نشان داد که در دهه ۱۹۹۰ با تلسکوپ فضایی هابل معروف شده بود.
در تصویر جدیدی که موسسه علمی تلسکوپ فضایی در روز چهارشنبه منتشر کرد، سه ستون اصلی نارنجی-حنایی رنگ از گاز که در هالههای آبی رنگ پوشانده شدهاند، در کنار پسزمینهای از انبوه ستارههای جواهرمانند ظاهر شدهاند.
این ستونهای آفرینش که ستونهای عظیم گاز هیدروژناند- بلندترین آنها چهار سال نوری طول دارد- در سحابی عقاب و در حدود پنج هزار و ۷۰۰ سال نوری از زمین [واقع شدهاند]. تصویر این ستونها را نخستین بار تلسکوپ فضایی هابل در سال ۱۹۹۵ ثبت کرد که به یکی از مشهورترین تصاویر این تلسکوپ فضایی قدیمیتر تبدیل شدند.
تصویر هابل که عمدتا در نور مرئی و فرابنفش به همراه مقداری از دادههای [طیف] فروسرخ نزدیک گرفته شده، فاقد آن عمق و جزئیات تصویر جدید تلسکوپ وب است؛ یک تلسکوپ [مجهز به ابزار رصد] طیف کامل فروسرخ که به آن طول موجهای نور بسیار حساس است. ابزارهای وب میتوانند [ستارگان را] از میان گاز و غبار مشاهده کنند و در مقایسه با هابل، ستارههای بیشمار بیشتری را آشکار کنند و ستارههای تازهمتولدشده را سرخ و صورتی نشان دهند و ستارههای کامل تشکیلشده هم زرد و آبی میدرخشند.
بر اساس اعلام تارنمای تلسکوپ هابل ناسا، ستونهای آفرینش بقایای انبوه و چگالتر یک ابر بزرگتر از هیدروژن مولکولیاند که پیشتر با نور شدید فرابنفش ستارگان جوانی که از این ابر شکل گرفتهاند، تبخیر شدهاند. این فرایند با عنوان «فوتوتبخیر» (photoevaporation) شناخته میشود.
تصویر جدید وب نشان میدهد که این فرایند چگونه در خود ستونها نیز رخ میدهد.
تارنمای تلسکوپ وب میگوید: «وقتی خوشههایی با جرم کافی در ستونهای گاز و غبار شکل میگیرند، تحت نیروی گرانش خود شروع به فروپاشی میکنند، بهآرامی گرم میشوند و در نهایت ستارههای جدیدی تشکیل میدهند.»
درخشش زرشکیرنگ که در قله برخی ستونها دیده میشود، تقریبا انگار که در رنگ قرمز فرو رفتهاند، محصول و نتیجه این ستارههای تازهمتولدشده است. ستارگان جدید نه تنها با نور و بادهای خورشیدی خود، به مواد اطراف فشار میآورند، بلکه گهگاه فورانهای فراصوتی از مواد ساطع میکنند که در ادامه، در ستونها امواج ضربهای موجدار ایجاد میکنند.
تارنمای وب مینویسد: «درخشش زرشکی از مولکولهای هیدروژن پرانرژی حاصل میشوند که ناشی از فورانها و ضربات است. برآورد میشود که این ستارههای جوان تنها چند صد هزار سال سن داشته باشند.»
اگرچه تصاویر جدید وب در مقایسه با تصویر هابل، هزاران ستاره پسزمینه بیشتر ثبت میکنند، [در این تصویر] هیچ کهکشان پسزمینهای مرئی مانند آنچه در سایر تصاویر وب قابل مشاهده است، وجود ندارد. این به آن دلیل است که زاویه دید با صفحه کهکشان راه شیری ما همراستا است و گاز و غبار غلیظ در فضاهای بین ستارههای کهکشان ما دید وب به کیهان دور را مسدود میکند.
موسسه علوم تلسکوپ فضایی در بالتیمور، هر دو تلسکوپ وب و هابل را برای ناسا اداره میکند.
© The Independent