خودروهای غیراستاندارد داخلی و جاده‌های پرخطر و نامناسب در کنار بی‌احتیاطی رانندگان، در پنج روز اول سفرهای نوروزی جان نزدیک به ۳۰۰ نفر را گرفت و بیش از ۶هزار و یک‌صد مصدوم برجای گذاشته است.

کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران، از جان‌باختن ۲۷۱ نفر در تصادف‌های رانندگی درجریان سفرهای نوروزی خبر داد و گفت: «۲۳۱ فقره تصادف فوتی در این مدت رخ داده که در جریان آن ۲۷۱ نفر در دم و همان صحنه تصادف، جان خود را از دست دادند.»

هادیانفر آمار واقعی کشته‌‌شدگان در تصادف‌های نوروزی را بیشتر از این تعداد عنوان کرد و گفت که باید افرادی که در بیمارستان یا حین انتقال به مراکز درمانی جان خود را از دست داده‌اند، نیز به این آمار اضافه شود.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران گفت از ۲۴ اسفند که طرح نوروزی پلیس راهنمایی و رانندگی و دیگر دستگاه‌ها در جاده‌ها آغاز شده، تا بامداد روز سه‌شنبه اول فروردین‌ماه ۱۴۰۲، دست‌کم ۲۹هزار و ۲۰۴ فقره تصادف خسارتی در معابر و جاده‌های کشور به وقوع پیوسته است.

به گفته هادیانفر، از مجموع تصادف‌های نوروزی رخ‌داده، ۴هزار و ۵۸۳ تصادف منجر به جرح  شده است که در جریان آن‌ها، ۶هزار و ۱۰۲ نفر مصدوم شده‌اند و درمیان مصدومان مواردی وجود دارد که افراد مصدوم تا پایان عمر درگیر نقص عضو یا معلولیت ناشی‌از تصادف خواهند بود.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران بیشترین دلیل تصادف‌های رانندگی در جریان تعطیلات نوروزی را «خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان»، «سرعت و سبقت غیرمجاز» و «عدم توجه به جلو» عنوان کرد.

هادیانفر افزود که لازم است رانندگان در شرایط جسمی مناسب، یعنی بدون حالت خستگی و خواب‌آلودگی رانندگی کنند. او این نکته را موضوع بسیار مهمی دانست که «بسیاری از رانندگان به آن بی‌توجه»‌اند.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران به‌طور ضمنی اشاره کرده که بخش عمده‌ای از تصادف‌ها در محدوده ۳۰ کیلومتری شهرها رخ می‌دهد و گفت: «نزدیک‌شدن به ۳۰ کیلومتری شهرها به‌معنای رسیدن به مقصد نیست و اگر راننده‌ای احساس خستگی یا خواب‌آلودگی داشت، باید استراحت کند و نباید با این تصور که به مقصد رسیده، بر ادامه سفر اصرار کند.»

افزایش پرشتاب آمار جان‌باختگان تصادف‌های نوروز ۱۴۰۲ درحالی است که در دو سال گذشته نیز آمار مرگ و مصدومیت ناشی‌از تصادف‌های رانندگی روند افزایشی داشته است.

بنابر آمارهای رسمی، در تصادف‌های نوروزی سال ۱۳۹۶ دست‌کم ۸۷۴ نفر کشته شدند که این تعداد در نوروز سال ۱۳۹۷ به یک‌هزار و ۳۴ نفر افزایش یافت، پس از آن در نوروز سال ۱۳۹۸ تعداد کشته‌شدگان به ۹۱۴ نفر کاهش یافت.

با شیوع کرونا و کاهش سفرهای نوروزی سال ۱۳۹۹ تعداد کشته‌شدگان تصادف‌های نوروزی این سال به ۵۳۴ نفر رسید؛ اما از تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ بار دیگر با روند افزایشی کشته‌های تصادف‌های نوروزی روبه‌رو بودیم.

تعداد کشته‌های تصادف‌های جاده‌ای در فاصله ۲۵ اسفند ۱۳۹۹ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ براساس آمار سازمان پزشکی قانونی یک‌هزار و ۸۰ نفر بوده است و در بازه زمانی مشابه، تصادف‌های نوروز ۱۴۰۱ جان یک‌هزار و ۱۴۸ نفر را گرفت.

به این ترتیب، کشته‌های تصادف‌های نوروز ۱۴۰۱ نسبت‌به نوروز ۱۴۰۰ بیش از ۱۱ درصد افزایش داشت و با افزایش پرشتاب آمار جان‌باختگان تصادف‌های رانندگی در پنج روز اول اجرای طرح نوروزی پلیس راهنمایی و رانندگی ایران، به نظر می‌رسد که تعداد کشته‌های تصادف‌ها در نوروز ۱۴۰۲ نسبت‌به سال گذشته بیشتر خواهد بود.

بنابر اعلام پزشکی قانونی، طی ده ماه اول سال ۱۴۰۱، درمجموع ۱۶هزار و ۳۷۳ نفر جان خود را در تصادف رانندگی از دست داده‌اند، درحالی‌که طی ده ماه اول سال ۱۴۰۰ این رقم ۱۴هزار و ۳۴۸ نفر و بیش از دو هزار نفر کمتر بوده است.

کمال هادیانفر آذر ماه ۱۴۰۱ درباره حوادث رانندگی در ایران گفت: «با افزایش آمار تصادفات تا آخر سال ۱۴۰۱ شمار جان‌باختگان تصادفات به بیش از ۲۰هزار نفر» می‌رسد.

مقایسه این آمارها حاکی از آن است که روند افزایشی تصادف‌های رانندگی و تعداد کشته‌های این تصادف‌ها، چه تصادف‌های نوروزی و چه تصادف‌های رانندگی در طول سال، همچنان درحال افزایش است و در ایران تصادف‌ها هر سال خسارات بسیار گسترده جانی و مالی درپی دارد.

هادیانفر بارها یکی از دلایل اصلی وقوع تصادف و افزایش جان‌باختگان سوانح جاده‌ای را «خودروهای غیراستاندارد» عنوان کرده است؛ او یک‌بار گفت: «در تصادفات اصلا گزارشی نداریم که ایربگ خودروها عمل کرده باشند. بنابراین نمی‌توان گفت که این وسیله جان‌پناهی برای مردم است.»

رییس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران مشکلات متعدد در جاده‌‌ها و معابر کشور را یکی دیگر از دلایل افزایش تصادف‌ها عنوان کرد و گفت:«بعضی معابر نور کافی ندارند، خط‌کشی‌ها آشکارسازی نشده و شرایط مناسبی ندارند برای همین رانندگان نباید در ساعات شب رانندگی کنند.»

همچنین بنابر آمارهای رسمی «۳۲ درصد از جان‌باختگان تصادفات رانندگی در ایران، سرنشین خودروها و غالبا کودکان و افراد کهنسال» بوده‌اند، که به‌دلیل نبود کمربند ایمنی یا نبستن آن، در لحظه تصادف دردم جان خود را از دست می‌دهند.

روزنامه اعتماد روز ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۱ در گزارشی ۶ خودروی داخلی را پرتصادف‌ترین خودروها در ایران معرفی کرد و نوشت: «پراید، پژو ۴۰۵، سمند، پژو پارس، پژو ۲۰۶، و پیکان جزو آمار پرتصادف‌ترین خودروهای ایران به حساب می‌آیند.»

همراه‌شدن تعطیلات پرآمدوشد نوروز با خودروهای غیراستاندارد داخلی که با قیمت نجومی به مردم فروخته می‌شوند، در جاده‌های پرخطر بدون خط‌کشی‌ و علائم راهنما و با نور کم، از هم‌اکنون زنگ خطر تشدید بحران تصادف‌های رانندگی را به صدا درآورده است و این درحالی است که تاکنون نیز میزان تصادف‌های جاده‌ای «در ایران ۲۰درصد بیشتر از استانداردهای جهانی» بوده است.